Değişiklikler

|}

|}

== 1.7.        TANIMLAR VE KISALTMALAR ==

== 1.7. TANIMLAR VE KISALTMALAR ==

=== 1.7.1.          TANIMLAR ===

=== 1.7.1. TANIMLAR ===

Tablo 2 Tanımlar Tablosu

Tablo 2 Tanımlar Tablosu

{| class="wikitable"

{| class="wikitable"

|}

|}

=== 1.7.2.          KISALTMALAR ===

=== 1.7.2. KISALTMALAR ===

Tablo 3 Kısaltmalar Tablosu

Tablo 3 Kısaltmalar Tablosu

{| class="wikitable"

{| class="wikitable"

|}

|}

== 1.8.        TABLOLAR VE ŞEKİLLER ==

== 1.8. TABLOLAR VE ŞEKİLLER ==

=== 1.8.1.          TABLOLAR ===

=== 1.8.1. TABLOLAR ===

Tablo 1: Değişiklik izleme Tablosu.. 11

Tablo 1: Değişiklik izleme Tablosu

Tablo 2 Tanımlar Tablosu.. 14

Tablo 2 Tanımlar Tablosu

Tablo 3 Kısaltmalar Tablosu.. 16

Tablo 3 Kısaltmalar Tablosu

Tablo 4 Desteklenebilirlik –Sistem.. 25

Tablo 4 Desteklenebilirlik –Sistem

Tablo 5 ÖDM Bileşenleri 35

Tablo 5 ÖDM Bileşenleri  

Tablo 6 ELD Faaliyetleri Kapsamında Hazırlanacak ve Güncelenecek Dokümanlar 84

Tablo 6 ELD Faaliyetleri Kapsamında Hazırlanacak ve Güncelenecek Dokümanlar  

=== 1.8.2.          ŞEKİLLER ===

=== 1.8.2. ŞEKİLLER ===

Şekil 1 Sivil Lojistik Mimarisi 21

Şekil 1 Sivil Lojistik Mimarisi  

Şekil 2 Sistem; Odak Sistem ve Destek Unsurları 22

Şekil 2 Sistem; Odak Sistem ve Destek Unsurları

Şekil 3 Bütçelenebilir Operasyonel Etkinlik. 23

Şekil 3 Bütçelenebilir Operasyonel Etkinlik

Şekil 4 Sistem Ömür Devri Safhaları 26

Şekil 4 Sistem Ömür Devri Safhaları

Şekil 5 Sistem Ömür Devri Yönetimi Süreçleri 27

Şekil 5 Sistem Ömür Devri Yönetimi Süreçleri  

Şekil 6 ÖDM, TSOM ve BÖM arasındaki ilişki 32

Şekil 6 ÖDM, TSOM ve BÖM arasındaki ilişki  

Şekil 7 ELD Elemanları ile Optimum Lojistik Destek İlişkisi 47

Şekil 7 ELD Elemanları ile Optimum Lojistik Destek İlişkisi  

Şekil 8 Bakım Faaliyetleri 48

Şekil 8 Bakım Faaliyetleri  

Şekil 9 Savunma ve Güvenlik Sistemi İçin Başarı Kriterleri 53

Şekil 9 Savunma ve Güvenlik Sistemi İçin Başarı Kriterleri  

Şekil 10  Temel LDA Süreci 62

Şekil 10  Temel LDA Süreci  

= 2.   TEMEL KAVRAMLAR =

= 2. TEMEL KAVRAMLAR =

== 2.1.        LOJİSTİK ==

== 2.1. LOJİSTİK ==

Lojistik,‘’logisticos’’ kelimesinden türemiş olup, “hesap yapma bilimi” ya da ‘’hesapta becerikli” anlamına gelmektedir. Bir başka görüşe göre de Lojistik, Logic (mantık) ve Statistics (istatistik) kelimelerinin birleşmesinden meydana gelmiştir.

Lojistik,‘’logisticos’’ kelimesinden türemiş olup, “hesap yapma bilimi” ya da ‘’hesapta becerikli” anlamına gelmektedir. Bir başka görüşe göre de Lojistik, Logic (mantık) ve Statistics (istatistik) kelimelerinin birleşmesinden meydana gelmiştir.

Ortak kaynak veri tabanları, güvenli iletişim ağları, artırılmış gerçeklik, sanal gerçeklik, karma gerçeklik, uzaktan bakım, yapay zekâ, 3 boyutlu yazıcılar vb. uygulamaların yaygınlaşacağı öngörülmektedir. Bu sebeple, programlar/projeler ömür devri yönetimi yaklaşımı ile kurgulanırken bilgi teknolojilerinin kullanımı konusuna da özel bir önem verilmesi gerekmektedir.

Ortak kaynak veri tabanları, güvenli iletişim ağları, artırılmış gerçeklik, sanal gerçeklik, karma gerçeklik, uzaktan bakım, yapay zekâ, 3 boyutlu yazıcılar vb. uygulamaların yaygınlaşacağı öngörülmektedir. Bu sebeple, programlar/projeler ömür devri yönetimi yaklaşımı ile kurgulanırken bilgi teknolojilerinin kullanımı konusuna da özel bir önem verilmesi gerekmektedir.

== 2.2.        MİLLÎ GÜVENLİK VE LOJİSTİK İLİŞKİSİ ==

== 2.2. MİLLÎ GÜVENLİK VE LOJİSTİK İLİŞKİSİ ==

Milli güvenlik; siyasi, askerî, ekonomik, beşeri, coğrafi, bilimsel, teknolojik, psiko-sosyal ve kültürel millî güç unsurlarından meydana gelir. Lojistik kavramına en üst seviyeden bakıldığında Stratejik Lojistik ve Uygulamalı Lojistik olarak iki temel alanın mevcut olduğu görülebilir.  

Milli güvenlik; siyasi, askerî, ekonomik, beşeri, coğrafi, bilimsel, teknolojik, psiko-sosyal ve kültürel millî güç unsurlarından meydana gelir. Lojistik kavramına en üst seviyeden bakıldığında Stratejik Lojistik ve Uygulamalı Lojistik olarak iki temel alanın mevcut olduğu görülebilir.  

=== 2.2.1.           STRATEJİK LOJİSTİK ===

=== 2.2.1. STRATEJİK LOJİSTİK ===

Askerî güç ve ekonomik güç milli güvenlikle birlikte ele alındığında stratejik lojistik alanını oluşturur. Ülkenin mevcut havalimanları, demir yolları, kara yolları, fabrikalar, tersaneler, tesisler, depolar, yetişmiş iş gücü, bilimsel ve teknik çalışmalar/kurumlar, mali sistem, iletişim sistemleri, savunma ve güvenlik kurumları gibi alt yapılar ve bunların akılcı yönetimi stratejik seviyedeki lojistik unsurları oluşturur.

Askerî güç ve ekonomik güç milli güvenlikle birlikte ele alındığında stratejik lojistik alanını oluşturur. Ülkenin mevcut havalimanları, demir yolları, kara yolları, fabrikalar, tersaneler, tesisler, depolar, yetişmiş iş gücü, bilimsel ve teknik çalışmalar/kurumlar, mali sistem, iletişim sistemleri, savunma ve güvenlik kurumları gibi alt yapılar ve bunların akılcı yönetimi stratejik seviyedeki lojistik unsurları oluşturur.

=== 2.2.2.           UYGULAMALI LOJİSTİK ===

=== 2.2.2. UYGULAMALI LOJİSTİK ===

Uygulamalı lojistik, savunma ve güvenlik alanında ihtiyaç duyulan sistemlerin/platformların tedariği, kullanımı ve idamesine ilişkin lojistik fonksiyonlardır. Uygulamalı lojistik, Tedarik Lojistiği ve İşletim Lojistiği olmak üzere iki ana bölüme ayrılır.  

Uygulamalı lojistik, savunma ve güvenlik alanında ihtiyaç duyulan sistemlerin/platformların tedariği, kullanımı ve idamesine ilişkin lojistik fonksiyonlardır. Uygulamalı lojistik, Tedarik Lojistiği ve İşletim Lojistiği olmak üzere iki ana bölüme ayrılır.  

==== 2.2.2.1.       Tedarik Lojistiği ====

=== 2.2.2.1. TEDARİK LOJİSTİĞİ ===

Tedarik lojistiği; ihtiyaç duyulan sistemin araştırılması, tasarlanması, geliştirilmesi, üretilmesi, envantere alınması ile kullanım ve destek unsurlarının temin ve tedarik edilmesine ait faaliyetleri içerir.

Tedarik lojistiği; ihtiyaç duyulan sistemin araştırılması, tasarlanması, geliştirilmesi, üretilmesi, envantere alınması ile kullanım ve destek unsurlarının temin ve tedarik edilmesine ait faaliyetleri içerir.

Tedarik lojistiği faaliyetleri, sistem mühendisliği sürecinin bir parçasıdır. Alternatif çözümler içinde desteklenebilirliği en yüksek olan çözüme ulaşılmaya çalışılır. Bu kapsamda, her bir alternatif çözüm ile ilgili olarak;

Tedarik lojistiği faaliyetleri, sistem mühendisliği sürecinin bir parçasıdır. Alternatif çözümler içinde desteklenebilirliği en yüksek olan çözüme ulaşılmaya çalışılır. Bu kapsamda, her bir alternatif çözüm ile ilgili olarak;

·        Lojistik kısıtlar ile destek gereksinimlerinin belirlenmesi (harekât ihtiyaçları),

* Lojistik kısıtlar ile destek gereksinimlerinin belirlenmesi (harekât ihtiyaçları),

 

* İstenilen performans seviyesinde, desteklenebilirliği ve sürdürülebilirliği yüksek, maliyet etkin sistem çözümlerinin öne çıkarılması,

·        İstenilen performans seviyesinde, desteklenebilirliği ve sürdürülebilirliği yüksek, maliyet etkin sistem çözümlerinin öne çıkarılması,

* Ürün tasarımının belirlenen lojistik destek gereksinimlerini tam ve doğru olarak sağlaması,   

 

* Planlanan destek çözümünün işlerliğinin doğrulanması,

·        Ürün tasarımının belirlenen lojistik destek gereksinimlerini tam ve doğru olarak sağlaması,   

* Destek için gerekli malzeme ve ekipmanların tedarik edilmesi ya da üretilmesi, görev yerlerine ikmali ve kurulumu,

 

* Yapılması gerekli modifikasyon ve değişikliklerin uygulanması

·        Planlanan destek çözümünün işlerliğinin doğrulanması,

 

·        Destek için gerekli malzeme ve ekipmanların tedarik edilmesi ya da üretilmesi, görev yerlerine ikmali ve kurulumu,

 

·        Yapılması gerekli modifikasyon ve değişikliklerin uygulanması

faaliyetleri yürütülür.

faaliyetleri yürütülür.

==== 2.2.2.2.       İşletim Lojistiği ====

=== 2.2.2.2. İŞLETİM LOJİSTİĞİ ===

İşletim lojistiği; Sistem ömür devrinin Kullanım, Destek ve Envanterden Çıkarma safhalarındaki destek ihtiyaçlarının belirlenmesi,  sistem, destek ve ikmal malzemelerinin depolanması, dağıtımı, ulaştırılması, bakımı, kullanıma hazır bulundurulması ve envanterden çıkarılması faaliyetlerinin planlanması, yürütülmesi, gözden geçirilmesi ve iyileştirilmesidir. İşletim lojistiği; bakım/onarım, malzeme ikmali, taşıma, ulaştırma, tesis, iş gücü, eğitim vb. hususları kapsar.

İşletim lojistiği; Sistem ömür devrinin Kullanım, Destek ve Envanterden Çıkarma safhalarındaki destek ihtiyaçlarının belirlenmesi,  sistem, destek ve ikmal malzemelerinin depolanması, dağıtımı, ulaştırılması, bakımı, kullanıma hazır bulundurulması ve envanterden çıkarılması faaliyetlerinin planlanması, yürütülmesi, gözden geçirilmesi ve iyileştirilmesidir. İşletim lojistiği; bakım/onarım, malzeme ikmali, taşıma, ulaştırma, tesis, iş gücü, eğitim vb. hususları kapsar.

== 2.3.         ASKERÎ LOJİSTİK ==

== 2.3. ASKERÎ LOJİSTİK ==

Askeri Lojistik, mevcut ve öngörülen kuvvet yapısının; sistemler, altyapı ve hizmetlerin ömür devri çerçevesinde, savaşta, barışta, gerginlik/kriz döneminde, yetki ve sorumluluklara uygun yönetimini kapsayan faaliyetler bütünüdür.

Askeri Lojistik, mevcut ve öngörülen kuvvet yapısının; sistemler, altyapı ve hizmetlerin ömür devri çerçevesinde, savaşta, barışta, gerginlik/kriz döneminde, yetki ve sorumluluklara uygun yönetimini kapsayan faaliyetler bütünüdür.

== 2.4.        SİVİL LOJİSTİK ==

== 2.4. SİVİL LOJİSTİK ==

Sivil lojistik; sistem, müşteri servisi, talep tahmini, ulaştırması, dağıtımı, ürün kontrolü, parça ve servis desteği, satın alma, paketleme, geri dönüşüm, değişim, taşıma ve depolama faaliyetlerinin tümünü kapsamaktadır.

Sivil lojistik; sistem, müşteri servisi, talep tahmini, ulaştırması, dağıtımı, ürün kontrolü, parça ve servis desteği, satın alma, paketleme, geri dönüşüm, değişim, taşıma ve depolama faaliyetlerinin tümünü kapsamaktadır.

Şekil 1 Sivil Lojistik Mimarisi

Şekil 1 Sivil Lojistik Mimarisi

== 2.5.        SİSTEM ==

== 2.5. SİSTEM ==

'''Sistem;''' ömür devrinin ilk safhasından itibaren Odak Sistem ve Destek Unsurlarının ayrılmaz bir bütün halinde ele alındığı ve yönetildiği bileşenler topluluğudur.  

'''Sistem;''' ömür devrinin ilk safhasından itibaren Odak Sistem ve Destek Unsurlarının ayrılmaz bir bütün halinde ele alındığı ve yönetildiği bileşenler topluluğudur.  

Şekil 3 Bütçelenebilir Operasyonel Etkinlik

Şekil 3 Bütçelenebilir Operasyonel Etkinlik

== 2.6.        DESTEKLENEBİLİRLİK ==

== 2.6. DESTEKLENEBİLİRLİK ==

Desteklenebilirlik; Operasyonel konseptler çerçevesinde, “Odak Sistem” ve “Destek Unsurları”nın bir bütünü olan “Sistem” tasarımının, destek faaliyetlerini yürütme ve göreve hazır olma/bulunma gereksinimlerini, planlanan ömür devri boyunca, barış ve savaş şartlarında, kabul edilebilir maliyetler dahilinde karşılayabilme kabiliyetidir.

Desteklenebilirlik; Operasyonel konseptler çerçevesinde, “Odak Sistem” ve “Destek Unsurları”nın bir bütünü olan “Sistem” tasarımının, destek faaliyetlerini yürütme ve göreve hazır olma/bulunma gereksinimlerini, planlanan ömür devri boyunca, barış ve savaş şartlarında, kabul edilebilir maliyetler dahilinde karşılayabilme kabiliyetidir.

Desteklenebilirlik ilişkili ürün performans parametreleri TSSÖDYP-05 ELD İsterleri Hazırlama Rehberi EK-A Parametre Listesinde verilmekte, bahse konu parametrelere ilişkin detaylı bilgi TSSÖDYP-06 Lojistik Destek Analizleri ve Kayıtları Rehberinde yer almaktadır.

Desteklenebilirlik ilişkili ürün performans parametreleri TSSÖDYP-05 ELD İsterleri Hazırlama Rehberi EK-A Parametre Listesinde verilmekte, bahse konu parametrelere ilişkin detaylı bilgi TSSÖDYP-06 Lojistik Destek Analizleri ve Kayıtları Rehberinde yer almaktadır.

== 2.7.        SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ==

== 2.7. SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ==

Karmaşık savunma ve güvenlik sistemlerinin ömrü 30-40 yıl veya daha uzun süreli planlanabilir. Sistemden beklenen fonksiyonları bu uzun zaman periyodunda yerine getirebilmesi, sistemin başlangıçtaki performansı ile kullanılabilmesi ve faaliyetini planlanan süre ve seviyede devam ettirebilmesi ile ÖDM’nin düşürülmesi sistemin tasarım sürecinde dikkate alınmalıdır.

Karmaşık savunma ve güvenlik sistemlerinin ömrü 30-40 yıl veya daha uzun süreli planlanabilir. Sistemden beklenen fonksiyonları bu uzun zaman periyodunda yerine getirebilmesi, sistemin başlangıçtaki performansı ile kullanılabilmesi ve faaliyetini planlanan süre ve seviyede devam ettirebilmesi ile ÖDM’nin düşürülmesi sistemin tasarım sürecinde dikkate alınmalıdır.

Sistemin idamesine ilişkin kullanım ve destek safhalarındaki faaliyetlerin etkin şekilde planlanması ve yürütülmesi sürdürülebilirliğin sağlanmasındaki en önemli faktördür.

Sistemin idamesine ilişkin kullanım ve destek safhalarındaki faaliyetlerin etkin şekilde planlanması ve yürütülmesi sürdürülebilirliğin sağlanmasındaki en önemli faktördür.

== 2.8.        SİSTEM ÖMÜR DEVRİ YÖNETİMİ ==

== 2.8. SİSTEM ÖMÜR DEVRİ YÖNETİMİ ==

Sistem ömür devri yönetimi konusunda bilgi almak üzere; TSSÖDYP-01 Sistem Ömür Devri Yönetimi Rehberi (Ana Çerçeve) ve TSSÖDYP-02 Sistem Ömür Devri Yönetimi Süreçleri Rehberinden faydalanılabilir.

Sistem ömür devri yönetimi konusunda bilgi almak üzere; TSSÖDYP-01 Sistem Ömür Devri Yönetimi Rehberi (Ana Çerçeve) ve TSSÖDYP-02 Sistem Ömür Devri Yönetimi Süreçleri Rehberinden faydalanılabilir.

=== 2.8.1.  SİSTEM ÖMÜR DEVRİ SAFHALARI ===

=== 2.8.1. SİSTEM ÖMÜR DEVRİ SAFHALARI ===

Sistem ömür devri yönetiminde, benzer amaçlar ve performans ölçütleri doğrultusunda çeşitli modeller söz konusudur. Karmaşık sistemlerin tedarikinde, kullanımında ve envanterden çıkarılmasında karşılaşılabilecek riskleri azaltmak ve etkili bir risk yönetimi sağlayabilmek amacıyla, organizasyonlar tarafından ömür devri modellerinin çeşitli versiyonları üretilmiştir. Sistem ömür devri modelleri çeşitli standart ve rehber dokümanlar ile desteklenmektedir.

Sistem ömür devri yönetiminde, benzer amaçlar ve performans ölçütleri doğrultusunda çeşitli modeller söz konusudur. Karmaşık sistemlerin tedarikinde, kullanımında ve envanterden çıkarılmasında karşılaşılabilecek riskleri azaltmak ve etkili bir risk yönetimi sağlayabilmek amacıyla, organizasyonlar tarafından ömür devri modellerinin çeşitli versiyonları üretilmiştir. Sistem ömür devri modelleri çeşitli standart ve rehber dokümanlar ile desteklenmektedir.

Şekil 4 Sistem Ömür Devri Safhaları  

Şekil 4 Sistem Ömür Devri Safhaları  

=== 2.8.2.   SİSTEM ÖMÜR DEVRİ YÖNETİMİ SÜREÇLERİ ===

=== 2.8.2. SİSTEM ÖMÜR DEVRİ YÖNETİMİ SÜREÇLERİ ===

Sistem ömür devri yönetiminin temel amacı; performans, maliyet etkinlik, takvim, kalite, operasyonel çevre, ELD ve demodelik gibi faktörleri göz önünde bulundurarak ömür devri boyunca sistem kabiliyetlerinin optimizasyonudur. Sistem ömür devri yönetimi modelinin başarılı bir şekilde işletilmesi ve yönetilmesi için gerekli süreçler TSSÖDYP-02 Sistem Ömür Devri Yönetimi Süreçleri Rehberi’nde tanımlanmaktadır. Sistem ömür devri süreçleri; Mutabakat Süreçleri, Organizasyonel Program/Proje Destek Süreçleri, Program/Proje Süreçleri ve Teknik Süreçler olmak üzere Şekil 5’te verildiği üzere 4 ana kategoride toplanmıştır.  

Sistem ömür devri yönetiminin temel amacı; performans, maliyet etkinlik, takvim, kalite, operasyonel çevre, ELD ve demodelik gibi faktörleri göz önünde bulundurarak ömür devri boyunca sistem kabiliyetlerinin optimizasyonudur. Sistem ömür devri yönetimi modelinin başarılı bir şekilde işletilmesi ve yönetilmesi için gerekli süreçler TSSÖDYP-02 Sistem Ömür Devri Yönetimi Süreçleri Rehberi’nde tanımlanmaktadır. Sistem ömür devri süreçleri; Mutabakat Süreçleri, Organizasyonel Program/Proje Destek Süreçleri, Program/Proje Süreçleri ve Teknik Süreçler olmak üzere Şekil 5’te verildiği üzere 4 ana kategoride toplanmıştır.  

Şekil 5 Sistem Ömür Devri Yönetimi Süreçleri

Şekil 5 Sistem Ömür Devri Yönetimi Süreçleri

=== 2.8.3.      SİSTEM ÖMÜR DEVRİ YÖNETİMİNDE PAYDAŞLAR, ROLLER VE SORUMLULUKLAR ===

=== 2.8.3. SİSTEM ÖMÜR DEVRİ YÖNETİMİNDE PAYDAŞLAR, ROLLER VE SORUMLULUKLAR ===

Sistem ömür devri boyunca; ilgili paydaşların ihtiyaçlarının, beklentilerinin ve sorumluluklarının belirlenmesi, sorunsuz programlar/projeler yürütebilmenin ilk ve en önemli koşullarındandır.

Sistem ömür devri boyunca; ilgili paydaşların ihtiyaçlarının, beklentilerinin ve sorumluluklarının belirlenmesi, sorunsuz programlar/projeler yürütebilmenin ilk ve en önemli koşullarındandır.

Sistem ömür devri safhalarına yönelik olarak her safhada ilgisi olabilecek paydaşlar tanımlanmalıdır. Paydaş isterleri; fonksiyonel, operasyonel, ara yüz, çevre, insan faktörleri, lojistik, bakım, tasarım, üretim, doğrulama, teslimat, eğitim, sertifikasyon, elden çıkarma, desteklenebilirlik, kalite, emniyet, özel mühendislik ve güvenlik gibi çeşitli kategorilerde sınıflandırılabilir ve ilgili faaliyetler için sorumluluklar tanımlanır.

Sistem ömür devri safhalarına yönelik olarak her safhada ilgisi olabilecek paydaşlar tanımlanmalıdır. Paydaş isterleri; fonksiyonel, operasyonel, ara yüz, çevre, insan faktörleri, lojistik, bakım, tasarım, üretim, doğrulama, teslimat, eğitim, sertifikasyon, elden çıkarma, desteklenebilirlik, kalite, emniyet, özel mühendislik ve güvenlik gibi çeşitli kategorilerde sınıflandırılabilir ve ilgili faaliyetler için sorumluluklar tanımlanır.

=== 2.8.4.     FİZİKÎ ÖMÜR, TEKNOLOJİK ÖMÜR, PLANLANAN KULLANIM ÖMRÜ ===

=== 2.8.4. FİZİKÎ ÖMÜR, TEKNOLOJİK ÖMÜR, PLANLANAN KULLANIM ÖMRÜ ===

Bir sistemin ya da ürünün sistem ömür devri konsepti ifade edilirken, “ömür” kavramı üzerinde ilgili paydaşlar ile fikir birliği sağlanması, ihtiyacı net olarak anlama ve verimli bir planlama açısından faydalı olacaktır. Bu kapsamda fizikî ömür, teknolojik ömür ve planlanan kullanım ömrü ifadeleri aşağıda açıklanmıştır.

Bir sistemin ya da ürünün sistem ömür devri konsepti ifade edilirken, “ömür” kavramı üzerinde ilgili paydaşlar ile fikir birliği sağlanması, ihtiyacı net olarak anlama ve verimli bir planlama açısından faydalı olacaktır. Bu kapsamda fizikî ömür, teknolojik ömür ve planlanan kullanım ömrü ifadeleri aşağıda açıklanmıştır.

Yukarıda yer alan değerlendirmeler ışığında; fiziksel ömür kavramı, diğer kavramlara nazaran daha net bir şekilde ifade edilebilir. Bir sistemin kendisinden beklenen fonksiyonları yerine getirmek suretiyle fiziksel özellikleri el verdiği sürece görevini yapabilmesi, sistemin fiziksel ömrü olarak nitelendirilebilir. Ancak teknolojik ömür ve planlanan kullanım ömrü; çevresel, ekonomik, coğrafik, teknolojik vb. faktörlerden daha fazla etkilenmektedir. Teknolojik ömür; kabiliyet ihtiyacını karşılayan bilgi ve becerinin yeni bir düşünce, gelişme vb. ile karşılanabilmesine kadar geçen süre olarak nitelendirilebilir. Bu süreyi erken aşamalarda bir sistem için öngörmek, dünya ile sürekli irtibat halinde olmak ve yenilikleri takip etmekten geçecektir. Son olarak; planlanan kullanım ömrünün, sistem ömür devrinin ön konsept ve konsept safhalarında ihtiyacı karşılamaya yönelik karşılıklı fikir alışverişleri neticesinde geliştirilen sistemlerin tasarlanan hizmet süreleri olduğunu ifade edebiliriz.

Yukarıda yer alan değerlendirmeler ışığında; fiziksel ömür kavramı, diğer kavramlara nazaran daha net bir şekilde ifade edilebilir. Bir sistemin kendisinden beklenen fonksiyonları yerine getirmek suretiyle fiziksel özellikleri el verdiği sürece görevini yapabilmesi, sistemin fiziksel ömrü olarak nitelendirilebilir. Ancak teknolojik ömür ve planlanan kullanım ömrü; çevresel, ekonomik, coğrafik, teknolojik vb. faktörlerden daha fazla etkilenmektedir. Teknolojik ömür; kabiliyet ihtiyacını karşılayan bilgi ve becerinin yeni bir düşünce, gelişme vb. ile karşılanabilmesine kadar geçen süre olarak nitelendirilebilir. Bu süreyi erken aşamalarda bir sistem için öngörmek, dünya ile sürekli irtibat halinde olmak ve yenilikleri takip etmekten geçecektir. Son olarak; planlanan kullanım ömrünün, sistem ömür devrinin ön konsept ve konsept safhalarında ihtiyacı karşılamaya yönelik karşılıklı fikir alışverişleri neticesinde geliştirilen sistemlerin tasarlanan hizmet süreleri olduğunu ifade edebiliriz.

== 2.9.        ÖMÜR DEVRİ MALİYETİ (ÖDM) ==

== 2.9. ÖMÜR DEVRİ MALİYETİ (ÖDM) ==

ÖDM, sistemin tedarik döneminde ödenen maliyet ile kullanım, destek ve envanterden çıkarma boyunca ödenen maliyetlerin toplamıdır. ÖDM’nin başlıca bileşenleri, araştırma-geliştirme, yatırım, üretim, kullanım, destek ve envanterden çıkarma maliyetleridir. Karmaşık savunma sistemlerinde kullanım, destek ve envanterden çıkarma maliyetleri toplamının diğer bileşenlerin toplamından daha yüksek olduğu bilinmektedir.

ÖDM, sistemin tedarik döneminde ödenen maliyet ile kullanım, destek ve envanterden çıkarma boyunca ödenen maliyetlerin toplamıdır. ÖDM’nin başlıca bileşenleri, araştırma-geliştirme, yatırım, üretim, kullanım, destek ve envanterden çıkarma maliyetleridir. Karmaşık savunma sistemlerinde kullanım, destek ve envanterden çıkarma maliyetleri toplamının diğer bileşenlerin toplamından daha yüksek olduğu bilinmektedir.

ÖDM analizi, ÖDM’ni oluşturan her bir bileşenin birbirleri ile etkileşiminin tanımlanması, ÖDM değerinin hesaplanması ve niteliğinin belirlenmesine yönelik bir analizdir. ÖDM analizi çıktısı “tahmin” olup hassasiyeti analizde kullanılan girdilerin çeşit ve niteliğine bağlıdır. Sisteme ait ÖDM’nin tahmin edilmesinde 3 ana yaklaşımdan bahsedilebilir:

ÖDM analizi, ÖDM’ni oluşturan her bir bileşenin birbirleri ile etkileşiminin tanımlanması, ÖDM değerinin hesaplanması ve niteliğinin belirlenmesine yönelik bir analizdir. ÖDM analizi çıktısı “tahmin” olup hassasiyeti analizde kullanılan girdilerin çeşit ve niteliğine bağlıdır. Sisteme ait ÖDM’nin tahmin edilmesinde 3 ana yaklaşımdan bahsedilebilir:

·      Finansal yaklaşım: Projenin belli başlı maliyet unsurlarına (Ar-Ge, satın alma, kullanım ve destek, tesis, personel vb.) ilişkin finansal kısıtlar ve yaklaşımlar ile ek bütçe talepleri ile sisteme ait ÖDM belirlenebilir.

* Finansal yaklaşım: Projenin belli başlı maliyet unsurlarına (Ar-Ge, satın alma, kullanım ve destek, tesis, personel vb.) ilişkin finansal kısıtlar ve yaklaşımlar ile ek bütçe talepleri ile sisteme ait ÖDM belirlenebilir.

 

* İş Kırılım Ağacı yaklaşımı: Geliştirilecek ve tesis edilecek sistem unsurlarını tümüyle ve detayları ile ortaya koyabilen iş kırılım ağacının her bir bileşenine ilişkin maliyetlendirmeler ile ÖDM belirlenebilir.

·      İş Kırılım Ağacı yaklaşımı: Geliştirilecek ve tesis edilecek sistem unsurlarını tümüyle ve detayları ile ortaya koyabilen iş kırılım ağacının her bir bileşenine ilişkin maliyetlendirmeler ile ÖDM belirlenebilir.

* Ömür Devri Maliyet Kategorileri yaklaşımı: Maliyet kategorileri (DoD 5000.4-M, Cost Analysis Guidance and Procedures):

 

·      Ömür Devri Maliyet Kategorileri yaklaşımı: Maliyet kategorileri (DoD 5000.4-M, Cost Analysis Guidance and Procedures):

o  Araştırma-Geliştirme

o  Araştırma-Geliştirme