2.239
değişiklik
Değişiklikler
Kodlandırma ve Sınıflandırma Bilgi Kitapçığı (kaynağı gör)
14.37, 10 Haziran 2022 tarihindeki hâli
, 14.37, 10 Haziran 2022değişiklik özeti yok
'''[https://tssodypwiki.ssb.gov.tr/images/0/04/TSSODYP_15_web_y.l.pdf pdf formatı için tıklayınız.]'''
TSSÖDYP, Savunma Sanayii Başkanlığı çatısı altında faaliyet göstermektedir.
© Fikri mülkiyet hakları T.C. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığına aittir. Kaynak gösterilmek kaydıyla alıntı yapılabilir. Üzerinde değişiklik yapmamak kaydıyla olduğu gibi çoğaltılabilir, dağıtılabilir. Para ile satılmaz.
[[Dosya:Başkan resmi y.logo.jpg|sol|küçükresim|430x430px]]
Savunma Sanayii Başkanı
Savunma Sanayii Başkanı
'''<big>ÖZET</big>'''
Tehdit algısında ve savunma konseptinde zamanla meydana gelen değişiklikler, savunma sistemlerinin ömür devri maliyetlerindeki artışlar, savunma bütçelerindeki kısıtlamalar, teknolojideki hızlı gelişmeler, uluslararası rekabet ve günümüz sistemlerinin karmaşıklığı gibi faktörler, kamu ve özel sektörün savunma sistemlerinin tedarikine ve lojistik desteğine yönelik faaliyetlerinin planlanmasında ve icrasında yeni yaklaşımlar ve buna bağlı yeni stratejiler geliştirilmesini zaruri hale getirmiştir.
Tehdit algısında ve savunma konseptinde zamanla meydana gelen değişiklikler, savunma sistemlerinin ömür devri maliyetlerindeki artışlar, savunma bütçelerindeki kısıtlamalar, teknolojideki hızlı gelişmeler, uluslararası rekabet ve günümüz sistemlerinin karmaşıklığı gibi faktörler, kamu ve özel sektörün savunma sistemlerinin tedarikine ve lojistik desteğine yönelik faaliyetlerinin planlanmasında ve icrasında yeni yaklaşımlar ve buna bağlı yeni stratejiler geliştirilmesini zaruri hale getirmiştir.
* Firmalarımızın ürün ve yeteneklerinin yurt içi ve yurt dışı ihtiyaç sahiplerine arz imkânlarının desteklenmesi,
* Firmalarımızın ürün ve yeteneklerinin yurt içi ve yurt dışı ihtiyaç sahiplerine arz imkânlarının desteklenmesi,
ihtiyaç ve tespitler ile ilgili geri bildirimlerin toplanarak NKS usul ve esaslarına uygun olarak değerlendirilebileceği bir altyapının oluşturulmasıdır.
* ihtiyaç ve tespitler ile ilgili geri bildirimlerin toplanarak NKS usul ve esaslarına uygun olarak değerlendirilebileceği bir altyapının oluşturulmasıdır.
= 1. GENEL =
= 1. GENEL =
== 1.2. AMAÇ ==
== 1.2. AMAÇ ==
Bu doküman, Savunma Sanayii Başkanlığı çatısı altında teşkil edilen Türk Savunma Sanayii Ömür Devri Yönetimi Platformu tarafından, Kamu ve Özel tüm paydaşların birikim ve tecrübeleri ile uluslararası standart ve dokümanların müştereken değerlendirilmesi yöntemiyle; ürün ve yeteneklerin sayısallaştırılarak sınıflandırılması, kodlandırılması ve Envanter Yönetimi’nin anahtar verisi olarak kullanılması hedefine katkı olarak hazırlanmıştır.
Bu doküman, Savunma Sanayii Başkanlığı çatısı altında teşkil edilen Türk Savunma Sanayii Ömür Devri Yönetimi Platformu tarafından, Kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektördeki tüm paydaşların birikim ve tecrübeleri ile uluslararası standart ve dokümanların müştereken değerlendirilmesi yöntemiyle; ürün ve yeteneklerin sayısallaştırılarak sınıflandırılması, kodlandırılması ve Envanter Yönetimi’nin anahtar verisi olarak kullanılması hedefine katkı olarak hazırlanmıştır.
== 1.3. KAPSAM ==
== 1.3. KAPSAM ==
Bilgi Kitapçığı; ilgili paydaşların ihtiyacı doğrultusunda güncellenecektir. Değişiklikler, aşağıdaki Değişiklik İzleme Tablosu’ndan izlenecektir.
Bilgi Kitapçığı; ilgili paydaşların ihtiyacı doğrultusunda güncellenecektir. Değişiklikler, aşağıdaki Değişiklik İzleme Tablosu’ndan izlenecektir.
Tablo 1 Değişiklik İzleme Tablosu
'''Tablo 1 Değişiklik İzleme Tablosu'''
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|'''YAYIN NO'''
|'''YAYIN NO'''
4. NATO Codification System, The DNA of Modern Logistics
4. NATO Codification System, The DNA of Modern Logistics
5. <nowiki>http://www.msb.gov.tr/MKodlandirma/icerik/turk-mill-kodlandirma-sistemi</nowiki>
5. <nowiki>http://www.msb.gov.tr/Kodlandirma/icerik/turk-mill-kodlandirma-sistemi</nowiki>
6. TSSÖDYP Doküman Seti
6. TSSÖDYP Doküman Seti
=== 1.7.1. TANIMLAR ===
=== 1.7.1. TANIMLAR ===
Tablo 2 Tanımlar Tablosu
'''Tablo 2 Tanımlar Tablosu'''
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|'''Tanım'''
|'''Tanım'''
=== 1.7.2. KISALTMALAR ===
=== 1.7.2. KISALTMALAR ===
Tablo 3 Kısaltmalar Tablosu
'''Tablo 3 Kısaltmalar Tablosu'''
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|'''Kısaltma'''
|'''Kısaltma'''
|Economist Intelligence Unit
|Economist Intelligence Unit
|-
|-
|FEDLOG
|FedLog
|Federal Logistics Data
|Federal Logistics Data
|-
|-
== 2.2. KODLANDIRMANIN HEDEF VE FAYDALARI ==
== 2.2. KODLANDIRMANIN HEDEF VE FAYDALARI ==
[[Dosya:Şekil 1 Ülke-Kurum-Birimler arası ortak tanımlama dili ihtiyacı.png|alt=Şekil 1 Ülke/Kurum/Birimler Arası Ortak Tanımlama Dili İhtiyacı|sol|küçükresim|600x600pik|Şekil 1 Ülke/Kurum/Birimler Arası Ortak Tanımlama Dili İhtiyacı]]
[[Dosya:Şekil 1 Ülke-Kurum-Birimler arası ortak tanımlama dili ihtiyacı.png|alt=Şekil 1 Ülke/Kurum/Birimler Arası Ortak Tanımlama Dili İhtiyacı|sol|küçükresim|600x600pik|Şekil 1 Ülke/Kurum/Birimler Arası Ortak Tanımlama Dili İhtiyacı]]
Muharip unsurların görevlerini başarıyla yerine getirebilmeleri için; ihtiyaç duyulan malzeme ve hizmetlerin, ihtiyaç duyulan zamanda ve en uygun koşullarda hazır bulundurulması gerekmektedir. Doğru yönetilebilen malzeme envanteri aşağıdaki alanlarda kritik katkı sağlayacaktır.
Muharip unsurların görevlerini başarıyla yerine getirebilmeleri için; ihtiyaç duyulan malzeme ve hizmetlerin, ihtiyaç duyulan zamanda ve en uygun koşullarda hazır bulundurulması gerekmektedir. Doğru yönetilebilen malzeme envanteri aşağıdaki alanlarda kritik katkı sağlayacaktır.
=== 2.2.1.1. MÜŞTEREKLİK (BİRLİK, KUVVET, MÜTTEFİKLER ARASI) ===
==== <big>2.2.1.1. MÜŞTEREKLİK (BİRLİK, KUVVET, MÜTTEFİKLER ARASI)</big> ====
* Aynı ikmal maddelerinin tek bir tanım ve numara altında toplanarak veya muadilliklerin tespiti ile, müşterek bir İkmal/Lojistik lisanı, karşılıklı işletilebilirlik ve karşılıklı değiştirilebilirlik desteklenir.
* Aynı ikmal maddelerinin tek bir tanım ve numara altında toplanarak veya muadilliklerin tespiti ile, müşterek bir İkmal/Lojistik lisanı, karşılıklı işletilebilirlik ve karşılıklı değiştirilebilirlik desteklenir.
* Müşterek harekâtlarda yer alacak kullanıcı ülke askerî birimlerinin lojistik sistemlerinin uyumunu kolaylaştırır.
* Müşterek harekâtlarda yer alacak kullanıcı ülke askerî birimlerinin lojistik sistemlerinin uyumunu kolaylaştırır.
=== 2.2.1.2. KUVVET PLANLAMAYA KATKI ===
==== <big>2.2.1.2. KUVVET PLANLAMAYA KATKI</big> ====
* İhtiyaç ve tedarik plânlanmasına yardımcı olmak suretiyle, harekât planları ve kaynak optimizasyonunu destekler.
* İhtiyaç ve tedarik plânlanmasına yardımcı olmak suretiyle, harekât planları ve kaynak optimizasyonunu destekler.
* Kuvvet Planlamalarının tüm ömür devri ihtiyaçlarının, lojistik ayak izi ile bütünleşik gerçekleştirilmesini kolaylaştırır.
* Kuvvet Planlamalarının tüm ömür devri ihtiyaçlarının, lojistik ayak izi ile bütünleşik gerçekleştirilmesini kolaylaştırır.
=== 2.2.1.3. YÖNETİM/MUHABERE KOLAYLIKLARI ===
==== <big>2.2.1.3. YÖNETİM/MUHABERE KOLAYLIKLARI</big> ====
* İkmal işlemlerini basitleştirir, yerinde ve zamanında lojistik destek hedefini destekler.
* İkmal işlemlerini basitleştirir, yerinde ve zamanında lojistik destek hedefini destekler.
* Talep, statü ve benzeri bilgi trafiğinin güvenilirliğini ve süratini destekler.
* Talep, statü ve benzeri bilgi trafiğinin güvenilirliğini ve süratini destekler.
=== 2.2.1.4. LOJİSTİK DESTEK SÜRAT AVANTAJI ===
==== <big>2.2.1.4. LOJİSTİK DESTEK SÜRAT AVANTAJI</big> ====
* Planlama, tedarik, kabul, stok kontrol, depolama faaliyetlerinde karşılaşılan sorunları azaltarak Lojistik Desteği, özellikle harekât lojistiği açısından kritik değere sahip olan, en doğru ve hızlı seviyeye ulaştırır.
* Planlama, tedarik, kabul, stok kontrol, depolama faaliyetlerinde karşılaşılan sorunları azaltarak Lojistik Desteği, özellikle harekât lojistiği açısından kritik değere sahip olan, en doğru ve hızlı seviyeye ulaştırır.
Envanterdeki özellikle alt sistem ve daha alt seviye ikmal maddelerinin ihtiyaçlarının tespit/planlama, tedarik ve doğrulanmaları kullanıcı düzeyinde yürütülmektedir. Kullanıcı seviyesinde ihtiyaç tanımları ise sadece mevcut teknik doküman ve veri kaynaklarından sağlanabilmektedir. Kullanıcıya hitap eden bilgi kaynaklarında tedarikçi alternatifi olarak yer alabilmenin yegâne yöntemi ise, ürün ve üretici bilgilerinin, aynılık/muadillik gibi tespitlerin yapılmasına da imkân verebilecek şekilde, sayısallaştırılarak kodlandırılması ile mümkündür.
Envanterdeki özellikle alt sistem ve daha alt seviye ikmal maddelerinin ihtiyaçlarının tespit/planlama, tedarik ve doğrulanmaları kullanıcı düzeyinde yürütülmektedir. Kullanıcı seviyesinde ihtiyaç tanımları ise sadece mevcut teknik doküman ve veri kaynaklarından sağlanabilmektedir. Kullanıcıya hitap eden bilgi kaynaklarında tedarikçi alternatifi olarak yer alabilmenin yegâne yöntemi ise, ürün ve üretici bilgilerinin, aynılık/muadillik gibi tespitlerin yapılmasına da imkân verebilecek şekilde, sayısallaştırılarak kodlandırılması ile mümkündür.
=== 2.2.3.1. MİLLÎLEŞME/İHRACAT AÇISINDAN ===
==== <big>2.2.3.1. MİLLÎLEŞME/İHRACAT AÇISINDAN</big> ====
* Doğru kodlanmış millî ürünlerin 60’ın üzerinde ülkede milyonlarca kullanıcının eriştiği vitrinlere yerleştirilerek rekabetçi olabilmesi, bu sayede ekonomik bulunmayan üretimlerin mümkün, TSK’nın da kullandığı birçok ürünün de fiyat ve kalite açısından daha uygun hale gelmesini sağlar.
* Doğru kodlanmış millî ürünlerin 60’ın üzerinde ülkede milyonlarca kullanıcının eriştiği vitrinlere yerleştirilerek rekabetçi olabilmesi, bu sayede ekonomik bulunmayan üretimlerin mümkün, TSK’nın da kullandığı birçok ürünün de fiyat ve kalite açısından daha uygun hale gelmesini sağlar.
* Firma ve Ürün bilgilerinin Kaynak Arşivleri, Veri Bankaları ve Kataloglarda yer alabilmesini sağlar.
* Firma ve Ürün bilgilerinin Kaynak Arşivleri, Veri Bankaları ve Kataloglarda yer alabilmesini sağlar.
=== 2.2.3.2. KALİTE/STANDARDİZASYON AÇISINDAN ===
==== <big>2.2.3.2. KALİTE/STANDARDİZASYON AÇISINDAN</big> ====
* NKS usullerine göre göre gerçekleşen kodlandırma üreticileri uluslararası kabul görebilecek ürün ve beraberinde teknik bilgi kalitesine yönlendirecektir.
* NKS usullerine göre göre gerçekleşen kodlandırma üreticileri uluslararası kabul görebilecek ürün ve beraberinde teknik bilgi kalitesine yönlendirecektir.
Bu doğrultuda S2000M malzeme yönetiminde süreçler ve çıktılar aşağıda resmedilmiştir.
Bu doğrultuda S2000M malzeme yönetiminde süreçler ve çıktılar aşağıda resmedilmiştir.
[[Dosya:Şekil2 S2000M Kapsamında Kodlandırma Faaliyetleri.jpg|alt=Şekil 2 S2000M Kapsamında Kodlandırma Faaliyetlerinin Malzeme Yönetim Sürecindeki Yeri|sol|küçükresim|600x600pik|Şekil 2 S2000M Kapsamında Kodlandırma Faaliyetlerinin Malzeme Yönetim Sürecindeki Yeri]]
=== 5.2. KUVVET KODLANDIRMA BÜROLARI (KKB) VE GEÇİCİ STOK NUMARASI (GSN) ===
Kodlandırma faaliyetlerinin malzeme yönetim süreçleri içerisinde önemi ASD/AIA dokümanları kapsamında da teyit edilmiştir.
= 3. NATO KODLANDIRMA SİSTEMİ (NKS) =
[[Dosya:Şekil3 NATO Kodlandırma Sistemi Kullanıcıları.jpg|alt=Şekil 3 NATO Kodlandırma Sistemi Kullanıcıları|sol|küçükresim|697x697px|Şekil 3 NATO Kodlandırma Sistemi Kullanıcıları]]
ABD tarafından 1952 yılında uygulamaya konulan Federal Kodlandırma Sistemi, NATO tarafından da benimsenmiş ve müşterek çalışmalar sonucunda 1954 yılında üye ülkelerce onaylanmıştır. 05 Aralık 1957 yılında CNAD (Ulusal Silahlanma Direktörleri Konferansı) bünyesinde kurulan NATO AC/135 Kodlandırma Komitesi, üye ülkeler tarafından oluşturulan Millî Kodlandırma Bürolarının faaliyete geçmesi ile NATO Kodlandırma Sistemi (NKS) resmen uygulamaya koyulmuştur.
NKS’nin TSK’da uygulama girişimleri 1972 yılında başlamış, 1993 yılına kadar Kuvvet Komutanlıkları işlemlerini münferit olarak sürdürmüşlerdir. TSK bünyesinde NKS’nin “müşterek malzeme lisanı” olarak uygulanmasının kabul edilmesini takiben 1995 yılından itibaren, MSB Teknik Hizmetler Daire Başkanlığı bünyesinde yer alan TMKB tarafından kodlandırma yetki ve sorumluluğu deruhte edilmiştir. 2007 yılında WETIKS kullanımına geçilmiş olup halen güncelleme ve bakım çalışmaları devam etmektedir.
NKS, NATO üyesi olmayan ülkeler tarafından da kullanılabilmektedir. Sisteme dâhil olmak isteyen ülkenin talebi doğrultusunda, AC/135 Kodlandırma Komitesi üyesi NATO ülkelerinin tamamının uygun görmesi halinde, Birinci Seviye (Tier1) ve İkinci Seviye (Tier2) sponsor ülke olmak üzere iki aşamalı olarak uygulanmaktadır.
Bu kapsamda Tier1 ve Tier2 sponsor ülkelere NATO Kodlandırma Sisteminde sorumluluk ve yetkiler verilmektedir. Bahse konu sorumluluk ve yetkiler; Tier1 ülkelerinin tek yönlü (sadece kodlandırma (NSN, NCAGE, vb.) talebinde bulunabilir), Tier2 ülkelerinin çift yönlü (hem kodlandırma yapabilir, hem de kodlandırma talebinde bulunabilir) veri değişimi yapabilmesidir. Bu şekilde 2019 yılı itibarıyla NATO dışından toplam 33[1] ülke NKS’ye katılmış olup NATO üyesi 30 ülke ile birlikte, toplam 63 ülke NATO Kodlandırma Sistemini kullanmaktadır.
NKS, NATO AC/135 Millî Kodlandırma Direktörleri Grubu üst yönetiminde yürütülmektedir. Ülkemizde yürütülen Millî Kodlandırma faaliyetleri ise; TMKB yetkisinde, Genelkurmay Başkanlığı, MSB bağlıları, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Savunma Sanayii Başkanlığı ile koordineli, NKS esaslarına uygun olarak yürütülmektedir.
NKS’ye ilişkin temel doküman “NATO Kodlandırma El Kitabı (NATO Manual on Codification)” olarak bilinen Allied Codification Publication No 1 (ACodP-1)’dir. Ülkemizde NKS faaliyetlerine ilişkin temel doküman internet ortamında da yayınlanmakta olan MSB Millî Kodlandırma Hizmetleri Yönergesi’dir.
= 4. NATO KODLANDIRMA SİSTEMİNİN ELEMANLARI =
Bölüm 4 kapsamında özetlenen bilgiler, Ocak ve Temmuz aylarında olmak üzere, yılda iki kez güncellenen NATO Kodlandırma Talimatından (ACodP-1) alıntıdır. “<nowiki>https://www.nato.int/structur/AC/135/acodp1/ACodP1_E.pdf”</nowiki> linkinden erişilebilen güncel dokümanın ilgili bölümlerinin incelenmesi ile NATO Kodlandırma Sisteminin kapsam ve faydaları hakkında güncel ve daha geniş bilgi temini mümkündür.
== 4.1. SINIFLANDIRMA ==
Ülke envanterlerinde çok farklı sistemler bulunmakta ve pek çok nedenden dolayı, envanterde yer alan tüm malzemelerin yönetiminde zorluklar yaşanabilmektedir. NKS, envanter yönetiminin başarılı yürütülmesi ve kolaylığının desteklenmesi için belli hiyerarşik yapı içinde oluşturulan standart yapılar kullanmaktadır. Her grup, ikmal maddesinin fiziksel/performans özelliklerine veya kullanım amaçlarına göre oluşturulan 2 basamaklı sayı ile tanımlanmaktadır. Bu gruplar kendi içlerinde alt bölümlere ayrılarak yine 2 basamaklı sayılar ile tanımlanan sınıflar oluşturulmaktadır. Sınıf tanımlaması için, grup tanımlayıcısına ek olarak iki basamaktan oluşan bir tanımlayıcı kullanılmaktadır. Sınıflandırma süreci hakkında detay bilgi ACodP-1 dokümanı 3. bölümünde mevcuttur.
== 4.2. TANIMLAMA ==
ACodP-1 dokümanı 2. bölümü malzeme tanımlama tanım ve süreçlerine ayrılmıştır.
=== 4.2.1. MALZEME ADI ===
= 8. SANAYİDE YER ALAN ÜRÜN VE YETENEKLERİN SINIFLANDIRMA, KAYIT VE YÖNETİM YÖNTEMLERİ =
İkmal maddelerinin isimlendirilmesinde yeknesaklığın sağlanabilmesi maksadıyla onaylı malzeme isimleri dizini/sözlüğü (INC: Item Name Code) kullanılmaktadır. Böylelikle ikmal maddelerinin isimlendirilme yöntemi standart hale getirilerek, farklı kullanıcıların aynı ikmal maddesine farklı isim vermesi yoluyla ortaya çıkabilecek karmaşıklıkların belli ölçüde önüne geçilmektedir. İsimlendirme disiplini, kodlandırma süreç zincirinin ilk adımlarından biridir.
Mevcut INC Bilgileri “<nowiki>https://eportal.nspa.nato.int/ac135public/ACodP/Search/ACodPSearch.aspx“</nowiki> linkinden araştırılabilir.
=== 4.2.2. İKMAL MALZEMESİ TANIMLAMASI ===
İkmal Maddesi tedarik sözleşmesinin parçası olarak onaylanmış talimatlar veya dizayn kontrol otoritesi tarafından verilen talimata uygun olarak tedarik edilen malzemedir.
=== 8.1.1. DUNS (DATA UNIVERSAL NUMBERING SYSTEM): ===
=== 4.2.3. NCAGE KODU ===
NCAGE Kodu, NKS kapsamında üretici veya temin kaynağı olarak değerlendirilen firma ve kuruluşlara tahsis edilen ve beş karakterden oluşan bir koddur. TMKB tarafından Türk firma ve kuruluşlarına ilk basamağı “T” harfi olan, sonraki 3 basamağı rakam veya harften oluşan ve son basamağı ise rakam olan bir kod tahsis edilir. NCAGE kodu tahsis edilebilecek bazı kurum ve kuruluşların[2] nitelikleri aşağıda sunulmuştur.
* Tedarik malzemelerinin karşılandığı kaynaklar olan üretim organizasyonlar,
* Üretimini ve satışını gerçekleştirmeseler bile malzemelerin tasarımını kontrol eden devlet kuruluşları veya ticari organizasyonlar,
* NATO ve Tier2 sponsor ülkelerin tedarik sistemine giren malzemeleri üreten, tasarımını kontrol eden ve geliştirilmesinden sorumlu olan kuruluşlar,
* Tasarım faaliyetlerinde bulunan ve standartlar, özellikler ya da malzeme tanımlama amaçlı bilgi içeren çizimler sağlayan üretim veya lojistik organizasyonlar,
* TSK’dan ihale kazanan firma/yüklenici, kurum, kuruluş ve şahıslar,
* TSK’dan ihale kazanmasa bile, NATO Kodlandırma Sistemine dâhil veya ürünlerini takip eden ülke ve kurumların kaynak arşivlerine (SAM “System of Award Management”), NSPA (NATO Support and Procurement Agency) vb.) girmek için başvuracak Türkiye’de faaliyet gösteren firma, kurum, kuruluş ve şahıslar.
=== 4.2.4. NATO STOK NUMARASI (NSN) ===
Bir ikmal maddesinin isimlendirme, sınıflandırma ve tanımlama çalışmaları sonucunda özgün bir malzeme olduğunun belirlenmesi durumunda bu malzemeye ilgili MKB tarafından bir NATO Stok numarası (NSN) tahsis edilmektedir. NSN 13 basamaktan (rakam) ve 3 bölümden oluşmaktadır.
[[Dosya:Şekil4 NSN Yapısı.jpg|alt=Şekil 4 NSN Yapısı|sol|küçükresim|400x400pik|Şekil 4 NSN Yapısı]]
* İlk 4 karakter daha önce bahsedilen NATO İkmal Sınıflandırma Kodu kapsamında ikmal maddesinin grup ve sınıfını,
* 5-6.ncı karakter NSN’yi tahsis eden ülke kodlandırma bürosu kodunu[3],
* Son 7 karakter ise “Millî Malzeme Kayıt Sıra Numarası “ olarak adlandırılan, ilgili ülke Millî kodlandırma bürosunca tahsis edilen daha önce kullanılmamış olan numarayı tanımlamaktadır.
Bir NSN’de Ülke Kodu ve Millî Malzeme Kayıt Sıra Numarasından oluşan NATO Malzeme Tanımlama Numarası (NIIN), hatalı işlem tespit edilir ise iptal edilerek farklı bir NIIN’a yönderilme istisnaî uygulaması haricinde, değiştirilmez. Bu numara ancak o ikmal maddesi envanter dışı kaldıktan sonra ilgili MKB tarafından iptal edilebilmektedir. Bununla beraber, malzeme yönetiminde meydana gelen değişiklik veya yeni teknolojik gelişmeler gibi nedenlerle bir ikmal maddesinin sınıflandırılmasında değişiklik meydana gelebilir. Bu durumda NSN’nin ilk dört basamağı, diğer dokuz basamağı aynı kalmak şartı ile değiştirilebilmektedir. İkmal malzemesine, üretilmiş olduğu ülkede NSN tahsis edilmesi esastır. Bazı durumlarda, üretici ülke yerine diğer bir NATO ülkesi tarafından NSN tahsisi yapılabilmektedir. Aynı malzemenin üreticisi ülke tarafından kodlandırılması durumunda, diğer ülkenin tahsis ettiği NSN iptal edilerek asıl üretici ülkenin tahsis ettiği NSN kullanılmak durumundadır.
= 5. MİLLİ KODLANDIRMA BÜROSU VE FAALİYETLERİ =
Ülkemizdeki kodlandırma faaliyetleri TMKB tarafından Genelkurmay Başkanlığı ve KKB’ler ile koordineli olarak yürütülmekte olup alt süreçleri devam eden başlıklarda özetlenmiştir.
=== 5.1. BAŞVURU SÜRECİ ===
Kodlandırma başvuruları, e-imza ile TMKB tarafından işletilen Web Tabanlı İnteraktif Kodlandırma Sistemi yazılımı yardımıyla ya da TMKB’ye elden başvurularak gerçekleştirilmektedir.
Firmanın başvuru için gerekli dokümanları[4] teslim etmesinden sonra; NSN tahsis edilmesi istenilen malzemeye, daha önceden NSN tahsis edilip edilmediğinin tespit edilmesi gerekmektedir. Yapılacak sorgulama usulü, malzemenin menşeine göre değişmektedir.
'''Türkiye’de üretilen Yerli Malzemeler ile NATO ve Tier2 ülkeleri dışında kalan ülkelerde üretilen Malzemeler için;'''
* Malzemenin üreticisi, üreticinin malzemeye vermiş olduğu parça numarası (referans numarası) ve malzemenin teknik özelliklerine göre, TMKB tarafından idame edilen veri tabanı içerisinde sorgulanır.
* Sorgu sonucu uygun bir kayıt bulunması durumunda söz konusu malzeme için yeni bir NSN tahsis işlemi başlatılmaz.
* NSN’si mevcut ve NSN altında malzemenin en az bir üreticisi ve tedarikçisi kayıtlı ise, aynı malzeme için yapılacak müteakip tedarik faaliyetlerinde, yüklenicinin üretici olması durumunda söz konusu NSN altına yüklenicinin NCAGE Kodu ve parça/referans numarası eklenir.
'''NATO ve Tier2 ülkelerinde üretilen Yabancı Malzemeler için'''
* Malzemenin üreticisi ve üreticisinin malzemeye vermiş olduğu referans numarasına göre, NATO Destek ve Tedarik Ajansı (NSPA-NATO Support and Procurement Agency) tarafından oluşturulan NMCRL (NATO Master Catalogue of References for Logistics) içinde sorgulanır.
* Sorgu sonucu uygun bir kayıt bulunması durumunda söz konusu malzeme için yeni bir NSN tahsis talebi oluşturulmaz, bulunan NSN altında Türkiye kullanıcı kaydı yok ise sadece kullanıcı kaydı oluşturma işlemi başlatılır.
=== 5.2. KUVVET KODLANDIRMA BÜROLARI (KKB) VE GEÇİCİ STOK NUMARASI (GSN) ===
GSN, KKB’ler tarafından tahsis edilen NSN benzeri bir rakam ve harf dizinidir (Örneğin: 6685KK0531719 – Hidrolik Tank Yağ Seviye Şalteri). KKB’ler, kalıcı veya geçici çeşitli nedenlerle kodlandırılmayan malzemelere GSN tahsis eder. İkmal maddesi kapsamında olması gerekliliği teyit edilen malzemelere verilen GSN’nin, NSN tahsisini müteakip kısa sürede NSN’ye dönüştürülmesi esastır.
Kalıcı olarak Geçici Stok Numarası atanacak ürünlerle ilgili bilgiye msb.gov.tr/MKodlandirma/içerik/gecici-stok-numarası-gsn-ile-kodlandirilacak-malzemeler linkinden erişim sağlanabilir.
KKB’ler, TMKB tarafından kodlandırılmayan, TSK/MSB-Net ve internet ortamında MSB Teknik Hizmetler Genel Müdürlüğü sayfasında yer alan listede belirtilmiş malzemelere, ayrıca lojistik faaliyetlerin aksamaması için gerekli görülen durumlarda her türlü ikmal malzemesine GSN tahsis edebilir. NSN verilmesine gerek olmayan malzemeler dışında kalan ikmal maddesi kapsamındaki malzemelere verilen GSN’lerin kısa sürede NSN’ye dönüştürülmesi esastır.
= 6. KODLANDIRMA SÜRECİNDE GELİŞTİRİLMESİNİN FAYDALI OLACAĞI DEĞERLENDİRİLEN ALANLAR =
Lojistik faaliyetlerin etkili ve verimli bir şekilde yürütülebilmesi, ülkemiz sanayisinin ve ihracat potansiyelinin gelişimi, ihtiyaçların en yüksek oranda yerli ve millî kaynaklar ile karşılanması gayelerinde payına düşen kritik katkıyı daha ileri taşıyabilmek maksatlarıyla, kodlandırma sürecinde, geliştirilmesinin faydalı olacağı değerlendirilen bazı hususlar ve öneriler müteakip maddelerde yer almaktadır.
* '''Kodlandırma Faaliyetlerinde Üreticiye Ait Parça Numarası/Teknik Döküman Yerine (Sadece) Üst Üretici/Yükleniciye Ait Parça Numarası/Teknik Doküman Kullanılmasının Önüne Geçilmesi:'''
'''Türü:''' ARGE faaliyetleri takip ve yönetimi
Ömür devri boyunca etkili ve ekonomik bir envanter yönetimi ve gerçek temin kaynaklarına ulaşabilme önem arz etmekte; alt bileşenlerin/parçaların üreticisi/tedarikçisi ile bağının tespit ve idamesi azami gayret gerektirmektedir.
Savunma ve güvenlik tedariklerinde karşılaşılan çeşitli zorluklar nedeni ile, özellikle sistem/cihazda yer alan alt bileşenlerin/parçaların üreticisi yerine; idarenin sözleşmesel muhatabı olan üst üretici/entegratöre ait tanımlama bilgileri TMKB’ye teslim edilebilmektedir.[5] Bu durum, gerçek üreticiye ait bilgilerin kodlandırma veri kümeleri içinde yer almamasına yol açmaktadır. Ana yüklenicilerin kodlandırma işlemi talep ederken ürünlere ait gerçek üretici bilgilerine ulaşarak MKB ve kullanıcıya sunmaları vazgeçilmez ihtiyaçtır.
* '''Sözleşme İsterleri Kapsamında Teslim Edilen Lojistik Veriler İçerisinde Yer Alan Malzemelere Ait Mevcut NSN’ler Hakkında Yükleniciler Tarafından Ön İnceleme Ve Araştırma Yapılması:'''
'''Türü:''' Faaliyet, uzmanlık sınıflandırılması
NATO tarafından üretilen, bir ticari ürün olarak abonelik sistemiyle satışa sunulan NMCRL (NATO Master Catalogue of References for Logistics[6] ) üzerinden ön sorgulamalar yapılarak, Kuvvet ve Millî Kodlandırma büroları iş gücünün mevcut NSN araştırması için kullanımının önüne geçilmelidir. Savunma sanayii ile ilgili firmalarımızın söz konusu katalog aboneliklerinin arttırılması ve TMKB veri tabanının etkin kullanımı hakkında bilgilendirilmelerinin sürece katkı sağlayacağı değerlendirilmektedir.
* '''NKS Dışında Kalan Ülkelerde Yerleşik Firmalara Ait NCAGE Koduna Ulaşılamaması Durumunda, NCAGE Kodu Sorgulama Ve Tahsis Talebinde Bulunulması: '''
NKS dışındaki ülkelerde faaliyet gösteren üretici firmalardan gerçekleşen tedariklerde, NCAGE kodlarına ulaşılamaması durumlarında, yüklenici firmalar üretici/temin kaynağı olarak kendilerini gösterebilmektedir. Bu durum kullanım safhasında gerçek üretici bilgilerine ulaşılamaması riskini artırmaktadır.
Yüklenici firmalar; üretici firmalara ait NCAGE kodları ellerinde olmadığı durumlarda üretici/temin kaynağı olarak kendilerini gösterebilmektedir. Bu durum kullanım safhasında gerçek üretici bilgilerine ulaşılamaması riskini artırmaktadır. NATO NSPA’nın ilgili internet sayfasından sorgulama yapılabilir ve NCAGE kodu tahsis talebinde bulunulabilir TSK ve diğer kamu kurumları bünyesinde ve ilgili firmalarımız nezdinde NSPA internet sayfasının tanıtılması ve farkındalığın artırılması ile bu alanda iyileşme sağlanabileceği değerlendirilmektedir.
* '''Yüklenici Firma Tarafından Sağlanan Kodlandırmaya Esas Verilerin Tanımlama İçin Gerekli Ve Yeterli Doğruluk Ve Detayda Olması:'''
Tedarikçilerin, talep edilen bilgi ve dokümanları ana/alt yükleniciler ile paylaşmaması ve İkmal Malzemesi” tanımlanması, yani “cihaz/sistem kırılımlarındaki hangi elemanlara, sistem ömür devri boyunca yedek ve/veya onarım malzemesi olarak ihtiyaç duyulacağının öngörülerek NKS ile kodlandırılacağı” hususunda farklı yaklaşımlar olabilmektedir. Savunma ve güvenlik alımlarında, yükleniciler tarafından teslim edilen dokümanlar ve kodlama adayı malzeme bilgilerinin, NSN/GSN tespit ve tahsisi için uygun veya yeterli görülmediği durumlar da oluşabilmektedir.
Yaşanan sorunun tek bir nedeni olmaması gözönünde bulundurularak; firmalarımız nezdinde NKS’ye yönelik farkındalığın arttırılması, TMKB koordinatörlüğünde kuvvet komutanlıklarının sözleşme isterleri ve KKB uygulamalarının mümkün olduğu nispette standartlaşmasına yönelik tedbirler alınmasının faydalı olacağı değerlendirilmektedir.
* '''Mevcut Veri Süreçlerinin Yönetilmesi:'''
Savunma ve güvenlik alanında sistem/platformların savunma sanayii firmaları/kuruluşları, alt yüklenicileri, tedarikçileri ve savunma ve güvenlik sektörü ve diğer sektörlere ürün/hizmet sunan sanayi firmaları/kuruluşları için ürün kodlandırılması, numaralandırılması ve bunların uluslararası alanda bilinirliğinin sağlanması ve ürün ve hizmetlerin sunulması konususnda kolaylık sağlayacak şekilde bilgi teknolojilerindeki gelişimin takibi ve uygulanması önem arz etmektedir.
''' ''' 41-0000 Sales and Related Occupations
* '''Malzeme Yönetiminde Müşterekliğin Sağlanamaması:'''
Farklı lojistik ihtiyaçlar olmakla birlikte NSN verilerinde standartlığın sağlanmasında firmaların doğru bilgi/belge sunması gerekmektedir. Üretici firma, parça numarası ve ürünü tanımlamada yol gösterici olan teknik veri, müşterek/müşterek olmayan verileri değerlendirmede kritik öneme haizdir. Kuvvetler tarafından farklı platformlarda atanan GSN’nin kodlandırma sisteminde oluşturulacak ortak platform vasıtasıyla kullanıma başlanmasıyla uygulamada standartlığın sağlanması hedeflenmektedir.
* '''NKS Ve Kodlandırma Konusunda Yurt İçinde Yeterli Ve Farklı Düzeylerde Eğitimlerin Planlanması:'''
NKS ve kodlandırma hususlarına yönelik olarak, TMKB koordinesinde, farklı paydaşlara, düzeylere/rollere uygun eğitimler verilmektedir. Kodlandırma eğitimleri ihtiyaç ölçüsünde yaygınlaştırılmaktadır.
Gelişen savunma ve güvenlik sektöründeki paydaş ihtiyaçlarına uygun derinlik ve çeşitlilikte verilecek kodlandırma eğitimlerinin, henüz talep etme farkındalığını elde edememiş ilgililere kadar mümkün olan tüm ilgili taraflara ulaştırılması önemlidir.
* '''Lojistik Yönetimi Kapsamında Kodlandırma Faaliyetlerine Paralel Olarak Etiketlendirme Standartlarının Etkin Uygulanması:'''
Etiketlendirme; malzemenin Askerî Lojistik süreçler içine girişinden-çıkışına kadar olan tüm safhalarda ve hareketlerde tanınmasını ve/veya izlenmesini sağlayan, bünyesinde “yeteri kadar” bilgi barındıran, malzemenin üzerinde ve/veya ambalajındaki tanıtım bilgisidir. Etiketlemenin nasıl yapılacağı ilgili tüm resmî dokümanlarda tanımlıdır veya tanımlanmalıdır. Bir etiket, sadece bir malzeme gurubunu ayırt etmeye yarayacak bilgi taşıyabileceği gibi (örnek, NSN, parça numarası), üretim yılı, seri numarası, kafile gibi kapsamlı bilgileri taşıyan RFID (Radio Frequency Identification) etiketi/karekod da olabilir. Mevcut etiketlendirme altyapı ve kültürünün de kodlandırma bilgilerine uyum sağlayacak şekilde güncellenmesi önemlidir.
'''Kod Yapısı (Tam Kırılım Örneği):'''
* '''NKS Sistemi Dışındaki Ülkeler İle Ticarete Yönelik Kuralların Tesisi:'''
Ülkemizin ihtiyaçları ve güçlenen savunma sanayii altyapısı göz önüne alındığında; envanterimize girebilecek NATO dışı ülke kaynaklı silah ve sistemler ile, yurt içi firmalarımızın ihracat gerçekleştirdiği ülkeler dikkate alınarak, ülkemiz genelinde paydaşlar nezdinde kodlandırma konusuna yönelik farkındalığın arttırılması, bu hususların sektör uygulamalarına yansıtılması önemlidir.
= 7. KATALOGLAMA VE ENVANTER YÖNETİMİ =
Kodlandırma, kataloglamanın temeli; kataloglama da kullanıcılar için envanter yönetiminin, firmalar için ise potansiyel müşteriye ulaşmanın en önemli araçlarından biri olarak değerlendirilmelidir.
NKS kapsamında kodlanmış malzemelerin en geniş içerikli ve yaygın kullanılan katalogu, aşağıda kapsam özeti verilen NMCRL’dir (NATO Master Catalogue of References for Logistics).
NMCRL’nin yanı sıra muhtelif uluslararası birimler, kendi millî sanayi ürünlerini NKS yapısı ve ACodP-1 ile tam uyumlu şekilde kodlandırırken, ülke verilerini katalog yapısında uluslararası kullanıcıların dikkatine arz etmektedirler. Ayrıca, lojistik veri yönetim ve kaynak araştırma hizmeti veren çok sayıda ticarî kuruluş mevcuttur.
'''Kamu yönetim/destekli örnekler:'''
* ABD : FLIS (Federal Logistics Information System) bilgilerini içeren FEDLOG (Federal Logistics Data)
* İngiltere : CSIS (Codification Support Information System).
* Belçika : SERENADE (Système de Recherche National d'Article Définitifs)
* Canada : CGCM (Canadian Government Catalogue of Materiel)
* France : SOPRANO (Système Opérationnel Pour la Recherche d'Articles dans la Nomenclature OTAN)
'''Kullanılan''' '''Diğer Sosyal Kayıt Sistemlerine Örnekler:'''
'''Ticarî örnekler:'''
* İngiltere merkezli IHS-Markit firması’nın, tüm NMCRL, FLIS bilgisine ilaveten 51 veri bankasını bir araya getiren “Haystack” ürünü,
* Çekya merkezli Aura şirketi’nin, aynı zamanda bazı MKB’larının NATO kodlandırma arayüzü olan “MC CATALOGUE”’un özgün katalog çıktısı olarak, ABD (FLIS), NATO (AC135) ve ISO (8000 ve 22745) ile tam uyumlu olarak sunduğu katalog.
'''ISCED''' : Uluslararasi Standart Eğitim Sınıflandırması
'''NATO NMCRL (NATO Master Catalogue of References for Logistics) kataloğu kullanım düzeyi ve içeriği:'''
NATO NSPA tarafından geliştirilen ve güncel olarak idame edilen NMCRL kataloğunun Mayıs 2020 itibarı ile büyüklükleri aşağıda sunulmuştur.
* 17.4 milyon Aktif NATO Stok Numarası (NSN)
* 38.3 milyon Üretici veya satıcı Referans/Parça Numarası
* 2.9 milyon Aktif üretici veya satıcı (NCAGE kodu, adı/adresi)
* 29.6 milyon Kayıtlı Kullanıcı
* 12.1 milyon NSN detay karakteristik bilgileri
* 15.5 milyon NSN Gümrük Kodları (HS ve Schedule B)
* 13.4 milyon NSN with Common Procurement Vocabulary (CPV) Kodu
'''ISCED''' : Uluslararasi Standart Eğitim Sınıflaması
'''NMCRL Kataloğu orjinal içerik yapısı aşağıda sunulmuştur:'''
* NATO Stock Number
* NATO Item Identification Number
* NATO Item Identification Number Status Code
* NATO Item Identification Number Assignment Date
* National Codification Bureau
* NATO Supply Class
* Item Name Code
* ISIC’ın kapsamı artırılmış bir versiyonudur.
* Approved / Non-approved Item Name
* CPA ‘European Classification of Products by Activity’ ile de irtibatlıdır.
* Item Identification Guide
* TOBB Sanayi veritabanında listesi ve muhtelif istatistikleri mevcuttur.
* Master Requirement Code
* Reference Number
* NATO Commercial and Government Entity Code
* NATO Commercial and Government Entity Name
* Reference Number Category Code
* Reference Number Variation Code
* Reference Number Status Code
* Reference Number Format Code
* Reference Number Justification Code
* Reference Number Action Activity Code
* Document Availability Code
* Type of Item Identification Code
* Reference or Partial Descriptive Method Reason Code (tarif yöntemi kullanılmamış ise, '''nedeni''')
* File Maintenance Sequence Number
* Demilitarization Code
* Major Organization Entity Code
* Customs Code – Schedule B
* Customs Code – Harmonized Code (GTİP ilk 6 karakteri)
* Common Procurement Vocabulary (CPV) Code
'''İnternet Adresi:'''
<nowiki>https://www.nato.int/structur/AC/135/nmcrl/nmcrl_e/index.html</nowiki> linkinden ulaşılabilir. 1 aylık deneme sürümü vardır.
'''Faydalı Diğer Bilgiler:'''
'''NCAGESD CODE :''' (NCAGE Status Designator Code) (Segment 8)
Malzeme üreticisi firma veya kurumun statüsü. (Güncelliğinin korunması önemlidir)
'''Seviye 1 :''' 21 Kısım, A’dan U’ya kadar alfabetik harflerle tanımlanmıştır.
'''CIIC :''' (The Controlled Inventory Item Code) (segment H)
Malzemenin kontrollü olup olmadığı. “Gizlilik”, “Hassasiyet” (ilaç, silah vb) veya “Çalınabilirlik” nitelikleri bu grupta kodlanmıştır.
CLASSIFIED ITEMS CODE
SENSITIVE ITEMS CODE
PILFERAGE CODE
'''DEMIL (veya DML)''' ''':''' (Demilitarization code) (Segment K)
'''Türü:''' Faaliyete Göre Ürünlerin İstatistiki Sınıflandırılması
Malzeme kullanımı sona erdiğinde, askeri niteliğinden arındırma ihtiyacı olup olmayacağı; varsa hangi talimata göre işlem yapılacağı.
'''MCC''' : (The Material Control Code) (Segment H)
Malzeme yöneticisinin görevi kapsamında atayabileceği yönetim ve takip kodları.
'''SLC''' : (The Shelf Life Code) (Segment H)
Raf Ömrü Kodu. “Uzatılamayan” ve “Uzatılabilen” olmak üzere iki tiptir.
= 8. SANAYİDE YER ALAN ÜRÜN VE YETENEKLERİN SINIFLANDIRMA, KAYIT VE YÖNETİM YÖNTEMLERİ =
Bu bölüme kadar bilgi verilen NATO Kodlandırma Sistemi fiilen üretilmiş bir ürün ve üretici/yetkili satıcı bilgilerini içermektedir.
Daha genelleştirilmiş kapsamlar ile, küresel planda hitap ettikleri alan (Yetenek/kapasite, ürün, iş gücü/tecrübe), coğrafya (Kuzey Amerika, vb.); kurum (AB, BM vb.) nezdinde birbirinden ayrılan birçok sayısal sınıflandırma ve kayıt sistemi bulunmaktadır. Her birinin farklı işlevi ve etki sahası bulunan bu kodlardan hangilerinin kendi nitelikleri ile örtüştüğünü tespit edip gerekli bürokrasiyi tamamlayarak bu kod yapılarına künyelerinde yer vermeleri ve ilgili veri yönetim sistemlerine kayıt olmaları firmaların üretim ve yetenek arzı (business marketing) faaliyetleri açısından önemlidir.
Bir kısmı müteakip sayfalarda sıralanan bu kayıt sistemleri hakkında, kayıt şartları ve kullanım alanları dahil yeterli bilgilere, elektronik adresleri verilen internet siteleri ve muhtelif açık kaynaklardan ulaşılabilmektedir.
== 8.1. KOD VE KAYIT LİSTELERİ ==
=== 8.1.1. DUNS (DATA UNIVERSAL NUMBERING SYSTEM): ===
'''Türü :''' Firma Kodu
'''Erişim :''' <nowiki>https://www.dnb.com/duns-number.html</nowiki>
* DUNS firma/işletmeleri kodlamak ve sınıflandırmak amacıyla tahsis edilmiş, dünya çapında geçerliliği olan bir numaralandırma sistemidir.
* Kuruluşlar arası hiyerarşi/bağlantı bilgilerinin tespitine de imkân verir.
* Dun & Bradstreet firması tarafından verilen 9 karakterli bir koddur.
* Halihazırda yaklaşık 330 Milyon kayıt mevcuttur.
* Internet üzerinden ücretsiz olarak kod temin edilebilir.
* ABD tedarik veri yönetim sisteminde (System for Award Management-SAM) kayıtlı olmak için NCAGE ve DUNS kodlarının her ikisine de sahip olmak gerekmektedir.
* SAM, firma bilgilerini her iki sistem kayıtları üzerinden karşılıklı doğrulamaktadır.
=== 8.1.2. ISIC (INTERNATIONAL STANDART INDUSTRIAL CLASSIFICATION OF ALL ECONOMIC ACTIVITIES) ===
'''Türü:''' Ekonomik Faaliyet Sınıflandırma
'''Erişim :''' <nowiki>https://www.unstats.un.org</nowiki>
<nowiki>https://siccode.com/isic-code-lookup-directory</nowiki>
* Özellikle BM faaliyetlerinde 1948 yılından bu yana kullanılmaktadır.
* Son halini 2006 yılında almıştır.
'''Erişim:''' <nowiki>https://ec.europa.eu/growth/single-market/public-procurement/digital/common-vocabulary_en</nowiki>
'''Kod yapısı aşağıdaki gibidir:'''
'''Seviye: Seviye Adı: Kod Formatı'''
Seviye 1 Section Alfabetik tek karakter- A dan U’ya
Seviye 2 Division 01
Seviye 3 Group 012
Seviye 4 Class 0123
* 8 karakterli olarak kodlanmış yaklaşık 3600 ürünü kapsar,
* Ürün sınıflandırılması olarak Birleşmiş Milletler’in CPC (Central Product Classification) yapısı ile irtibatlıdır.
* İlk 4 karakteri NACE, ilk 6 karakteri CPA kodlarından alıntıdır.
* Standart Industrial Classification (SIC) yapısı, önüne (I:International yerine) ülke adı getirilerek bazı ülkeler tarafından Millî sınıflandırma olarak kullanılır. (Örn: PSIC Philippines SIC)
=== 8.1.13. PRODTR ===
=== 8.1.3. UNSPSC (THE UNITED NATIONS STANDARD PRODUCTS AND SERVICES CODE) ===
Birleşmiş Milletler Standart Ürün ve Hizmetler Kodu
'''Türü :''' Ürün Kodu
'''Örnek:'''
'''Erişim :''' <nowiki>https://www.ungm.org/Public/UNSPSC</nowiki>
* Yaklaşık yılda 17 Milyar dolarlık ticari faaliyeti olan Birleşmiş Milletler tedarik sisteminin (Global Marketplace) kullandığı ürün sınıflandırma sistemidir.
* Aşağıda örneği verilen (Bir harf ile temsil edilen kategoriler altında) 8 karakterli yapısı olan bir sınıflandırmadır:
H-Defense, Security & Safety Equipment & Supplies
46000000-Defense and Law Enforcement and Security and Safety Equipment and Supplies
46100000-Light weapons and ammunition
46101500-Firearms
46101504-Handguns
=== 8.1.4. SITC (STANDARD INTERNATIONAL TRADE CLASSIFICATION) ===
Standart Uluslararası Ticaret Sınıflandırması
'''Türü :''' Birleşmiş Milletler tarafından Uluslararası ticaret takip ve istatistikleri için kullanılan bir ürün sınıflandırmasıdır.
'''Erişim :''' <nowiki>http://unstats.un.org/unsd/trade/sitcrev4.htm</nowiki>
'''SITC Bilgi Grupları:'''
* the production materials;
* the processing stage;
* market practices and uses of the products;
* the importance of the goods in world trade;
* technological changes.
'''SITC Ürün Kategorileri:'''
* food, drinks and tobacco (Sections 0 and 1 - including live animals);
* raw materials (Sections 2 and 4);
* energy products (Section 3);
* chemicals (Section 5);
* machinery and transport equipment (Section 7);
* other manufactured goods (Sections 6 and 8).
=== 8.1.5. NAICS (NORTH AMERICAN INDUSTRIAL CLASSIFICATION SYSTEM) ===
'''Türü:''' Ekonomik Faaliyet Sınıflandırma
'''Erişim :<nowiki>https://www.naics.com</nowiki>'''
* Kuzey Amerika ülkelerinde (ABD, Kanada, Meksika) kamusal ve ticari platformlarda kullanılan 6 haneli, firma/iş yerlerinin ekonomik faaliyet türlerine göre sınıflandıran bir sistemdir.
* Firmaların mevcut veya potansiyel bilgilerinin toplanması, dizinler ve raporlar hazırlanması ve analizler yapılması gibi, endüstri/ekonominin makro yönetiminde ve tedarik sistemlerinde kullanılır. Bölge dışı firmalar da kayıt olabilmektedir.
* NAICS ve NAPCS kodları ABD istatistik kurumu (US Census Bureau) tarafından, yerli yabancı her firmaya başvuruya ve beyana istinaden verilmektedir.
* Halen kullanılan eski versiyonları varolmakla birlikte, güncel 6 karakterli NAICS Kodları yapısı aşağıdaki gibidir:
'''Seviye Kod Tanım'''
Sektör 42 Wholesale Trade<sup>T</sup>
'''Örnek:'''
Altsektör 423 Merchant Wholesalers, Durable Goods
'''GTİP KODU TANIMI'''
Endüstri Grubu 4231 Motor Vehicle and Motor Vehicle Parts and Supplies Merchant Wholesalers
Endüstri Alanı 42311 Automobile and Other Motor Vehicle Merchant Wholesalers
Endüstri Branşı 423110 Automobile and Other Motor Vehicle Merchant Wholesaler
=== 8.1.6. NAPCS (NORTH AMERICAN PRODUCT CODIFICATION SYSTEM) ===
* 11 haneli ve ürün temelli bir sınıflandırma sistemidir. Halen geliştirilmeye devam edilmektedir. 1999 yılında NAICS kodları ile irtibatlı kullanımak üzere üretilmiş, 2017 yılında son (Beta) sürümü sunulmuştur.
|Metilkinolin
* NAICS ve NAPCS kodları ABD istatistik kurumu (US Census Bureau) tarafından, yerli yabancı her firmaya başvuruya ve beyana istinaden verilmektedir.
|-
|'''293349'''900014
=== 8.1.7. NSF INDUSTRIAL RESEARCH AND DEVELOPMENT INFORMATION SYSTEM (IRIS) ===
|İzobutilkinolin
'''Türü:''' ARGE faaliyetleri takip ve yönetimi
'''Erişim:''' <nowiki>https://www.nsf.gov/statistics/srvyindustry/overview.htm</nowiki>
* 1953 yılından itibaren kayıt altına alınan kamu (ABD) ve özel tüm AR-GE faaliyetlerini içeren, 1999 yılından itibaren NAICS kodu temelli idame edilen bir istatistik ve veri bankasıdır.
* IRIS veri bankası, 2007 yılına kadar “National Science Foundation's Survey of Industry Research and Development (SIRD)”, daha sonra günümüze kadarki dönem için “Business Research and Development and Innovation Survey (BRDIS)” bilgilerini içerir.
* IRIS, endüstriyel sınıflandırmanın AR-GE faaliyetlerinin bütünleşik yönetiminde kullanımına örnek teşkil etmesi nedeniyle dokümana dahil edilmiştir.
=== 8.1.8. SOC (STANDARD OCCUPATIONAL CLASSIFICATION) ===
'''Türü:''' Faaliyet, uzmanlık sınıflandırılması
'''Erişim :''' <nowiki>https://www.bls.gov/soc/</nowiki>
2+4 haneli bir koddur.
Halihazırda
23 ana grup
98 alt grup
459 ana görev
867 detay uzmanlık
altında tüm iş ve sanayi alanları kodlanmış ve envanter oluşturulmuştur.
'''Kod Yapısı (Ana Grup) Örnekleri:'''
''' ''' 41-0000 Sales and Related Occupations
43-0000 Office and Administrative Support Occupations
47-0000 Construction and Extraction Occupations
49-0000 Installation, Maintenance, and Repair Occupations
51-0000 Production Occupations
53-0000 Transportation and Material Moving Occupations
55-0000 Military Specific Occupations
'''Kod Yapısı (Tam Kırılım Örneği):'''
29-0000 Healthcare Practitioners and Technical Occupations
29-1000 Health Diagnosing or Treating Practitioners
29-1020 Dentists
29-1022 Oral and Maxillofacial Surgeons
'''Kullanılan''' '''Diğer Sosyal Kayıt Sistemlerine Örnekler:'''
'''ISCO :''' Uluslararası Standart Meslek Sınıflandırması
<nowiki>https://www.ilo.org/public/english/bureau/stat/isco/isco08/</nowiki>
'''ISCED''' : Uluslararasi Standart Eğitim Sınıflandırması
'''UML''' : Ulusal Meslek Listesi
'''ICSE''' : Uluslararasi İşteki Durum Sınıflaması
'''ISCED''' : Uluslararasi Standart Eğitim Sınıflaması
=== 8.1.9. NACE (NOMENCLATURE GÉNÉRALE DES ACTİVİTÉS ÉCONOMİQUES DANS LES COMMUNAUTÉS EUROPÉENNES) ===
İngilizcesi: Statistical classification of economic activities in the European communities
'''Türü:''' Ekonomik Faaliyet Sınıflandırma
'''Erişim : <nowiki>https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Glossary:Statistical_classification_of_economic_activities_in_the_European_Community_(NACE)</nowiki>'''
* ISIC’ın kapsamı artırılmış bir versiyonudur.
* CPA ‘European Classification of Products by Activity’ ile de irtibatlıdır.
* TOBB Sanayi veritabanında listesi ve muhtelif istatistikleri mevcuttur.
** Birimlerin ortak girişim olup olmadığına,
** Sahipliğin devlet veya özel olup olmadığına,
** Ana girişimin yabancı varlık olup olmadığına ve
** İşyerinin birden fazla işletmeden oluşup oluşmadığına bakılmaksızın, aynı ekonomik faaliyette bulunan birimler aynı kategoride sınıflandırılır.
** İmalat faaliyetlerinin geleneksel veya modern tekniklerle yapılması, NACE için bir ölçüt değildir.
** Sadece ana faaliyet esas alınır
'''NACE Kod Yapısı:'''
'''Seviye 1 :''' 21 Kısım, A’dan U’ya kadar alfabetik harflerle tanımlanmıştır.
'''Seviye 2 :''' 88 Bölüm, iki basamaklı numerik kodlarla tanımlanmıştır.
'''Seviye 3 :''' 272 Grup, üç basamaklı numerik kodlarla tanımlanmıştır.
'''Seviye 4 :''' 615 Sınıf, dört basamaklı numerik kodlarla tanımlanmıştır.
(Alfabetik) Kısım kod yapısı içinde gösterilmez. (Liste başlığıdır)
=== 8.1.10. CPA (STATISTICAL CLASSIFICATION OF PRODUCTS BY ACTIVITY) ===
'''Türü:''' Faaliyete Göre Ürünlerin İstatistiki Sınıflandırılması
'''Erişim :''' <nowiki>https://ec.europa.eu/eurostat/web/cpa-2008</nowiki>
TOBB Kapasite Raporlarında Tablo I (Makineler) ve Tablo IV (Tüketim maddeleri) CPA kodu ile kodlanmaktadır.
'''CPA Yapısı:'''
07 Metal ores
07.1 Iron ores
07.2 Non-ferrous metal ores
07.29 Other non-ferrous metal ores and concentrates
07.29.1 Other non-ferrous metal ores and concentrates
07.29.11 Copper ores and concentrates
07.29.12 Nickel ores and concentrates
07.29.13 Aluminium ores and concentrates
07.29.14 Precious metal ores and concentrates
=== 8.1.11. CPV (COMMON PROCUREMENT VOCABULARY) ===
Kamu Satın Alma Sözlüğü
'''Türü:''' AB tarafından geliştirilen ve idame edilen Ürün Sınıflandırması
'''Erişim:''' <nowiki>https://ec.europa.eu/growth/single-market/public-procurement/digital/common-vocabulary_en</nowiki>
* Kamu kurumları tarafından özellikle idari tedbirler için kullanılan bir kod sistemidir. (Örn: Kamu İhale Kurumu tarafından fiyat avantajı sağlanması zorunlu ürünler listesi)
* NMCRL Kataloğunda mevcut 17.3 milyon NSN’den 13.4 milyonunun kaydında CPV kod bilgisi verilmektedir.
* CPA Kodları ile karşılaştırmalı listesi
<nowiki>https://www.tobb.org.tr/SanayiMudurlugu/Sayfalar/YerliMaliBelgesi.php</nowiki> adresinde mevcuttur.
=== 8.1.12. PRODCOM ===
Avrupa Birliği Sanayi Ürün Listesi “'''List of PRODucts of the European COMmunity'''”
'''Erişim:''' <nowiki>https://ec.europa.eu/eurostat/web/prodcom</nowiki>
* 8 karakterli olarak kodlanmış yaklaşık 3600 ürünü kapsar,
* İlk 4 karakteri NACE, ilk 6 karakteri CPA kodlarından alıntıdır.
=== 8.1.13. PRODTR ===
* Avrupa Birliği Sanayi Ürün Listesi’nin Türkiye versiyonudur.
* Açık kaynaklarda PRODTR-GTIP (ve CN) Dönüşüm Tabloları mevcuttur.
'''Örnek:'''
{| class="wikitable"
|'''PRODTR'''
| '''TANIM'''
|-
|07.29.13.00.01
|Boksit-Tuvenan
|-
|07.29.13.00.02
|Boksit-Ayıklanmış
|-
|07.29.13.00.03
|Boksit-Konsantre
|-
|07.29.14.00.01
|Gümüş - Tuvenan
|-
|-
|'''293349'''900015
|07.29.14.00.02
|İzopropilkinolin
|Gümüş - Konsantre
|}
=== 8.1.14. GTIP (GÜMRÜK TARİFE İSTATİSTİK POZİSYONU) ===
'''Türü:''' Ürün Kodu
* Türk Gümrük Tarife Cetveli’nde kullanılan 12 haneli koddur.
* İlk 6 karakterinin uluslararası resmî karşılığı ‘The Harmonized Commodity Description and Coding Systems’ (HS Code, Customs Tariff, Harmonized Code veya Harmonized System olarak da kullanılır)
* 21 Bölüm ve 96 Fasıldan oluşur.
{| class="wikitable"
|'''Türkçe'''
|'''Örnek'''
|'''İngilizce'''
|-
|Bölüm
|
|Section
|-
|(2 hane) Fasıl –
|84
|Chapter
|-
|(4 hane) Pozisyon –
|84.01
|Heading
|-
|(6 hane) Alt Pozisyon –
|8401.20
|Subheading
|-
|(8 hane) AB '''C'''ombined '''N'''omenclature CN
|8401.20.00
| rowspan="3" |İlk 6 haneden sonra her ülke kendi ihtiyaçlarına göre sınıflandırma kodları üretmektedir.*
|-
|(10 hane) Millî Alt Açılım Kodu
|8401.20.00.10
|-
|(12 hane) '''Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu'''
|8401.20.00.10.15
|}
''Örneğin, ABD, AB, Kanada ve Çin 10 haneli, Hindistan 8, Japonya 9 haneli kod kullanır''
'''Örnek:'''
{| class="wikitable"
|'''GTİP KODU'''
|'''TANIMI'''
|-
|'''293349'''900011
|Kinolin
|-
|'''293349'''900012
|İzokinolin
|-
|'''293349'''900013
|Metilkinolin
|-
|'''293349'''900014
|İzobutilkinolin
|-
|'''293349'''900015
|İzopropilkinolin
|-
|'''293349'''900016
|Tetrametilhidrokinolin
|}
=== 8.1.15. TÜRKİYE’DE KULLANILAN SINIFLANDIRMA KODLARI ARASI İLİŞKİ ===
'''NACE Kodu ''' xx.xx
'''CPA Kodu ''' xx.xx.xx
'''PRODCOM ''' xx.xx.xx.xx
'''PRODTR''' xx.xx.xx.xx.xx
{| class="wikitable"
|'''XX.XX'''
|'''.XX'''
|'''.XX'''
|'''.XX'''
|-
|-
|'''293349'''900016
|'''NACE 245 Sınıf'''
| '''CPA 1522 Kategori'''
|}
|''' PRODCOM 3852 Başlık'''
|''' PRODTR 4465 Başlık'''
'''NACE Kodu ''' xx.xx
'''CPA Kodu ''' xx.xx.xx
'''PRODCOM ''' xx.xx.xx.xx
|}
|}
* Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Kapasite Raporlarında, Tablo I'deki “Makineler” ile Tablo IV'deki “Tüketim Maddeleri” CPA kodu ile kodlanmakta, Tablo II'deki “Üretimler” ise PRODTR kodu ile kodlanmaktadır.
* Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Kapasite Raporlarında, Tablo I'deki “Makineler” ile Tablo IV'deki “Tüketim Maddeleri” CPA kodu ile kodlanmakta, Tablo II'deki “Üretimler” ise PRODTR kodu ile kodlanmaktadır.
TMKB tarafından Ocak 2020 tarihi itibarıyla tahsis edilen NSN 667.000 adettir. Firma talepleri doğrultusunda orjinal teknik bilgi ve belgelerin TMKB'ye sunulması ile 17 milyon yabancı NSN altına eklenen 9.500 adet yerli ürüne ait parça numarası görünürlüğe sahiptir.
TMKB tarafından Ocak 2020 tarihi itibarıyla tahsis edilen NSN 667.000 adettir. Firma talepleri doğrultusunda orjinal teknik bilgi ve belgelerin TMKB'ye sunulması ile 17 milyon yabancı NSN altına eklenen 9.500 adet yerli ürüne ait parça numarası görünürlüğe sahiptir.
Türk Savunma Sanayii sektöründeki paydaşların, 29.6 milyon aktif kullanicisi olan NATO NMCRL Kataloğunda görünürlüğünün azami seviyeye ulaştırılması ve yurtdışı pazarlarda bilinirliğinin desteklenmesi önemlidir.
Türk Savunma Sanayii sektöründeki paydaşların, 29.6 milyon aktif kullanıcısı olan NATO NMCRL Kataloğunda görünürlüğünün azami seviyeye ulaştırılması ve yurtdışı pazarlarda bilinirliğinin desteklenmesi önemlidir.
Özgün olarak geliştirilen sistemler ile; envanterde yer alan yabancı menşeili ürünlerin ve bunların destek ihtiyaçlarının yurtiçi imkânlardan karşılanabilmesi, söz konusu yetenek ve kapasitelerin uluslararası pazarda bilinirliğinin desteklenmesi ve ihraç edilebilmesi, en az mevcut ana sistem/platform üretim yetenekleri kadar kritik önemlidir.
Özgün olarak geliştirilen sistemler ile; envanterde yer alan yabancı menşeili ürünlerin ve bunların destek ihtiyaçlarının yurtiçi imkânlardan karşılanabilmesi, söz konusu yetenek ve kapasitelerin uluslararası pazarda bilinirliğinin desteklenmesi ve ihraç edilebilmesi, en az mevcut ana sistem/platform üretim yetenekleri kadar kritik önemlidir.
'''<big>DOKÜMANIN HAZIRLANMASINDA GÖREV ALAN KURUM/KURULUŞLAR</big>'''
'''DOKÜMANIN HAZIRLANMASINDA GÖREV ALAN KURUM/KURULUŞLAR'''
SAVUNMA SANAYİİ BAŞKANLIĞI
SAVUNMA SANAYİİ BAŞKANLIĞI
MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI
MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI
KARA KUVVETLERİ KOMUTANLIĞI
HAVA KUVVETLERİ KMUTANLIĞI
DENİZ KUVVETLERİ KOMUTANLIĞI
DENİZ KUVVETLERİ KOMUTANLIĞI
TÜRKİYE MİLLİ KODLANDIRMA BÜROSU
TÜRKİYE MİLLİ KODLANDIRMA BÜROSU
ANKAREF İNAVASYON VE TEKNOLOJİ A.Ş.
ANKAREF İNAVASYON VE TEKNOLOJİ A.Ş.