Değişiklikler

4. satır: 4. satır:  
Eğitim ve eğitim ihtiyaçlarının; etkin ve verimli şekilde planlanması, yürütülmesi, değerlendirilmesi ve geliştirilmesi ile yönetimi sağlanarak ürünün ömür devri boyunca görev etkinliğinin ve kullanıcının yetkinliğinin sağlanması mümkündür.
 
Eğitim ve eğitim ihtiyaçlarının; etkin ve verimli şekilde planlanması, yürütülmesi, değerlendirilmesi ve geliştirilmesi ile yönetimi sağlanarak ürünün ömür devri boyunca görev etkinliğinin ve kullanıcının yetkinliğinin sağlanması mümkündür.
   −
Eğitim ve Eğitim İhtiyaçları Rehberinin ürün ömür devri boyunca eğitim desteği ile etkin kullanımının yetkin insan kaynağı ile sağlanması amacıyla; eğitim ihtiyaçları analizlerinin yapılması, eğitim kapsamının tasarlanması ve geliştirilmesi, eğitimin gerçekleştirilmesi ve değerlendirilmesi ile kullanıcı ihtiyaçları doğrultusunda eğitim ve eğitim ihtiyaçlarının etkin yönetiminin ve standardizasyonun sağlanmasına yardımcı olması hedeflenmiştir.
+
Eğitim ve Eğitim İhtiyaçları Rehberi ile sistemin ömür devri boyunca etkin kullanımının yetkin insan kaynağı ile sağlanması amacıyla eğitim ve eğitim ihtiyaçları analizlerinin yapılmasının, eğitim kapsamının tasarlanmasının ve geliştirilmesinin, eğitimin gerçekleştirilmesinin ve değerlendirilmesinin yer aldığı eğitim süreçlerinin etkin yönetimine ve bahse konu süreçlerde standardizasyonun sağlanmasına yardımcı olması hedeflenmiştir  
    
= 1.  GENEL =
 
= 1.  GENEL =
    
== 1.1.  GİRİŞ ==
 
== 1.1.  GİRİŞ ==
Ürünün kullanımına dair verilecek eğitimin doğru eğitim olduğunun temini için, temelde; yapılan Eğitim İhtiyaçları Analizi (EİA) (Training Needs Analysis) sonuçlarının, LDA (Lojistik Destek Analizi) eğitim gereksinimleri ile uyumlu olması gerekir.
+
Ürünün kullanımına dair verilecek eğitimin doğru eğitim olduğunun temini için temelde yapılan Eğitim İhtiyaçları Analizi (EİA) (Training Needs Analysis) sonuçlarının LDA (Lojistik Destek Analizi) eğitim gereksinimleri ile uyumlu olması gerekir.
    
EİA ile belirlendiği gibi eğitim ve desteği; bir ürünün kullanım, idame ve desteklenmesi için süreçler, yönergeler, teknikler, eğitim gereç ve ekipmanlarını içerir ve personelin eğitiminde kullanılır.
 
EİA ile belirlendiği gibi eğitim ve desteği; bir ürünün kullanım, idame ve desteklenmesi için süreçler, yönergeler, teknikler, eğitim gereç ve ekipmanlarını içerir ve personelin eğitiminde kullanılır.
    
== 1.2. AMAÇ ==
 
== 1.2. AMAÇ ==
Bu dokümanın amacı; eğitim ve eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi, planlanması ile eğitim desteği için kaynak ayrılması ve bir eğitim stratejisinin uygulanması, personelin eğitilerek ürünün faal halde ve en iyi performansta tutularak ömrü boyunca kullanımı ve desteğinin sağlanmasıdır.
+
Bu dokümanın amacı; eğitim ve eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi, planlanması ile eğitim desteği için kaynak ayrılması ve bir eğitim stratejisinin uygulanması, personelin eğitilerek ürünün faal halde ve en iyi performansta tutularak ömrü boyunca kullanımı ve desteğinin sağlanmasında gerçekleştirilecek faaliyetle hakkında bilgi  vermektir.
   −
Bu doküman, savunma ve güvenlik sektöründe görev alan tüm paydaşların Eğitim ve Eğitim İhtiyaçlarına ilişkin faaliyetlerinde rehberlik etmek üzere hazırlanmıştır.
+
Bu doküman, savunma ve güvenlik sektöründe görev alan tüm paydaşların eğitim ve eğitim ihtiyaçlarına ilişkin faaliyetlerinde rehberlik etmek üzere hazırlanmıştır.
    
== 1.3. KAPSAM ==
 
== 1.3. KAPSAM ==
Eğitim sistemi, eğitim konseptleri ile stratejilerini ve lojistik destek elemanlarını entegre ederek; eğitim sistemlerinin kullanımı, idamesi ve desteklenmesi için gereken personel performans seviyelerinin karşılanmasını sağlar. Bunlar; öğrenme deneyimi sağlayan bilgisayar destekli etkileşimli kurs dokümanları, simülatörler, Ürün (gerçek ekipmana gömülü eğitim kabiliyetli), görevbaşı yardımcıları ve IETP (Etkileşimli Elektronik Teknik Yayın) gibi araçları içerir.  Ürün tasarımı ile eğitim programının eş güdümlü olabilmesi için; ürün tasarımında yapılan değişikliklerden en az etkilenecek şekilde, ancak tüm etkilerin ele alındığı bir eğitim programı hazırlanmalıdır. Eğitim ürünleri ayrı konfigürasyon takibi ve desteği gerektirebilir.  
+
Eğitim sistemi, eğitim konseptleri ile stratejilerini ve lojistik destek elemanlarını entegre ederek eğitim sistemlerinin kullanımı, idamesi ve desteklenmesi için gereken personel performans seviyelerinin karşılanmasını sağlar. Bunlar öğrenme deneyimi sağlayan bilgisayar destekli etkileşimli kurs dokümanları, simülatörler, ürün (gerçek ekipmana gömülü eğitim kabiliyetli), görev başı yardımcıları ve IETP (Etkileşimli Elektronik Teknik Yayın) gibi araçlardır.  Ürün tasarımı ile eğitim programının eş güdümlü olabilmesi için; ürün tasarımında yapılan değişikliklerden en az etkilenecek şekilde, ancak tüm etkilerin ele alındığı bir eğitim programı hazırlanmalıdır. Eğitim ürünleri ayrı konfigürasyon takibi ve desteği gerektirebilir.  
      38. satır: 38. satır:  
-  '''Eğitici Eğitimi;''' operatör ve bakım personeline eğitim verecek eğitmenin eğitimine yönelik kapsamlı eğitimdir.    
 
-  '''Eğitici Eğitimi;''' operatör ve bakım personeline eğitim verecek eğitmenin eğitimine yönelik kapsamlı eğitimdir.    
   −
Bir ürünün kullanım ve bakımını gerçekleştirecek personelin tüm eğitim konsepti, sistem ömür devrinin erken safhalarından itibaren geliştirilmelidir.  
+
Bir ürünün kullanım ve bakımını gerçekleştirecek personelin tüm eğitim konsepti sistem ömür devrinin erken safhalarından itibaren geliştirilmelidir.  
    
EİA’da belirlenen eğitim ihtiyaçları, konu ve personele verilecek eğitim ile eş güdümlü olmalıdır.
 
EİA’da belirlenen eğitim ihtiyaçları, konu ve personele verilecek eğitim ile eş güdümlü olmalıdır.
432. satır: 432. satır:     
= 2.  SİSTEM ÖMÜR DEVRİ YÖNETİMİ YAKLAŞIMI =
 
= 2.  SİSTEM ÖMÜR DEVRİ YÖNETİMİ YAKLAŞIMI =
Ürünün temel görevi, savunma ve güvenlik ihtiyacını, belirlenen kullanım ve görev profilleri çerçevesinde istenilen performans seviyesinde karşılamaktır. Ürünün kabiliyeti/kabiliyetleri kapsamında, kendisine tanımlanan fonksiyonları “kesintiye uğramaksızın” yerine getirebilmesi; destek unsurlarının sağlanması ve ilgili prosedürlerin yürütülmesi ile mümkündür. Sistem ömür devri boyunca sistem etkinliğinin sağlanması için, tüm sistem ömür devrinin safhalar halinde tanımlanması, yürütülen faaliyetlerin ölçülmesi, geliştirilmesi ve iyileştirilmesi esastır. Bu amaçla, ihtiyacın ortaya çıkışından ürünün envanterden çıkarılmasına kadar tanımlanan tüm safha ve aşamalar içinde yer alan faaliyetlerin bütünleşik olarak yönetimi esas alınmalıdır. [(Bkz.TSSÖDYP-01 Sistem Ömür Devri Yönetimi Rehberi (Ana Çerçeve)]
+
Ürünün temel görevi savunma ve güvenlik ihtiyacını belirlenen kullanım ve görev profilleri çerçevesinde istenilen performans seviyesinde karşılamaktır. Ürünün kabiliyeti/kabiliyetleri kapsamında kendisine tanımlanan fonksiyonları “kesintiye uğramaksızın” yerine getirebilmesi; destek unsurlarının sağlanması ve ilgili prosedürlerin yürütülmesi ile mümkündür. Sistem ömür devri boyunca sistem etkinliğinin sağlanması için tüm sistem ömür devrinin safhalar halinde tanımlanması, yürütülen faaliyetlerin ölçülmesi, geliştirilmesi ve iyileştirilmesi esastır. Bu amaçla ihtiyacın ortaya çıkışından ürünün envanterden çıkarılmasına kadar tanımlanan tüm safha ve aşamalar içinde yer alan faaliyetlerin bütünleşik olarak yönetimi esas alınmalıdır. [(Bkz.TSSÖDYP-01 Sistem Ömür Devri Yönetimi Rehberi (Ana Çerçeve)]
   −
Bu kapsamda, harekât ihtiyaçlarının zamanında ve verimli şekilde karşılanması ve sahip olunan kaynakların maliyet etkin kullanımı esastır. Lojistik destek faaliyetleri; söz konusu ürünün istenilen performans seviyesinde faaliyet gösterebilmesi için ihtiyaç duyulan kaynakların sağlanması ve idamesi ile ilgili idari ve teknik süreçleri kapsar. (Bkz.TSSÖDYP-02 Sistem Ömür Devri Süreçleri Rehberi)
+
Bu kapsamda harekât ihtiyaçlarının zamanında ve verimli şekilde karşılanması ve sahip olunan kaynakların maliyet etkin kullanımı esastır. Lojistik destek faaliyetleri söz konusu ürünün istenilen performans seviyesinde faaliyet gösterebilmesi için ihtiyaç duyulan kaynakların sağlanması ve idamesi ile ilgili idari ve teknik süreçleri kapsar. (Bkz.TSSÖDYP-02 Sistem Ömür Devri Süreçleri Rehberi)
    
== 2.1. LOJİSTİK DESTEK ANALİZLERİ ==
 
== 2.1. LOJİSTİK DESTEK ANALİZLERİ ==
Lojistik Destek Analizleri; lojistik destek faaliyetlerinin maliyet etkin olarak yürütülmesinde yol gösterici en önemli faaliyettir. Tüm lojistik destek faaliyetlerinin teknik disiplin içinde maliyet etkin olarak planlanması, koordine edilmesi ve yönetilmesi için Lojistik Destek Analizleri rehberliğinde;
+
Lojistik destek analizleri; lojistik destek faaliyetlerinin maliyet etkin olarak yürütülmesinde yol gösterici en önemli faaliyettir. Tüm lojistik destek faaliyetlerinin teknik disiplin içinde maliyet etkin olarak planlanması, koordine edilmesi ve yönetilmesi için Lojistik Destek Analizleri rehberliğinde;
    
* Ürün ve destek unsurları; desteklenebilirlik, güvenilirlik, test edilebilirlik ve uygun ömür devri maliyeti ile tasarlanır.
 
* Ürün ve destek unsurları; desteklenebilirlik, güvenilirlik, test edilebilirlik ve uygun ömür devri maliyeti ile tasarlanır.
* Kullanım ve Destek Safhaları boyunca ürünün istenilen performans seviyesinde kullanılabilmesi için ihtiyaç duyulan kaynaklar tanımlanır.
+
* Kullanım ve destek safhaları boyunca ürünün istenilen performans seviyesinde kullanılabilmesi için ihtiyaç duyulan kaynaklar tanımlanır.
 
* ELD elemanlarına ilişkin esas bilgiler oluşturulur.
 
* ELD elemanlarına ilişkin esas bilgiler oluşturulur.
   450. satır: 450. satır:  
Bakım seviyesi analizi faaliyetleri sırasında kullanım, bakım, kontrol vb. prosedürlerin İhtiyaç Makamı’nın kullanım ve bakım kademelerinden hangisinde uygulanacağı belirlenmektedir. Bu kararların alınmasında; bir bileşenin tamir edilebilir olup olmadığı, araçta veya bakım kademelerinde ilgili sistem bileşeninin bakımını yapmak için ihtiyaç duyulan ekipman, yedek parça ve personelin var olup olmadığı, bakımın hangi bakım kademesinde yapılmasının daha ekonomik olacağı, yedek parça ve sarf malzemelerin saklanmasında ilgili bakım kademesinde uygun depolama koşullarının olup olmadığı, bakımın hangi bakım kademesinde yapılmasının sistemin hedef hazır olma değerine olumlu yönde etki edeceği, oluşan atıkların hangi bakım kademesinde imhasının ve yönetmeliklere uygun şekilde saklanabilmesinin mümkün olduğu vb. etkenler göz önünde bulundurulmaktadır. Ömür Devri boyunca gerçekleştirilen lojistik destek analizleri sonucunda oluşturulan bakım görev tanımları ile bakım seviyelerine ait bakım planları ile ihtiyaç duyulan personel ve iş gücü, teknik doküman/veri, malzeme, tesis ve altyapı verileri oluşturulur. Bakım seviyelerine ait bakım planları ile ihtiyaç duyulan personel ve işgücü ihtiyacına yönelik eğitim ihtiyaçları analizleri gerçekleştirilir.
 
Bakım seviyesi analizi faaliyetleri sırasında kullanım, bakım, kontrol vb. prosedürlerin İhtiyaç Makamı’nın kullanım ve bakım kademelerinden hangisinde uygulanacağı belirlenmektedir. Bu kararların alınmasında; bir bileşenin tamir edilebilir olup olmadığı, araçta veya bakım kademelerinde ilgili sistem bileşeninin bakımını yapmak için ihtiyaç duyulan ekipman, yedek parça ve personelin var olup olmadığı, bakımın hangi bakım kademesinde yapılmasının daha ekonomik olacağı, yedek parça ve sarf malzemelerin saklanmasında ilgili bakım kademesinde uygun depolama koşullarının olup olmadığı, bakımın hangi bakım kademesinde yapılmasının sistemin hedef hazır olma değerine olumlu yönde etki edeceği, oluşan atıkların hangi bakım kademesinde imhasının ve yönetmeliklere uygun şekilde saklanabilmesinin mümkün olduğu vb. etkenler göz önünde bulundurulmaktadır. Ömür Devri boyunca gerçekleştirilen lojistik destek analizleri sonucunda oluşturulan bakım görev tanımları ile bakım seviyelerine ait bakım planları ile ihtiyaç duyulan personel ve iş gücü, teknik doküman/veri, malzeme, tesis ve altyapı verileri oluşturulur. Bakım seviyelerine ait bakım planları ile ihtiyaç duyulan personel ve işgücü ihtiyacına yönelik eğitim ihtiyaçları analizleri gerçekleştirilir.
   −
LDA kapsamında; bir görevin özel bir eğitim gerektirip gerektirmediğine karar verilir. Eğitim gerekli ise, eğitimin etkili bir şekilde nasıl uygulanabileceğine karar verilerek eğitim LDA veri tabanında tanımlanmış ilgili görevlerin içeriğinin yardımıyla desteklenebilir.
+
LDA kapsamında bir görevin özel bir eğitim gerektirip gerektirmediğine karar verilir. Eğitim gerekli ise eğitimin etkili bir şekilde nasıl uygulanabileceğine karar verilerek eğitim LDA veri tabanında tanımlanmış ilgili görevlerin içeriğinin yardımıyla desteklenebilir.
    
Bir eğitim gereksinimi için kriter, yüklenici ve müşteri arasında görüşülmeli ve uygun hale getirilmelidir.
 
Bir eğitim gereksinimi için kriter, yüklenici ve müşteri arasında görüşülmeli ve uygun hale getirilmelidir.
516. satır: 516. satır:  
Eğitim, operasyonların doğru ve etkili şekilde işlemesi için temel unsurdur. Başarılı, etkili ve verimli bir eğitim uygulaması için ise eğitimi veren personelin konu ile ilgili donanımı ve eğitim materyallerinin olgunluğu kritik önem taşımaktadır.  
 
Eğitim, operasyonların doğru ve etkili şekilde işlemesi için temel unsurdur. Başarılı, etkili ve verimli bir eğitim uygulaması için ise eğitimi veren personelin konu ile ilgili donanımı ve eğitim materyallerinin olgunluğu kritik önem taşımaktadır.  
   −
Bir eğitimin ihtiyaç duyulan olgunlukta hazırlandığından emin olmak için izlenebilecek farklı öğretim tasarım modelleri ve süreçleri mevcuttur. Öğretim tasarım modellerinin amacı, etkili ve maliyet etkin eğitimler oluşturulmasını sağlamaktır.
+
Bir eğitimin ihtiyaç duyulan olgunlukta hazırlandığından emin olmak için izlenebilecek farklı öğretim tasarım modelleri ve süreçleri mevcuttur. Öğretim tasarım modellerinin amacı etkili ve maliyet etkin eğitimler oluşturulmasını sağlamaktır.
    
Bu rehberin hazırlanmasında temel olarak alınan ADDIE modeli, 1975 yılında Florida State University tarafından ABD Ordusu için geliştirilmiş ve sonrasında ABD Silahlı Kuvvetleri’nin tüm bölümlerinde kullanılmaya başlanmıştır. ADDIE modeli geliştirilirken de ABD Hava Kuvvetleri’nin daha önceden geliştirmiş olduğu Five Step Approach (Beş Aşama Yaklaşımı) temel alınmıştır. ADDIE modelinde bu beş aşama korunmuş ve her biri için tamamlanması gereken adımlar belirlenmiştir.  
 
Bu rehberin hazırlanmasında temel olarak alınan ADDIE modeli, 1975 yılında Florida State University tarafından ABD Ordusu için geliştirilmiş ve sonrasında ABD Silahlı Kuvvetleri’nin tüm bölümlerinde kullanılmaya başlanmıştır. ADDIE modeli geliştirilirken de ABD Hava Kuvvetleri’nin daha önceden geliştirmiş olduğu Five Step Approach (Beş Aşama Yaklaşımı) temel alınmıştır. ADDIE modelinde bu beş aşama korunmuş ve her biri için tamamlanması gereken adımlar belirlenmiştir.  
549. satır: 549. satır:       −
İlerleyen dönemde, ADDIE modeli en çok kullanılan öğretim tasarım modeli olmuş, ihtiyaca göre modelin farklı sürümleri türetilmiştir. ADDIE modelinin ilk sürümlerinde aşamalar '''Şekil 2'''’deki gibi doğrusal olarak ilerliyor olarak düşünülmüş olsa da, sonrasında bu ilerleyiş değişikliğe uğramış ve '''Şekil 3'''’deki gibi daha dairesel ve tekrarlayan bir format ortaya çıkmıştır.
+
İlerleyen dönemde ADDIE modeli en çok kullanılan öğretim tasarım modeli olmuş, ihtiyaca göre modelin farklı sürümleri türetilmiştir. ADDIE modelinin ilk sürümlerinde aşamalar '''Şekil 2'''’deki gibi doğrusal olarak ilerliyor olarak düşünülmüş olsa da sonrasında bu ilerleyiş değişikliğe uğramış ve '''Şekil 3'''’deki gibi daha dairesel ve tekrarlayan bir format ortaya çıkmıştır.
 
[[Dosya:Şekil 3 ADDIE Modeli Aşamaları - Tekrarlayan.png|alt=Şekil 3 ADDIE Modeli Aşamaları - Tekrarlayan|sol|küçükresim|500x500pik|Şekil 3 ADDIE Modeli Aşamaları - Tekrarlayan]]
 
[[Dosya:Şekil 3 ADDIE Modeli Aşamaları - Tekrarlayan.png|alt=Şekil 3 ADDIE Modeli Aşamaları - Tekrarlayan|sol|küçükresim|500x500pik|Şekil 3 ADDIE Modeli Aşamaları - Tekrarlayan]]
   595. satır: 595. satır:  
'''TASARIM'''
 
'''TASARIM'''
   −
* Analiz aşamasında elde edilen çıktılar, bir sonraki adım olan tasarım aşamasının girdilerini oluşturur.
+
Analiz aşamasında elde edilen çıktılar, bir sonraki adım olan tasarım aşamasının girdilerini oluşturur.
* Tasarım aşamasına gelindiğinde, analiz aşamasında belirlenen öğrenme kazanımları göz önünde bulundurularak konu içeriği incelenmeli, bu çıktıların kazanılmasına uygun öğretim yöntemleri ve araçları seçilmeli, öğretim stratejileri belirlenmelidir.
+
 
* Tasarım aşaması sistematik ilerlemelidir. Gerçekleştirilecek adımlar ve bunların sıralaması, tasarım aşamasının başında belirlenmeli ve proje planında yer almalıdır. Tasarım aşamasının adımları; eğitimin kapsamı ve karmaşıklığı, kullanıcı ihtiyaçları ve diğer faktörler nedeniyle farklılık gösterebilse de genel olarak şu şekilde listelenebilir:
+
Tasarım aşamasına gelindiğinde, analiz aşamasında belirlenen öğrenme kazanımları göz önünde bulundurularak konu içeriği incelenmeli, bu çıktıların kazanılmasına uygun öğretim yöntemleri ve araçları seçilmeli, öğretim stratejileri belirlenmelidir.
* Öğrenme kazanımlarının belirlenmesi
+
 
* Öğrenme hiyerarşisinin oluşturulması
+
Tasarım aşaması sistematik ilerlemelidir. Gerçekleştirilecek adımlar ve bunların sıralaması, tasarım aşamasının başında belirlenmeli ve proje planında yer almalıdır. Tasarım aşamasının adımları; eğitimin kapsamı ve karmaşıklığı, kullanıcı ihtiyaçları ve diğer faktörler nedeniyle farklılık gösterebilse de genel olarak şu şekilde listelenebilir:
* Öğrenme kazanımlarına ve hiyerarşisine göre öğretim yöntemlerinin belirlenmesi
+
* Öğrenme kazanımlarının belirlenmesi,
* Hedef öğrenci kitlesinin sahip olması gereken ön koşullar varsa bunların belirlenmesi
+
* Öğrenme hiyerarşisinin oluşturulması,
* (Varsa) Mevcut öğretim materyallerinin gözden geçirilmesi
+
* Öğrenme kazanımlarına ve hiyerarşisine göre öğretim yöntemlerinin belirlenmesi,
* Ölçüm araçlarının geliştirilmesi
+
* Hedef öğrenci kitlesinin sahip olması gereken ön koşullar varsa bunların belirlenmesi,
* Öğretim stratejilerinin belirlenmesi
+
* (Varsa) Mevcut öğretim materyallerinin gözden geçirilmesi,
* Kullanılacak öğretim yöntemlerinin seçilmesi
+
* Ölçüm araçlarının geliştirilmesi,
* Hazırlanacak öğretici medyanın seçilmesi
+
* Öğretim stratejilerinin belirlenmesi,
* Derslerin tasarlanması
+
* Kullanılacak öğretim yöntemlerinin seçilmesi,
* Değerlendirme planının geliştirilmesi
+
* Hazırlanacak öğretici medyanın seçilmesi,
 +
* Derslerin tasarlanması,
 +
* Değerlendirme planının geliştirilmesi,
 
* Yönetim stratejilerinin geliştirilmesi
 
* Yönetim stratejilerinin geliştirilmesi
   619. satır: 621. satır:  
­­­Geliştirme aşaması, tasarım aşamasında planlanan içeriğin ve öğretim materyallerinin üretildiği aşamadır.  
 
­­­Geliştirme aşaması, tasarım aşamasında planlanan içeriğin ve öğretim materyallerinin üretildiği aşamadır.  
   −
Tasarım aşamasında seçilen öğretim yöntemlerine ve kullanılması hedeflenen öğretim materyallerine göre geliştirme süreci farklılık gösterecektir. Bu süreçte kritik olan, başarılı ve kullanıcıya hitap eden bir öğretim materyalini zaman ve maliyet etkin olarak geliştirmek olacaktır. Bu nedenle seçilen öğretim materyaline ve yöntemine göre gerekecek geliştirme süreleri proje planı yapılırken doğru şekilde hesaba katılmalıdır. Örneğin, çekilecek bir eğitsel videoda sistemin birimlerinin görünmesi gerekiyorsa ve birimlerin üretimi eğitimden çok kısa bir süre önce bitecekse, video çekiminin ve kurgusunun tamamlanması için yeterli zaman olmayabileceği mutlaka değerlendirilmelidir. Başka bir örnek olarak da bilgisayar tabanlı eğitim sistemlerinin ya da etkileşimli eğitim videolarının üretiminin standart ve doğrusal bir eğitim videosu üretimine göre daha uzun sürecek olması verilebilir.
+
Tasarım aşamasında seçilen öğretim yöntemlerine ve kullanılması hedeflenen öğretim materyallerine göre geliştirme süreci farklılık gösterecektir. Bu süreçte kritik olan başarılı ve kullanıcıya hitap eden bir öğretim materyalini zaman ve maliyet etkin olarak geliştirmek olacaktır. Bu nedenle seçilen öğretim materyaline ve yöntemine göre gerekecek geliştirme süreleri proje planı yapılırken doğru şekilde hesaba katılmalıdır. Örneğin, çekilecek bir eğitsel videoda sistemin birimlerinin görünmesi gerekiyorsa ve birimlerin üretimi eğitimden çok kısa bir süre önce bitecekse, video çekiminin ve kurgusunun tamamlanması için yeterli zaman olmayabileceği mutlaka değerlendirilmelidir. Başka bir örnek olarak da bilgisayar tabanlı eğitim sistemlerinin ya da etkileşimli eğitim videolarının üretiminin standart ve doğrusal bir eğitim videosu üretimine göre daha uzun sürecek olması verilebilir.
   −
Öğretim materyalleri, öğretim tasarımcıları, grafik tasarımcılar, fotoğrafçılar, metin yazarları, yazılımcılar gibi genelde konu uzmanı olmayan kişiler tarafından geliştirildikleri için, bu materyallerin yayınlanmadan ya da kullanılmadan önce teknik açıdan doğruluklarının konu uzmanları tarafından mutlaka kontrol edilmesi gerekir.
+
Öğretim materyalleri, öğretim tasarımcıları, grafik tasarımcılar, fotoğrafçılar, metin yazarları, yazılımcılar gibi genelde konu uzmanı olmayan kişiler tarafından geliştirildikleri için bu materyallerin yayınlanmadan ya da kullanılmadan önce teknik açıdan doğruluklarının konu uzmanları tarafından mutlaka kontrol edilmesi gerekir.
    
Öğretim materyalleri tam olarak hazırlanıp yayınlanmadan önce kağıt üzerinde ve bilgisayar ortamında prototip olarak hazırlanmaları ve bu şekilde küçük bir örnek gruba sunularak geri dönüş alınması tavsiye edilir. Alınan geri dönüşlere göre tasarımın güncellenmesi, son ürünün doğruluğunu ve etkinliğini arttırmaya katkıda bulunacaktır.
 
Öğretim materyalleri tam olarak hazırlanıp yayınlanmadan önce kağıt üzerinde ve bilgisayar ortamında prototip olarak hazırlanmaları ve bu şekilde küçük bir örnek gruba sunularak geri dönüş alınması tavsiye edilir. Alınan geri dönüşlere göre tasarımın güncellenmesi, son ürünün doğruluğunu ve etkinliğini arttırmaya katkıda bulunacaktır.
631. satır: 633. satır:  
Geliştirilmesi tamamlanan eğitimin son kullanıcıya sunulduğu aşama, uygulama aşamasıdır.  
 
Geliştirilmesi tamamlanan eğitimin son kullanıcıya sunulduğu aşama, uygulama aşamasıdır.  
   −
Eğitimin gerçekleştirilmesi, modelin bel kemiğini oluşturur. Eğitim planlandığı gibi gerçekleştirilmezse, bu aşamaya kadar yapılan tüm çalışmalar sonuçsuz kalabilir. Bu noktada en büyük sorumluluk, eğiticiye düşmektedir.
+
Eğitimin gerçekleştirilmesi modelin bel kemiğini oluşturur. Eğitim planlandığı gibi gerçekleştirilmezse bu aşamaya kadar yapılan tüm çalışmalar sonuçsuz kalabilir. Bu noktada en büyük sorumluluk eğiticiye düşmektedir.
    
Eğitimin odağında her zaman öğrenci ve öğrencinin ihtiyaçları olmalıdır.  
 
Eğitimin odağında her zaman öğrenci ve öğrencinin ihtiyaçları olmalıdır.  
   −
Eğitici, eğitim vereceği konuya hâkim ve bu konuda yetkili olmalıdır. Ancak eğitim içeriğini değiştirmemeli, tasarım aşamasında kararlaştırılan ve geliştirme aşamasında son haline getirilen ders planını takip etmelidir. Öğretim materyalleri belli bir ders planını desteklemeye yönelik hazırlanacağı için, eğitim içeriğine müdahale edilmesi durumunda materyallerin etkisiz ve ilgisiz kalması mümkündür.
+
Eğitici, eğitim vereceği konuya hâkim ve bu konuda yetkili olmalıdır. Ancak eğitim içeriğini değiştirmemeli, tasarım aşamasında kararlaştırılan ve geliştirme aşamasında son haline getirilen ders planını takip etmelidir. Öğretim materyalleri belli bir ders planını desteklemeye yönelik hazırlanacağı için eğitim içeriğine müdahale edilmesi durumunda materyallerin etkisiz ve ilgisiz kalması mümkündür.
    
Uygulama sürecinde yapılması gerekenler ile ilgili ayrıntılı bilgi 3.2 bölümünde verilmektedir.
 
Uygulama sürecinde yapılması gerekenler ile ilgili ayrıntılı bilgi 3.2 bölümünde verilmektedir.
641. satır: 643. satır:  
'''DEĞERLENDİRME'''
 
'''DEĞERLENDİRME'''
   −
Her ne kadar öğretim tasarım modelinde “Değerlendirme” aşaması son adım gibi görünse de, aslında sağlıklı bir öğretim tasarımı süreci için değerlendirme ve geri bildirim mekanizmaları tüm süreç boyunca aktif olmalıdır.
+
Her ne kadar öğretim tasarım modelinde “Değerlendirme” aşaması son adım gibi görünse de aslında sağlıklı bir öğretim tasarımı süreci için değerlendirme ve geri bildirim mekanizmaları tüm süreç boyunca aktif olmalıdır.
    
Tasarlanan içerik ve öğretim materyalleri tasarım ve geliştirme aşamalarında da değerlendirilmeye ve gerekli görüldüğü durumlarda değişiklik yapılmasına açık olmalıdır. Aksi takdirde tasarımda gözden kaçan unsurlar olması durumunda, bu durum eğitimin uygulanmasından sonraya kadar fark edilmeyecek ve gerekli düzeltmelerin yapılmasında geç kalınmış olacaktır.
 
Tasarlanan içerik ve öğretim materyalleri tasarım ve geliştirme aşamalarında da değerlendirilmeye ve gerekli görüldüğü durumlarda değişiklik yapılmasına açık olmalıdır. Aksi takdirde tasarımda gözden kaçan unsurlar olması durumunda, bu durum eğitimin uygulanmasından sonraya kadar fark edilmeyecek ve gerekli düzeltmelerin yapılmasında geç kalınmış olacaktır.
657. satır: 659. satır:     
=== 3.1.1.  EİA Kapsamı ===
 
=== 3.1.1.  EİA Kapsamı ===
Genel bir kural olarak, EİA yöntemi, operasyonel/iş kabiliyetindeki bir değişikliğin, gerekli olan eğitim kaynakları üzerinde, bir artışa veya azaltmaya (düşürmeye) yönelik muhtemel bir etkisi olduğunda kullanılmalıdır.
+
Genel bir kural olarak EİA yöntemi operasyonel/iş kabiliyetindeki bir değişikliğin gerekli olan eğitim kaynakları üzerinde, bir artışa veya azaltmaya (düşürmeye) yönelik muhtemel bir etkisi olduğunda kullanılmalıdır.
    
İstenilen bilgilerin aktarılması ve yeteneklerin kazandırılması, gerekli hazırlıklar yapılmadan ve ihtiyaç duyulan şartlar sağlanmadan sunulan bir eğitim ile mümkün olmayacaktır. Verilen eğitimin amacına ulaşması ve eğitim kaynaklarının boş ve gereksiz yere kullanımının önlenmesi için eğitimin doğru planlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu açıdan bakıldığında EİA faydalı ve maliyet etkin eğitim çözümleri sunmaktadır. EİA; geleneksel eğitim programlarından farklı olarak duruma ve kursiyere uygun eğitim tipinin belirlenmesi, doğru ortamın seçilmesi, destekleyici yöntem ve materyallerin geliştirilmesi konusunda rehberlik etmektedir.
 
İstenilen bilgilerin aktarılması ve yeteneklerin kazandırılması, gerekli hazırlıklar yapılmadan ve ihtiyaç duyulan şartlar sağlanmadan sunulan bir eğitim ile mümkün olmayacaktır. Verilen eğitimin amacına ulaşması ve eğitim kaynaklarının boş ve gereksiz yere kullanımının önlenmesi için eğitimin doğru planlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu açıdan bakıldığında EİA faydalı ve maliyet etkin eğitim çözümleri sunmaktadır. EİA; geleneksel eğitim programlarından farklı olarak duruma ve kursiyere uygun eğitim tipinin belirlenmesi, doğru ortamın seçilmesi, destekleyici yöntem ve materyallerin geliştirilmesi konusunda rehberlik etmektedir.
735. satır: 737. satır:  
Şekil 6.            Bilgisayar Tabanlı Eğitim Sistemi
 
Şekil 6.            Bilgisayar Tabanlı Eğitim Sistemi
   −
BTES, Etkileşimli Elektronik Teknik Yayın (IETM) kapsamına girmektedir. IETM; basılı teknik dokümanların sayısallaştırılarak, görsel desteği yüksek, hızlı, güvenilir ve kolay anlaşılır elektronik dokümanlara/ortamlara dönüştürülmesi ile oluşturulur. Dünyada savunma sanayiinde IETM’ye yönelme eğiliminin nedenleri olarak veri ve bilginin çok fazla olması, dokümanların yönetilemez hale gelmesi, veri aktarımında gecikmelerin ve sorunların yaşanması, istenilen bilgiye erişimin zorlaşması ve zaman alması, güncel bilgilere anlık olarak erişim sorunu yaşanması, baskı ve dağıtım maliyetlerinin artması gösterilebilir. IETM, '''Şekil 7'''’de gösterildiği şekilde 5 sınıfa (class) ayrılmaktadır.
+
BTES, Etkileşimli Elektronik Teknik Yayın (IETM) kapsamına girmektedir. IETM; basılı teknik dokümanların sayısallaştırılarak görsel desteği yüksek, hızlı, güvenilir ve kolay anlaşılır elektronik dokümanlara/ortamlara dönüştürülmesi ile oluşturulur. Dünyada savunma sanayiinde IETM’ye yönelme eğiliminin nedenleri olarak veri ve bilginin çok fazla olması, dokümanların yönetilemez hale gelmesi, veri aktarımında gecikmelerin ve sorunların yaşanması, istenilen bilgiye erişimin zorlaşması ve zaman alması, güncel bilgilere anlık olarak erişim sorunu yaşanması, baskı ve dağıtım maliyetlerinin artması gösterilebilir. IETM, '''Şekil 7'''’de gösterildiği şekilde 5 sınıfa (class) ayrılmaktadır.
 
[[Dosya:Şekil 7 IETM Sınıfları.png|alt=Şekil 7 IETM Sınıfları|sol|küçükresim|400x400pik|Şekil 7 IETM Sınıfları]]
 
[[Dosya:Şekil 7 IETM Sınıfları.png|alt=Şekil 7 IETM Sınıfları|sol|küçükresim|400x400pik|Şekil 7 IETM Sınıfları]]
   767. satır: 769. satır:  
'''· SANAL/ARTTIRILMIŞ GERÇEKLİK UYGULAMALARI:'''  
 
'''· SANAL/ARTTIRILMIŞ GERÇEKLİK UYGULAMALARI:'''  
   −
Sanal gerçeklik; gerçek dünyadaki bir ortamın 2/3B modellenerek kullanıcının gerçek dünyadan soyutlanıp tamamen sanal bir ortamda etkileşimli olarak öğrenme faaliyetini gerçekleştirmesine imkân sağlar. Arttırılmış gerçeklik ise cihazların nesne tanıma özelliği kullanılarak sanal ortamda oluşturulmuş olan nesnelerin gerçek görüntüler üzerine bindirilerek kullanıcıya sunulmasıdır. Gerçek dünyadaki bir ortam ile çevreye göre kendisini otomatik olarak güncelleyen 2/3B sanal ortam bileşenleri aynı ortamda kullanıcıya sunulmaktadır. İşbaşı eğitimde bahsedilen faydaların maliyet etkin olarak ve tehlike içermeyecek şekilde sağlanması hedeflenmektedir. Bu teknolojiler eğitim, sağlık, savunma, sanat, turizm, endüstri vb. birçok alanda kullanılmaktadır.
+
Sanal gerçeklik gerçek dünyadaki bir ortamın 2/3B modellenerek kullanıcının gerçek dünyadan soyutlanıp tamamen sanal bir ortamda etkileşimli olarak öğrenme faaliyetini gerçekleştirmesine imkân sağlar. Arttırılmış gerçeklik ise cihazların nesne tanıma özelliği kullanılarak sanal ortamda oluşturulmuş olan nesnelerin gerçek görüntüler üzerine bindirilerek kullanıcıya sunulmasıdır. Gerçek dünyadaki bir ortam ile çevreye göre kendisini otomatik olarak güncelleyen 2/3B sanal ortam bileşenleri aynı ortamda kullanıcıya sunulmaktadır. İşbaşı eğitimde bahsedilen faydaların maliyet etkin olarak ve tehlike içermeyecek şekilde sağlanması hedeflenmektedir. Bu teknolojiler eğitim, sağlık, savunma, sanat, turizm, endüstri vb. birçok alanda kullanılmaktadır.
    
Sanal/Arttırılmış Gerçeklik uygulamaları için ihtiyaç duyulan bileşenler; donanım altyapısı (bilgisayar, tablet, gözlük vb.), yazılım altyapısı, markerlar (işaretçiler) ve 2/3B modellenmiş ortamlardır. Bu uygulamalar; görüntüler yansıtılarak, gerçek dünya ile üst üste bindirilerek, marker kullanılarak ya da nesne tanımlama şeklinde oluşturulabilir.
 
Sanal/Arttırılmış Gerçeklik uygulamaları için ihtiyaç duyulan bileşenler; donanım altyapısı (bilgisayar, tablet, gözlük vb.), yazılım altyapısı, markerlar (işaretçiler) ve 2/3B modellenmiş ortamlardır. Bu uygulamalar; görüntüler yansıtılarak, gerçek dünya ile üst üste bindirilerek, marker kullanılarak ya da nesne tanımlama şeklinde oluşturulabilir.
861. satır: 863. satır:  
Ömür Devri Yönetimi kapsamında Eğitim İhtiyaçları Analizi; yeni ekipman tedariği, doktrin değişimi, organizasyonel değişim veya mevzuattaki değişikliklerin sonucu olarak ortaya çıkan eğitim gereksinimlerinin yapılandırılmış bir anketi ve analizidir. En uygun maliyet etkinliği için en elverişli eğitim sistemini önermek amacıyla farklı eğitim yöntemlerini ve ekipman karşılaştırmasını içerir. Projeler arasında değişkenlik gösterebilen destekleyici araç ve tekniklerin seçimi ile oldukça esnek bir prosedürdür. Bununla birlikte, her durumda EİA, tüm kararlar için bir denetim izi sağlayan, faaliyet bazlı, yinelemeli (tekrarlayan) bir süreçtir. EİA, eğitimin tek başına bir çözüm olacağını ifade etmez ve etmemelidir.
 
Ömür Devri Yönetimi kapsamında Eğitim İhtiyaçları Analizi; yeni ekipman tedariği, doktrin değişimi, organizasyonel değişim veya mevzuattaki değişikliklerin sonucu olarak ortaya çıkan eğitim gereksinimlerinin yapılandırılmış bir anketi ve analizidir. En uygun maliyet etkinliği için en elverişli eğitim sistemini önermek amacıyla farklı eğitim yöntemlerini ve ekipman karşılaştırmasını içerir. Projeler arasında değişkenlik gösterebilen destekleyici araç ve tekniklerin seçimi ile oldukça esnek bir prosedürdür. Bununla birlikte, her durumda EİA, tüm kararlar için bir denetim izi sağlayan, faaliyet bazlı, yinelemeli (tekrarlayan) bir süreçtir. EİA, eğitimin tek başına bir çözüm olacağını ifade etmez ve etmemelidir.
   −
Genel bir kural olarak EİA yöntemi, operasyonel/iş kabiliyetindeki bir değişikliğin, gerekli olan eğitim kaynakları üzerinde bir artışa veya azaltmaya (düşürmeye) yönelik muhtemel bir etkisi olduğunda kullanılmalıdır.
+
Genel bir kural olarak EİA yöntemi operasyonel/iş kabiliyetindeki bir değişikliğin gerekli olan eğitim kaynakları üzerinde bir artışa veya azaltmaya (düşürmeye) yönelik muhtemel bir etkisi olduğunda kullanılmalıdır.
    
=== 3.1.3.  EİA Faaliyetleri ve Çıktıları===
 
=== 3.1.3.  EİA Faaliyetleri ve Çıktıları===
Temel olarak EİA süreci, eğitim gerekliliklerini belirlemek için kullanılan bir analiz yöntemi olup, gerektiğinde uzmanlık eğitimi tasarlayan ve eğitim ekipmanı/hizmetlerinin planlamasını yapan sistematik, yinelemeli ve çıktı bazlı bir yaklaşımdır. Bu süreç bir dizi çıktıya sahip olup üç fazdan (aşamadan) oluşmaktadır.
+
Temel olarak EİA süreci eğitim gerekliliklerini belirlemek için kullanılan bir analiz yöntemi olup, gerektiğinde uzmanlık eğitimi tasarlayan ve eğitim ekipmanı/hizmetlerinin planlamasını yapan sistematik, yinelemeli ve çıktı bazlı bir yaklaşımdır. Bu süreç bir dizi çıktıya sahip olup üç fazdan (aşamadan) oluşmaktadır.
    
===3.1.4.  EİA Fazlarına Genel Bakış===
 
===3.1.4.  EİA Fazlarına Genel Bakış===
923. satır: 925. satır:       −
EİA müşterileri, konularında uzman olmayan kişilerden oluşabilmektedir. Bu nedenle, tüm çıktılar, en üst düzeyde fayda sağlanabilmesi için birbirleriyle bağlantılı ve konu hakkında uzman olmayan kişiler tarafından kolayca anlaşılabilir olmalıdır.
+
 
 +
EİA müşterileri, konularında uzman olmayan kişilerden oluşabilmektedir. Bu nedenle tüm çıktılar, en üst düzeyde fayda sağlanabilmesi için birbirleriyle bağlantılı ve konu hakkında uzman olmayan kişiler tarafından kolayca anlaşılabilir olmalıdır.
    
'''AŞAMA 1 – KAPSAM BELİRLEME ÇALIŞMASI'''  
 
'''AŞAMA 1 – KAPSAM BELİRLEME ÇALIŞMASI'''  
2.239

değişiklik