2.239
değişiklik
Değişiklikler
Gezinti kısmına atla
Arama kısmına atla
994. satır:
994. satır: − + 1.018. satır:
1.018. satır: − + + 1.065. satır:
1.066. satır: − + − + − + 1.124. satır:
1.125. satır: − + − + − + − + − + − + − + 1.157. satır:
1.158. satır: − + − + − + − + 1.169. satır:
1.170. satır: − + 1.232. satır:
1.233. satır: − + 1.249. satır:
1.250. satır: − + 1.272. satır:
1.273. satır: − + 1.288. satır:
1.289. satır: − + 1.506. satır:
1.507. satır: − + 1.560. satır:
1.561. satır: − + − + 1.573. satır:
1.574. satır: − + 1.592. satır:
1.593. satır: − + − + 1.604. satır:
1.605. satır: − + − + − + − + 1.644. satır:
1.645. satır: − + − + 1.660. satır:
1.661. satır: − + − + − + − + − + 1.671. satır:
1.672. satır: − + 1.697. satır:
1.698. satır: − + − + − + 1.726. satır:
1.727. satır: − + 1.734. satır:
1.735. satır: − + 1.745. satır:
1.746. satır: − Eğitim İhtiyaçları Analizi kapsamında, eğitim ve ihtiyaçlarının belirlenmesi, planlanması ile eğitim desteği için kaynak ayrılması, bir eğitim stratejisinin uygulanması, personelin eğitilerek proje türü, büyüklüğü ve proje modeline göre özel uyarlama ve değerlendirme yapılması da iş yükünü ve maliyetleri düşürecektir. Aksi takdirde kaynak israfından kaçınmak ve maliyet etkinliğini sağlamak açısından hem kurum hem de projeyi/ürünü sağlayan firma zarar görebilir.+ − + 1.847. satır:
1.848. satır: − +
Eğitim ve Eğitim İhtiyaçları Rehberi (kaynağı gör)
14.49, 29 Nisan 2021 tarihindeki hâli
, 14.49, 29 Nisan 2021→3.2.1. Kazanımların Belirlenmesi
Öğrenim Kazanımı (Learning Objective); kursiyerin eğitim sonunda hangi şartlar altında neleri bileceğini ve/veya yapabileceğini tanımlayan ifadedir. Kazanımlar, eğitim aktivitesinin net ve tanımlı bir hedefi olmasını ve bu hedefin eğitmenler ve destek personeli tarafından bilinmesini sağlar.
Öğrenim Kazanımı (Learning Objective); kursiyerin eğitim sonunda hangi şartlar altında neleri bileceğini ve/veya yapabileceğini tanımlayan ifadedir. Kazanımlar, eğitim aktivitesinin net ve tanımlı bir hedefi olmasını ve bu hedefin eğitmenler ve destek personeli tarafından bilinmesini sağlar.
Kazanımlar, okuyan herkesin aynı şeyi anlaması için dikkatle yazılmalıdır ve tabloda özetlenen üç kısmı içermelidir:
Kazanımlar, okuyan herkesin aynı şeyi anlaması için dikkatle yazılmalıdır ve tabloda özetlenen üç kısmı içermelidir.
Kazanımın “Performans/Davranış” kısmı, öğrencinin belli bir bilgiyi, yeteneği ya da tutumu öğrendiğini göstermek için ne yapması gerektiğini tanımlar.
Kazanımın “Performans/Davranış” kısmı öğrencinin belli bir bilgiyi, yeteneği ya da tutumu öğrendiğini göstermek için ne yapması gerektiğini tanımlar.
Kazanımların belirlenmesi, öğretim tasarımının temelini oluşturur. Sonraki tüm adımların doğru şekilde yerine getirilmesi için, bu ilk adımın sağlıklı bir şekilde tamamlanması gerekir. Kazanımların yeterli şekilde tanımlanmaması durumunda eğitimde konuların işlenme sırası, kullanılacak materyaller, eğitim sonu ölçümleri gibi konularda sıkıntı yaşanması kaçınılmaz olacaktır.
Kazanımların belirlenmesi öğretim tasarımının temelini oluşturur. Sonraki tüm adımların doğru şekilde yerine getirilmesi için bu ilk adımın sağlıklı bir şekilde tamamlanması gerekir. Kazanımların yeterli şekilde tanımlanmaması durumunda eğitimde konuların işlenme sırası, kullanılacak materyaller, eğitim sonu ölçümleri gibi konularda sıkıntı yaşanması kaçınılmaz olacaktır.
===3.2.2. Kazanımların Öğrenme Tipine Göre Gruplanması===
===3.2.2. Kazanımların Öğrenme Tipine Göre Gruplanması===
Eğitim sonunda ulaşılması beklenen kazanımlar belirlendikten sonraki adım, bu kazanımların öğrenme tiplerine göre gruplanmasıdır.
Eğitim sonunda ulaşılması beklenen kazanımlar belirlendikten sonraki adım bu kazanımların öğrenme tiplerine göre gruplanmasıdır.
Farklı öğrenme tipleri, farklı eğitim materyalleri ve farklı eğitim modelleri gereksinimini doğurur. Teorik bilginin anlatımı ve ölçümü, bir görevin pratikte gerçekleştirilmesinin anlatımından ve ölçümünden farklıdır. Örneğin; kazanımlar arasında öğrencinin bir birimin nasıl söküleceğini öğrenmesi varsa, eğitmenin eğitim ortamında bu sökme işlemini gerçekleştirecek ekipmana sahip olması beklenir. Bunun mümkün olmadığı durumlarda 3 boyutlu modelleme ve patlatma animasyonlarıyla da anlatım yapılabilir. Bu materyallerin hazırlanması ise bu konuda yaşanacak ihtiyacın önceden belirlemesi ile mümkün olacaktır.
Farklı öğrenme tipleri, farklı eğitim materyalleri ve farklı eğitim modelleri gereksinimini doğurur. Teorik bilginin anlatımı ve ölçümü, bir görevin pratikte gerçekleştirilmesinin anlatımından ve ölçümünden farklıdır. Örneğin; kazanımlar arasında öğrencinin bir birimin nasıl söküleceğini öğrenmesi varsa, eğitmenin eğitim ortamında bu sökme işlemini gerçekleştirecek ekipmana sahip olması beklenir. Bunun mümkün olmadığı durumlarda 3 boyutlu modelleme ve patlatma animasyonlarıyla da anlatım yapılabilir. Bu materyallerin hazırlanması ise bu konuda yaşanacak ihtiyacın önceden belirlemesi ile mümkün olacaktır.
===3.2.3. Öğrenme Hiyerarşisinin Kurulması ===
===3.2.3. Öğrenme Hiyerarşisinin Kurulması ===
Birçok görev, birden fazla alt görevden oluşur ve öğrencilerin bir görevi yerine getirebilmeleri için öncelikle bu alt görevleri bilmeleri ve gerçekleştirmeleri gerekir. Etkin bir eğitim için, bu alt görevlere ait öğrenim kazanımları da belirlenmelidir. Görevler ve alt görevler için kazanımlar belirlendikten sonra, farklı seviyelerdeki kazanımlar, sıralamalarının ve hiyerarşilerinin görülebildiği bir diyagramda görselleştirilebilir. Bu diyagram kazanım ya da öğrenme hiyerarşisi olarak adlandırılır. Eğitim tasarımı yaparken bilginin verilme sırasını belirleyen husus bu hiyerarşik diyagramdır. Örnek bir diyagram Şekil 11’de verilmiştir.
Birçok görev birden fazla alt görevden oluşur ve öğrencilerin bir görevi yerine getirebilmeleri için öncelikle bu alt görevleri bilmeleri ve gerçekleştirmeleri gerekir. Etkin bir eğitim için bu alt görevlere ait öğrenim kazanımları da belirlenmelidir. Görevler ve alt görevler için kazanımlar belirlendikten sonra farklı seviyelerdeki kazanımlar, sıralamalarının ve hiyerarşilerinin görülebildiği bir diyagramda görselleştirilebilir. Bu diyagram kazanım ya da öğrenme hiyerarşisi olarak adlandırılır. Eğitim tasarımı yaparken bilginin verilme sırasını belirleyen husus bu hiyerarşik diyagramdır. Örnek bir diyagram Şekil 11’de verilmiştir.
[[Dosya:Şekil 11 Hiyerarşik Diyagram Örneği.png|alt=Şekil 11 Hiyerarşik Diyagram Örneği|sol|küçükresim|400x400pik|Şekil 11 Hiyerarşik Diyagram Örneği]]
[[Dosya:Şekil 11 Hiyerarşik Diyagram Örneği.png|alt=Şekil 11 Hiyerarşik Diyagram Örneği|sol|küçükresim|400x400pik|Şekil 11 Hiyerarşik Diyagram Örneği]]
İyi bir eğitim tasarımında hedeflerden biri, konuları etkili öğrenmeyi arttıracak bir sıralama ile verebilmektir. Konu sıralaması oluştururken riskleri minimuma indirmek esastır. Örneğin, karmaşık bir sistem üzerinde gerçekleştirilecek riskli bir göreve ait anlatımlar, personeli yoracak bir görevden sonraya gelecek şekilde planlanmamalıdır. Konu sıralaması yaparken kullanılabilecek birden fazla yöntem mevcuttur.
İyi bir eğitim tasarımında hedeflerden biri, konuları etkili öğrenmeyi arttıracak bir sıralama ile verebilmektir. Konu sıralaması oluştururken riskleri minimuma indirmek esastır. Örneğin, karmaşık bir sistem üzerinde gerçekleştirilecek riskli bir göreve ait anlatımlar, personeli yoracak bir görevden sonraya gelecek şekilde planlanmamalıdır. Konu sıralaması yaparken kullanılabilecek birden fazla yöntem mevcuttur.
1. İşin yapılış sıralaması
1. İşin yapılış sıralaması,
2. Kronolojik sıralama
2. Kronolojik sıralama,
3. Sebep sonuç sıralaması
3. Sebep sonuç sıralaması,
4. Kritiklik sıralaması
4. Kritiklik sıralaması,
5. Basitten karmaşığa sıralama
5. Basitten karmaşığa sıralama,
6. Karmaşıktan basite sıralama
6. Karmaşıktan basite sıralama,
7. Bilinenden bilinmeyene sıralaması
7. Bilinenden bilinmeyene sıralaması.
Kazanım sıralamasının doğru yapılabilmesi için kazanımlar arasındaki ilişkinin net bir şekilde ortaya konulabilmesi gerekir.
Kazanım sıralamasının doğru yapılabilmesi için kazanımlar arasındaki ilişkinin net bir şekilde ortaya konulabilmesi gerekir.
Kazanımlardan birini başarmak için, önce diğerini başarmak gereklidir.
Kazanımlardan birini başarmak için önce diğerini başarmak gereklidir.
|Kazanımlardan birini başarmak, diğerini başarmayı zorlaştırabilir.
|Kazanımlardan birini başarmak diğerini başarmayı zorlaştırabilir.
|Kazanımlardan birini başarmak, bilgi transfer sayesinde diğerini öğrenmeyi kolaylaştırabilir.
|Kazanımlardan birini başarmak bilgi transfer sayesinde diğerini öğrenmeyi kolaylaştırabilir.
|Kazanımlardan birini başarmak, diğerini başarmayı olumlu ya da olumsuz etkilemez.
|Kazanımlardan birini başarmak diğerini başarmayı olumlu ya da olumsuz etkilemez.
|-
|-
|Kazanımlar, bilgi ve beceri açısından öğrenilebilecekleri sırayla verilmelidir.
|Kazanımlar, bilgi ve beceri açısından öğrenilebilecekleri sırayla verilmelidir.
===3.2.4. Mevcut Materyallerin Gözden Geçirilmesi===
===3.2.4. Mevcut Materyallerin Gözden Geçirilmesi===
Eğitim materyallerinin geliştirilmesi insan kaynağı, zaman ve bütçe açısından maliyetli olabilmektedir. Bu nedenle, kazanımların belirlenmesinin ardından, mevcut eğitim materyallerini gözden geçirip hedeflenen kazanımları destekleyip desteklemediklerini belirlemek ve gerekli düzenlemeleri yaparak yeniden kullanıma uygun hale getirmek kaynak kullanımında tasarruf sağlayacaktır.
Eğitim materyallerinin geliştirilmesi insan kaynağı, zaman ve bütçe açısından maliyetli olabilmektedir. Bu nedenle kazanımların belirlenmesinin ardından mevcut eğitim materyallerini gözden geçirip hedeflenen kazanımları destekleyip desteklemediklerini belirlemek ve gerekli düzenlemeleri yaparak yeniden kullanıma uygun hale getirmek kaynak kullanımında tasarruf sağlayacaktır.
Mevcut materyallerin uygunluğu değerlendirilirken aşağıdaki tablo kullanılabilir.
Mevcut materyallerin uygunluğu değerlendirilirken aşağıdaki tablo kullanılabilir.
===3.2.5. Test/Sınavların Geliştirilmesi===
===3.2.5. Test/Sınavların Geliştirilmesi===
Öğrenim kazanımlarının belirlenmesinden bir sonraki adım, öğrencinin bu kazanımlara ne kadar ulaşabildiğini ölçmek için gereken test/sınavların geliştirilmesidir. Doğru bir ölçüm yapıldığından emin olmak için, kazanımda hedeflenen performans ile sınavda istenilen performans eşleşmelidir. Her bir kazanım için ölçüm yöntemi, o kazanım yazıldıktan hemen sonra hazırlanmalıdır.
Öğrenim kazanımlarının belirlenmesinden bir sonraki adım öğrencinin bu kazanımlara ne kadar ulaşabildiğini ölçmek için gereken test/sınavların geliştirilmesidir. Doğru bir ölçüm yapıldığından emin olmak için, kazanımda hedeflenen performans ile sınavda istenilen performans eşleşmelidir. Her bir kazanım için ölçüm yöntemi, o kazanım yazıldıktan hemen sonra hazırlanmalıdır.
Kullanılabilecek ölçüm yöntemleri kısaca şöyle listelenebilir:
Kullanılabilecek ölçüm yöntemleri kısaca şöyle listelenebilir:
===3.2.6. Öğretim Yöntemlerinin ve Stratejilerinin Belirlenmesi===
===3.2.6. Öğretim Yöntemlerinin ve Stratejilerinin Belirlenmesi===
Bir eğitim tasarımcısının en önemli görevlerinden biri, kullanılacak öğretim yönteminin belirlenmesidir. Seçilen öğretim yöntemi, eğitim sisteminin hem kalitesi hem de maliyet etkinliği açısından kritik önem taşır.
Bir eğitim tasarımcısının en önemli görevlerinden biri kullanılacak öğretim yönteminin belirlenmesidir. Seçilen öğretim yöntemi, eğitim sisteminin hem kalitesi hem de maliyet etkinliği açısından kritik önem taşır.
Öğretim yöntemi, öğretim stratejisinin bir unsurudur. Öğrencinin eğitim sonunda kazanması beklenen bilgi ve becerilere yönelik eğitim içeriğinin hangi yolla aktarılacağını, öğretim yöntemi belirler. Kazanımlardan yola çıkarak aktarılacak eğitim içeriği belirlendikten sonra, bu içeriği aktarmaya en uygun öğretim yöntemi seçilir.
Öğretim yöntemi, öğretim stratejisinin bir unsurudur. Öğrencinin eğitim sonunda kazanması beklenen bilgi ve becerilere yönelik eğitim içeriğinin hangi yolla aktarılacağını, öğretim yöntemi belirler. Kazanımlardan yola çıkarak aktarılacak eğitim içeriği belirlendikten sonra, bu içeriği aktarmaya en uygun öğretim yöntemi seçilir.
====Kısıtlar ====
====Kısıtlar ====
* '''Hedef kitlenin coğrafi olarak dağılımı.''' Eğer hedef kitle coğrafi olarak geniş bir bölgeye yayılmışsa, eğitim için tüm öğrencileri tek bir ortama toplamak mümkün ve mantıklı olmayabilir. Durum böyle ise, sınıf eğitimi uygun bir eğitim yöntemi olmayabilir. Bunun yerine uzaktan eğitim gibi seçenekler değerlendirilebilir.
* '''Hedef kitlenin coğrafi olarak dağılımı.''' Eğer hedef kitle coğrafi olarak geniş bir bölgeye yayılmışsa eğitim için tüm öğrencileri tek bir ortama toplamak mümkün ve mantıklı olmayabilir. Durum böyle ise, sınıf eğitimi uygun bir eğitim yöntemi olmayabilir. Bunun yerine uzaktan eğitim gibi seçenekler değerlendirilebilir.
* '''Öğrencilerin uygunluğu.''' Bütçe ya da takvim kısıtları nedeniyle öğrencilerin eğitimin tamamına katılmaları mümkün olmayacaksa ya da yeterli sayıda öğrenci katılım sağlayamayacaksa sınıf eğitimi uygun bir eğitim yöntemi olmayabilir.
* '''Öğrencilerin uygunluğu.''' Bütçe ya da takvim kısıtları nedeniyle öğrencilerin eğitimin tamamına katılmaları mümkün olmayacaksa ya da yeterli sayıda öğrenci katılım sağlayamayacaksa sınıf eğitimi uygun bir eğitim yöntemi olmayabilir.
* '''Eğitmen uygunluğu.''' Eğitmen bulmanın mümkün olmadığı durumlarda, öğrencilerin kendi başlarına çalışmaları ya da etkileşimli eğitsel çoklu ortam materyalleri kullanılması değerlendirilmelidir.
* '''Eğitmen uygunluğu.''' Eğitmen bulmanın mümkün olmadığı durumlarda, öğrencilerin kendi başlarına çalışmaları ya da etkileşimli eğitsel çoklu ortam materyalleri kullanılması değerlendirilmelidir.
* '''Görevin kritikliği.''' Öğrenilmesi gereken görevin kritik olması durumunda öğrencinin kendisinin çalışarak öğreneceği bir yöntem yerine eğitmen tarafından sınıf ortamında ya da iş üzerinde gerçekleştirilecek bir eğitim daha doğru olacaktır.
* '''Görevin kritikliği.''' Öğrenilmesi gereken görevin kritik olması durumunda öğrencinin kendisinin çalışarak öğreneceği bir yöntem yerine eğitmen tarafından sınıf ortamında ya da iş üzerinde gerçekleştirilecek bir eğitim daha doğru olacaktır.
* '''Öğrenme zorluğu.''' Öğrenilmesi zor olan bir görevin anlatımı için basitten karmaşığa doğru giden, uygulamaların çok olduğu ve ara değerlendirmelerle öğrenme hedeflerinin kontrol edildiği bir eğitim tercih edilmelidir.
* '''Öğrenme zorluğu.''' Öğrenilmesi zor olan bir görevin anlatımı için basitten karmaşığa doğru giden, uygulamaların çok olduğu ve ara değerlendirmelerle öğrenme hedeflerinin kontrol edildiği bir eğitim tercih edilmelidir.
* '''Aslına uygun olma zorunluluğu.''' Yapılan anlatım, bir ürün üzerinde doğrudan yapılacak işlemleri anlatıyorsa, doğru bir öğrenme için ürünün fiziksel olarak ortamda bulundurulması ya da gerçekçi bir 3 boyutlu modeli üzerinden işlemlerin gösterilmesi faydalı olacaktır.
* '''Aslına uygun olma zorunluluğu.''' Yapılan anlatım bir ürün üzerinde doğrudan yapılacak işlemleri anlatıyorsa doğru bir öğrenme için ürünün fiziksel olarak ortamda bulundurulması ya da gerçekçi bir 3 boyutlu modeli üzerinden işlemlerin gösterilmesi faydalı olacaktır.
* '''Etkileşim seviyesi'''. Öğrenci-öğrenci ve öğrenci-eğitmen etkileşiminin yüksek olması gereken eğitimlerde iş üzerinde öğrenme ya da sınıf ortamında anlatım yöntemleri tercih edilmelidir.
* '''Etkileşim seviyesi'''. Öğrenci-öğrenci ve öğrenci-eğitmen etkileşiminin yüksek olması gereken eğitimlerde iş üzerinde öğrenme ya da sınıf ortamında anlatım yöntemleri tercih edilmelidir.
==3.3. EĞİTİMİN DEĞERLENDİRİLMESİ ==
==3.3. EĞİTİMİN DEĞERLENDİRİLMESİ ==
Değerlendirme süreci; bir organizasyonun çalışanlarına sağladığı eğitimin etkisini gözlemleyip, eğitimin etkili olup olmadığına ve bu organizasyonun hedeflerine ulaşabilmesine katkıda bulunup bulunmadığına karar vermelerine yardımcı olmaktadır. Bu süreç ayrıca; çalışanlardaki performans eksikliğinin giderilip giderilmediğini, devam eden eksikliklerin temel sebepleri ve verilen eğitimin maliyet etkin olup olmadığı ile de ilgilenir.
Değerlendirme süreci; bir organizasyonun çalışanlarına sağladığı eğitimin etkisini gözlemleyip eğitimin etkili olup olmadığına ve bu organizasyonun hedeflerine ulaşabilmesine katkıda bulunup bulunmadığına karar vermelerine yardımcı olmaktadır. Bu süreç ayrıca çalışanlardaki performans eksikliğinin giderilip giderilmediğini devam eden eksikliklerin temel sebepleri ve verilen eğitimin maliyet etkin olup olmadığı ile de ilgilenir.
Bu hususların incelenebilmesi için gerekli veriler; eğitilen personel, eğitici, personelin amirleri ve diğer paydaşlar tarafından sistematik bir şekilde toplanmalı, analiz edilmeli ve eğitimin katma değeri belirlenmelidir. Verilerin toplanması ve bu verilerin en doğru sonuçları verecek şekilde analiz edilmek üzere kullanılacak yöntemlerin belirlenmesi için değerlendirme stratejisi oluşturulur.
Bu hususların incelenebilmesi için gerekli veriler; eğitilen personel, eğitici, personelin amirleri ve diğer paydaşlar tarafından sistematik bir şekilde toplanmalı, analiz edilmeli ve eğitimin katma değeri belirlenmelidir. Verilerin toplanması ve bu verilerin en doğru sonuçları verecek şekilde analiz edilmek üzere kullanılacak yöntemlerin belirlenmesi için değerlendirme stratejisi oluşturulur.
|'''2'''
|'''2'''
|Eğitim aktivitesi ile sağlanan '''öğrenimin''' ölçülmesi.
|Eğitim aktivitesi ile sağlanan '''öğrenimin''' ölçülmesi.
|Nitel ve nicel değerlendirme yöntemleri kullanarak, bireylerin bilgi ve yeteneklerinin ne oranda geliştirdiğini ve davranışlarını ne oranda değiştirdiğini kararlaştırmak.
|Nitel ve nicel değerlendirme yöntemleri kullanarak bireylerin bilgi ve yeteneklerinin ne oranda geliştirdiğini ve davranışlarını ne oranda değiştirdiğini kararlaştırmak.
|Eğitim aktivitesinden daha fazla verimlilik ve etkililik ile bireylerin çıkabildiği standartların ölçümü.
|Eğitim aktivitesinden daha fazla verimlilik ve etkililik ile bireylerin çıkabildiği standartların ölçümü.
|-
|-
|'''3'''
|'''3'''
|Eğitim aktivitesinin sonucu olarak bireylerdeki '''davranış değişimlerinin''' ölçülmesi ve geliştirilen bu bilgi, yetenek ve davranışların bireyleri sahip olduğu görevlere ne kadar iyi hazırladığının ölçülmesi.
|Eğitim aktivitesinin sonucu olarak bireylerdeki '''davranış değişimlerinin''' ölçülmesi ve geliştirilen bu bilgi, yetenek ve davranışların bireyleri sahip olduğu görevlere ne kadar iyi hazırladığının ölçülmesi.
|Eğitim aktivitesi sonrasında performansta oluşan etkiyi ölçerek, eğitimin kişileri sahip oldukları göreve hazırlamaktaki başarısını ölçmek.
|Eğitim aktivitesi sonrasında performansta oluşan etkiyi ölçerek eğitimin kişileri sahip oldukları göreve hazırlamaktaki başarısını ölçmek.
|Yetkin personel çalıştırılması sonucu organizasyonun verimliliğinin ve etkililiğinin artması.
|Yetkin personel çalıştırılması sonucu organizasyonun verimliliğinin ve etkililiğinin artması.
|-
|-
|Eğitim aktivitelerinin işletme/operasyon verimliliği odaklı çalışmasının garanti altına alınması.
|Eğitim aktivitelerinin işletme/operasyon verimliliği odaklı çalışmasının garanti altına alınması.
|}
|}
Bu evrelerde verilerin hangi paydaşlardan temin edileceği, hangi paydaşlar tarafından toplanacağı ve kullanılacağı belirlenir. Bu işlemlere ilişkin yöntemler, toplanan verilerin analizi ve bu yöntem ve analizlere ilişkin doğrulama yöntemleri ile ilgili bilgi verilecektir. Doğrulama yöntemlerinin hangi aşamada, hangi yoğunlukta kullanılacağı eğitim değerlendirme stratejisinde belirlenmekte olup, her bir eğitime göre uygun şekilde biçimlendirilmelidir.
Bu evrelerde verilerin hangi paydaşlardan temin edileceği, hangi paydaşlar tarafından toplanacağı ve kullanılacağı belirlenir. Bu işlemlere ilişkin yöntemler, toplanan verilerin analizi ve bu yöntem ve analizlere ilişkin doğrulama yöntemleri ile ilgili bilgi verilecektir. Doğrulama yöntemlerinin hangi aşamada, hangi yoğunlukta kullanılacağı eğitim değerlendirme stratejisinde belirlenmekte olup her bir eğitime göre uygun şekilde biçimlendirilmelidir.
==== İç Doğrulama ====
==== İç Doğrulama ====
|'''2'''
|'''2'''
|Eğitim aktivitesi ile sağlanan öğrenimin ölçülmesi.
|Eğitim aktivitesi ile sağlanan öğrenimin ölçülmesi.
|Nitel ve nicel değerlendirme yöntemleri kullanarak, bireylerin bilgi ve yeteneklerinin ne oranda geliştirdiğini ve davranışlarını ne oranda değiştirdiğini kararlaştırmak.
|Nitel ve nicel değerlendirme yöntemleri kullanarak bireylerin bilgi ve yeteneklerinin ne oranda geliştirdiğini ve davranışlarını ne oranda değiştirdiğini kararlaştırmak.
|Eğitim sağlayıcı
|Eğitim sağlayıcı
|Eğitim aktivitesinden daha fazla verimlilik ve etkililik ile bireylerin çıkabildiği standartların ölçümü.
|Eğitim aktivitesinden daha fazla verimlilik ve etkililik ile bireylerin çıkabildiği standartların ölçümü.
|}
|}
İç doğrulama, eğitici tarafından verilen eğitimin verimliliğini ve etkililiğini ölçmek amacı ile kullanılan bir süreçtir. Bu amaca ulaşmak için, iç doğrulama aşağıdakileri ölçmeye odaklanmaktadır:
İç doğrulama, eğitici tarafından verilen eğitimin verimliliğini ve etkililiğini ölçmek amacı ile kullanılan bir süreçtir. Bu amaca ulaşmak için iç doğrulama aşağıdakileri ölçmeye odaklanmaktadır:
1. Bireyin eğitim sonrasında verdiği anlık tepki
1. Bireyin eğitim sonrasında verdiği anlık tepki
İç doğrulama faaliyetlerinin yürütülmesinden Eğitim Okulu ya da organizasyonu sorumludur. Kurs eğitmenleri, iç doğrulama sürecinin gündelik işleyişinden sorumludur, buna kursta kullanılan değerlendirme stratejilerinin ve geridönüş mekanizmalarının yönetimi de dâhildir. Kurs eğitmenleri aynı zamanda kurs sonrası geridönüşleri aracılığı ile iç doğulama süreci ile ilgili bilgilendirme de yaparlar.
İç doğrulama faaliyetlerinin yürütülmesinden Eğitim Okulu ya da organizasyonu sorumludur. Kurs eğitmenleri, iç doğrulama sürecinin gündelik işleyişinden sorumludur, buna kursta kullanılan değerlendirme stratejilerinin ve geridönüş mekanizmalarının yönetimi de dâhildir. Kurs eğitmenleri aynı zamanda kurs sonrası geridönüşleri aracılığı ile iç doğulama süreci ile ilgili bilgilendirme de yaparlar.
Kursiyerler, hem sonuçlar hem de verdikleri geridönüşler sebebiyle iç doğrulama sürecinin birincil geridönüş kaynağıdır. Bilgiye genellikle kurs anketinin tamamlanması ya da Kurs Sonrası Görüşmeleri (Post Course Discussion-PCD) sırasında yöneltilen sorulara verilen yanıtlar ya da şahsi görüşmeler aracılığıyla ulaşılır. Bunlara ek olarak, kursiyerin kurs sırasındaki performansının değerlendirilmesi, öğrenimi ölçmekte kullanılabilecek olan verilerin elde edilmesini de sağlayacaktır.
Kursiyerler, hem sonuçlar hem de verdikleri geridönüşler sebebiyle iç doğrulama sürecinin birincil geridönüş kaynağıdır. Bilgiye genellikle kurs anketinin tamamlanması ya da Kurs Sonrası Görüşmeleri (Post Course Discussion-PCD) sırasında yöneltilen sorulara verilen yanıtlar ya da şahsi görüşmeler aracılığıyla ulaşılır. Bunlara ek olarak kursiyerin kurs sırasındaki performansının değerlendirilmesi öğrenimi ölçmekte kullanılabilecek olan verilerin elde edilmesini de sağlayacaktır.
Büyük çaplı eğitim kurumlarında, iç doğrulama sürecinin iç doğrulama takımları tarafından yönetilmesi istenebilir. Üçüncü şahıs olarak görev yapan iç doğrulama takımları, tarafsızlık avantajına sahiptir ve eğitim verimliliğinin kuş bakışı resmini görebilirler.
Büyük çaplı eğitim kurumlarında, iç doğrulama sürecinin iç doğrulama takımları tarafından yönetilmesi istenebilir. Üçüncü şahıs olarak görev yapan iç doğrulama takımları tarafsızlık avantajına sahiptir ve eğitim verimliliğinin kuş bakışı resmini görebilirler.
İç doğrulama evresinde incelenecek veri kaynakları arasında yer alan eğitim dökümanları, eğitim hedeflerinde belirtilen tüm hususların eğitime aktarılabildiğinden emin olmak için kontrol edilmelidir.
İç doğrulama evresinde incelenecek veri kaynakları arasında yer alan eğitim dökümanları, eğitim hedeflerinde belirtilen tüm hususların eğitime aktarılabildiğinden emin olmak için kontrol edilmelidir.
Ayrıca yapılacak testler yazılı ya da sözlü olabilir ve Eğitim Hedefleri’nde (TO) belirtilen seviyeyi sağlayabilmek için gereken yetenek ve bilgilerin edinildiğini onaylamak için kullanılabilir. Aynı zamanda kursiyerlerin güçlü ve zayıf yanlarını teşhis etmek ve potansiyel başarı, gelişim ve başarımı test etmek için de kullanılabilirler. Beklenmedik bir başarısızlık seviyesi ya da sıradışı durumlar varsa, bu durum kursiyerlerin performansından ziyade eğitim sisteminde bazı sorunlar olduğunu gösterebilir.
Ayrıca yapılacak testler yazılı ya da sözlü olabilir ve Eğitim Hedefleri’nde (TO) belirtilen seviyeyi sağlayabilmek için gereken yetenek ve bilgilerin edinildiğini onaylamak için kullanılabilir. Aynı zamanda kursiyerlerin güçlü ve zayıf yanlarını teşhis etmek ve potansiyel başarı, gelişim ve başarımı test etmek için de kullanılabilirler. Beklenmedik bir başarısızlık seviyesi ya da sıradışı durumlar varsa bu durum kursiyerlerin performansından ziyade eğitim sisteminde bazı sorunlar olduğunu gösterebilir.
Bunun dışında eğitmen performansı denetimi, eğitim idaresi tarafından uygulanır ve eğitimin eğitim hedeflerine uygun şekilde yapıldığından emin olmak için kullanılabilir.
Bunun dışında eğitmen performansı denetimi eğitim idaresi tarafından uygulanır ve eğitimin eğitim hedeflerine uygun şekilde yapıldığından emin olmak için kullanılabilir.
Eğitim verimliliği ile ilgili bilgiler kursiyer kayıtlarından da edinilebilir. Kursiyerlerden günlük ya da haftalık kayıt defterleri doldurmaları istenebilir ya da aldıkları eğitim ile ilgili yazılı geridönüş vermeleri istenebilir.
Eğitim verimliliği ile ilgili bilgiler kursiyer kayıtlarından da edinilebilir. Kursiyerlerden günlük ya da haftalık kayıt defterleri doldurmaları istenebilir ya da aldıkları eğitim ile ilgili yazılı geridönüş vermeleri istenebilir.
'''3.''' Eğitimin sonunda da kursiyerlerin test edilip değerlendirilmesi, kursun genel verimliliği hakkında önemli bir gösterge olacaktır. Test sonuçları, eğitim idaresinin kursun hangi alanlarının kursiyerlere zorluk yaşattığını anlamalarına yardımcı olmak için kullanılabilir; aynı zamanda eğitim sisteminin verimliliğini bir bütün olarak ölçmekte kullanılabilir. İç doğrulama sürecinin ayrılmaz bir parçası da, testlerin verimliliğini ölçmek için test sonuçlarının analiz edilmesidir.
'''3.''' Eğitimin sonunda da kursiyerlerin test edilip değerlendirilmesi, kursun genel verimliliği hakkında önemli bir gösterge olacaktır. Test sonuçları, eğitim idaresinin kursun hangi alanlarının kursiyerlere zorluk yaşattığını anlamalarına yardımcı olmak için kullanılabilir; aynı zamanda eğitim sisteminin verimliliğini bir bütün olarak ölçmekte kullanılabilir. İç doğrulama sürecinin ayrılmaz bir parçası da, testlerin verimliliğini ölçmek için test sonuçlarının analiz edilmesidir.
Anket tabanlı kurs eleştirileri ve kurs sonrası görüşmeler gibi geri dönüş mekanizmaları, kursiyerlerin kursa verdikleri tepkileri ölçmekte kullanabilecek bilgileri sağlayabilecektir. Kursiyer değerlendirme sonuçları, eğitime verilen tepkilerle birleştirilerek, eğitmenlerin kursiyer performansını değerlendirmelerine ve kursun genel verimliliğini ölçmeye yardımcı olacaktır.
Anket tabanlı kurs eleştirileri ve kurs sonrası görüşmeler gibi geri dönüş mekanizmaları, kursiyerlerin kursa verdikleri tepkileri ölçmekte kullanabilecek bilgileri sağlayabilecektir. Kursiyer değerlendirme sonuçları, eğitime verilen tepkilerle birleştirilerek eğitmenlerin kursiyer performansını değerlendirmelerine ve kursun genel verimliliğini ölçmeye yardımcı olacaktır.
'''İÇ DOĞRULAMA VERİSİNİN ANALİZİ'''
'''İÇ DOĞRULAMA VERİSİNİN ANALİZİ'''
İç doğrulama süreci büyük miktarda niteliksel ve niceliksel veri sağlayabilir ve bunların bir kısmı birbiri ile çelişebilir. Eğitim üzerinde yapılan herhangi bir değişikliğin olumlu olduğundan emin olmak için, geri dönüş verilerinin analizinin doğru ve sağlıklı biçimde yapılması son derece önemlidir. Verileri analiz eden analistin aşağıda belirtilen geçerlilik, güvenilirlik ve veri üçgenleme konseptleri konularında bilgi sahibi olması gereklidir:
İç doğrulama süreci büyük miktarda niteliksel ve niceliksel veri sağlayabilir ve bunların bir kısmı birbiri ile çelişebilir. Eğitim üzerinde yapılan herhangi bir değişikliğin olumlu olduğundan emin olmak için geri dönüş verilerinin analizinin doğru ve sağlıklı biçimde yapılması son derece önemlidir. Verileri analiz eden analistin aşağıda belirtilen geçerlilik, güvenilirlik ve veri üçgenleme konseptleri konularında bilgi sahibi olması gereklidir:
* '''Geçerlilik:''' Bir ölçüm yöntemi ancak ölçmesi beklenen şeyi ölçüyorsa geçerlidir. Örneğin, bir eğitim söz konusu olduğunda, pratik becerinin ölçümünde kullanılabilecek en iyi ölçüm aracı yazılı sınav değil, pratik sınavdır. Yazılı testler pek tabii bir kursiyerin pratik bir görevde neler yapması gerektiğini bilip bilmediğini ölçebilir, ancak bu görevi nasıl yapacağını bilip bilmediğini ölçemez.
* '''Geçerlilik:''' Bir ölçüm yöntemi ancak ölçmesi beklenen şeyi ölçüyorsa geçerlidir. Örneğin, bir eğitim söz konusu olduğunda, pratik becerinin ölçümünde kullanılabilecek en iyi ölçüm aracı yazılı sınav değil, pratik sınavdır. Yazılı testler pek tabii bir kursiyerin pratik bir görevde neler yapması gerektiğini bilip bilmediğini ölçebilir, ancak bu görevi nasıl yapacağını bilip bilmediğini ölçemez.
Değerlendiricilerin hem güvenilir hem de geçerli bir geridönüş mekanizması tasarlamak için verdiği tüm uğraşlarına rağmen, iç doğrulama geri dönüşlerinin içeriğini etkileyebilecek birçok harici faktör olduğunu da unutmamak önemlidir. Analizin uygulanması sırasında yapılacak her denemede bunları da akılda bulundurmak gerekir. Örneğin, kursiyerlerin eğitime vereceği tepkiler birçok faktör tarafından etkilenebilir ve bu faktörler aşağıdakileri içerebilir:
Değerlendiricilerin hem güvenilir hem de geçerli bir geridönüş mekanizması tasarlamak için verdiği tüm uğraşlarına rağmen, iç doğrulama geri dönüşlerinin içeriğini etkileyebilecek birçok harici faktör olduğunu da unutmamak önemlidir. Analizin uygulanması sırasında yapılacak her denemede bunları da akılda bulundurmak gerekir. Örneğin, kursiyerlerin eğitime vereceği tepkiler birçok faktör tarafından etkilenebilir ve bu faktörler aşağıdakileri içerebilir:
* Eğitmenleri ile sahip oldukları ilişki.
* Eğitmenleri ile sahip oldukları ilişki,
* Kursa katılım ile ilgili düşünceleri.
* Kursa katılım ile ilgili düşünceleri,
* Arkadaşlarının bıraktığı etkiler.
* Arkadaşlarının bıraktığı etkiler,
* Kursu ne kadar kolay ya da zor buldukları.
* Kursu ne kadar kolay ya da zor buldukları,
* Kursu konuyla ne kadar ilişkili buldukları.
* Kursu konuyla ne kadar ilişkili buldukları,
* Eğitimin ne kadar kaliteli bir biçimde aktarıldığı.
* Eğitimin ne kadar kaliteli bir biçimde aktarıldığı.
'''İÇ DOĞRULAMA BULGULARININ SUNUMU'''
'''İÇ DOĞRULAMA BULGULARININ SUNUMU'''
Veriler toplanıp analiz edildikten sonra, iç doğrulamanın öneri ve kararlarını destekleyecek kanıtlar haline gelirler. Bu nedenle, paydaşlar ile bir toplantı yapılıp bulguların tutanaklar halinde kaydedilmesi daha uygundur. Bir kursun dâhili olarak geçerli sayılması için, veri üçgenleme yöntemi ile tüm eğitim ve sınavların eğitimin hedeflerine uygunluğu kanıtlanmalıdır.
Veriler toplanıp analiz edildikten sonra, iç doğrulamanın öneri ve kararlarını destekleyecek kanıtlar haline gelirler. Bu nedenle, paydaşlar ile bir toplantı yapılıp bulguların tutanaklar halinde kaydedilmesi daha uygundur. Bir kursun dâhili olarak geçerli sayılması için veri üçgenleme yöntemi ile tüm eğitim ve sınavların eğitimin hedeflerine uygunluğu kanıtlanmalıdır.
====Dış Doğrulama====
====Dış Doğrulama====
Dış Doğrulama, eğitim aktivitesinin sonucu olarak bireylerin davranışlarındaki değişimleri ve bilgi/yetenek/davranışlardaki gelişmenin bireyleri görevlerine ne kadar iyi hazırladığını ölçer. Dış doğrulamanın birincil amacı eğitim aktivitesinden sonra performans üzerindeki etkiyi belirlemek, böylelikle eğitimin bireyleri görevlerine hazırlamaktaki başarısını garantilemektir.
Dış Doğrulama, eğitim aktivitesinin sonucu olarak bireylerin davranışlarındaki değişimleri ve bilgi/yetenek/davranışlardaki gelişmenin bireyleri görevlerine ne kadar iyi hazırladığını ölçer. Dış doğrulamanın birincil amacı eğitim aktivitesinden sonra performans üzerindeki etkiyi belirlemek, böylelikle eğitimin bireyleri görevlerine hazırlamaktaki başarısını garantilemektir.
Eğitim sonucunda davranışların nasıl değiştiğini/geliştiğini görmek istediğimiz için zamanlama önemlidir, eğitimin uygulanabilmesi için yeterli zaman verilmelidir. İlk başta, eğitimin sonrasında, bireyin motivasyonu artmış olacaktır; performansı ise eski davranışları ‘unutup’ yeni yeteneklerini uygulamaya koymaya çalıştıkça sıklıkla düşüşe geçecektir. Bu nedenle, dış doğrulamanın zamanlaması eğitim kursunun hem uzunluğunu hem de zorluğunu hesaba katarak belirlenmelidir. Genellikle, dış doğrulama eğitimin tamamlanmasından sonraki 6-18 ay içerisinde uygulanır. Diğer yandan, eğitim aktivitesi ile dış doğrulama arasında geçen zaman çok artar ise, hangi Bilgi Beceri ve Davranış’ların (KSA- Konowledge Skills and Attitude) eğitim sonucunda edinildiğini ve hangilerinin sonradan öğrenildiğini anlamak zor olacaktır.
Eğitim sonucunda davranışların nasıl değiştiğini/geliştiğini görmek istediğimiz için zamanlama önemlidir, eğitimin uygulanabilmesi için yeterli zaman verilmelidir. İlk başta, eğitimin sonrasında bireyin motivasyonu artmış olacaktır, performansı ise eski davranışları ‘unutup’ yeni yeteneklerini uygulamaya koymaya çalıştıkça sıklıkla düşüşe geçecektir. Bu nedenle, dış doğrulamanın zamanlaması eğitim kursunun hem uzunluğunu hem de zorluğunu hesaba katarak belirlenmelidir. Genellikle, dış doğrulama eğitimin tamamlanmasından sonraki 6-18 ay içerisinde uygulanır. Diğer yandan, eğitim aktivitesi ile dış doğrulama arasında geçen zaman çok artar ise, hangi Bilgi Beceri ve Davranış’ların (KSA- Konowledge Skills and Attitude) eğitim sonucunda edinildiğini ve hangilerinin sonradan öğrenildiğini anlamak zor olacaktır.
Eğitim sırasında öğrenci performansını ölçmek için bazı davranış değişikliği ölçümleri hali hazırda yapılmış olabilir. Ancak, eğitimin bireyin işyerindeki performansı üzerindeki tam etkisini anlayabilmek için, daha ileri analiz yapılmalıdır. Dış doğrulamaya veri sağlamak amacıyla verilerin toplanıp analizinin yapılacağı süreç planlanmalıdır. Normalde, bu veri anket tabanlı geridönüş mekanizmaları ile elde edilir.<sup><sup>[1]</sup></sup>
Eğitim sırasında öğrenci performansını ölçmek için bazı davranış değişikliği ölçümleri hali hazırda yapılmış olabilir. Ancak, eğitimin bireyin işyerindeki performansı üzerindeki tam etkisini anlayabilmek için daha ileri analiz yapılmalıdır. Dış doğrulamaya veri sağlamak amacıyla verilerin toplanıp analizinin yapılacağı süreç planlanmalıdır. Normalde, bu veri anket tabanlı geridönüş mekanizmaları ile elde edilir.<sup><sup>[1]</sup></sup>
Dış doğrulama evresine katkı sağlayan paydaşlar aşağıda belirtilmiştir:
Dış doğrulama evresine katkı sağlayan paydaşlar aşağıda belirtilmiştir:
* '''Önceki Kursiyerler:''' Harici doğrulama süreci için, anket ve/veya görüşme aracılığıyla, eğitim sürecinin kendilerini mesleki görevlerine ne kadar iyi hazırladığına dair bilgi verirler.
* '''Önceki Kursiyerler:''' Harici doğrulama süreci için anket ve/veya görüşme aracılığıyla eğitim sürecinin kendilerini mesleki görevlerine ne kadar iyi hazırladığına dair bilgi verirler.
* '''Yöneticiler:''' Genellikle eğitime daha önce katılan öğrencileri görevlerine nasıl hazırladığı konusunda daha tarafsız bilgi kaynağı sunabilmektedir.
* '''Yöneticiler:''' Genellikle eğitime daha önce katılan öğrencileri görevlerine nasıl hazırladığı konusunda daha tarafsız bilgi kaynağı sunabilmektedir.
* '''Branş Uzmanları:''' Eğitimin tasarlandığı ve hedef aldığı mevcut konu üzerinde sözü geçen uzmanlara tasarım ve geliştirme aşaması öncesinde danışılmalıdır. Bu bireyler, ilgili oldukları konuyu ilgilendiren eğitimlerin başarılı olması için bizzat ilgilenirler ve bazen eğitimi uygulayan kurum ile birlikte çalışırlar. Eğitim sağlayıcı kurumun çalışanlarına, eğitimin verimliliği ve ekonomisi göz önünde bulundurularak tarafsız kalması zor olacağı için işletmenin ihtiyaçlarına yakınlıkları da göz önünde bulundurularak genelde danışılmaz. Ancak eğitimi sağlayan kurum ile birlikte çalışan, konusunda uzman bir kişinin, mevcut konu için yardımda bulunması da engellenmemelidir.
* '''Branş Uzmanları:''' Eğitimin tasarlandığı ve hedef aldığı mevcut konu üzerinde sözü geçen uzmanlara tasarım ve geliştirme aşaması öncesinde danışılmalıdır. Bu bireyler, ilgili oldukları konuyu ilgilendiren eğitimlerin başarılı olması için bizzat ilgilenirler ve bazen eğitimi uygulayan kurum ile birlikte çalışırlar. Eğitim sağlayıcı kurumun çalışanlarına, eğitimin verimliliği ve ekonomisi göz önünde bulundurularak tarafsız kalması zor olacağı için işletmenin ihtiyaçlarına yakınlıkları da göz önünde bulundurularak genelde danışılmaz. Ancak eğitimi sağlayan kurum ile birlikte çalışan, konusunda uzman bir kişinin, mevcut konu için yardımda bulunması da engellenmemelidir.
Dördüncü evre; eğitimin üzerinde daha ileri ve çoğu durumda daha derinlemesine analiz yapılması gereken alanlarını tespit etmekte kullanılır. Bu evre bir eğitim aktivitesinin organizasyona sağladığı faydaları ya da eğitim yapılmaması nedeniyle oluşan eksiklikleri değerlendirmeyi amaçlar.
Dördüncü evre; eğitimin üzerinde daha ileri ve çoğu durumda daha derinlemesine analiz yapılması gereken alanlarını tespit etmekte kullanılır. Bu evre bir eğitim aktivitesinin organizasyona sağladığı faydaları ya da eğitim yapılmaması nedeniyle oluşan eksiklikleri değerlendirmeyi amaçlar.
Çıkarımda bulunma evresinin ilk hedefi, bir eğitim aktivitesini takiben görülebilecek performans eksikliklerini inceleyip, çözüme kavuşturmaktır. Bu eksiklikler genellikle iç doğrulama ya da dış doğrulama sonucunda ortaya çıkarılır. Bu, bir eğitimin organizasyona sağladığı toplam faydanın ölçümü sürecidir ve organizasyonun eğitimin etkisini gözlemlemesine ve neler başarıldığını ya da yapılan aktivitenin verimli olup olmadığını ve kurumun hedef ve amaçlarına ulaşmasına nasıl yardım ettiğini anlamasına yardımcı olur. Net bir amaç olmadan uygulanan çıkarımda bulunma, zaten az olan ve daha çok ihtiyaç duyulan yerlere harcanabilecek olan kaynakların boşa kullanılmasına neden olabilir. Ancak; daha geniş anlamda, bir bireye verilen eğitimin beklenen iş performansına kıyasla yeterli olup olmadığını ve bu şekilde kursun Eğitim Hedefleri’nin hala geçerli olup olmadığını belirlemeye çalışmalıdır.
Çıkarımda bulunma evresinin ilk hedefi, bir eğitim aktivitesini takiben görülebilecek performans eksikliklerini inceleyip çözüme kavuşturmaktır. Bu eksiklikler genellikle iç doğrulama ya da dış doğrulama sonucunda ortaya çıkarılır. Bu, bir eğitimin organizasyona sağladığı toplam faydanın ölçümü sürecidir ve organizasyonun eğitimin etkisini gözlemlemesine ve neler başarıldığını ya da yapılan aktivitenin verimli olup olmadığını ve kurumun hedef ve amaçlarına ulaşmasına nasıl yardım ettiğini anlamasına yardımcı olur. Net bir amaç olmadan uygulanan çıkarımda bulunma, zaten az olan ve daha çok ihtiyaç duyulan yerlere harcanabilecek olan kaynakların boşa kullanılmasına neden olabilir. Ancak; daha geniş anlamda, bir bireye verilen eğitimin beklenen iş performansına kıyasla yeterli olup olmadığını ve bu şekilde kursun Eğitim Hedefleri’nin hala geçerli olup olmadığını belirlemeye çalışmalıdır.
İki ana değerlendirme türü vardır:
İki ana değerlendirme türü vardır:
* '''Kapsamlı Değerlendirme Yöntemi:''' Eğitim sırasında gerçekleştirilen her aşamayı detaylı şekilde inceler. Bu yöntemin en önemli noktası, önceki kursiyerlerin uygulayabilmeleri gereken görevlerin ve aldıkları eğitimin onları görevlerine ne kadar iyi hazırladığının yeniden incelenmesi gerekliliğidir. Bu yöntemin doğası gereği, birçok kaynaktan veri toplanması şart koşulabilir ve eğitim tasarlama sürecinin tüm kısımlarının tekrar incelenmesini gerekli görebilir.
* '''Kapsamlı Değerlendirme Yöntemi:''' Eğitim sırasında gerçekleştirilen her aşamayı detaylı şekilde inceler. Bu yöntemin en önemli noktası, önceki kursiyerlerin uygulayabilmeleri gereken görevlerin ve aldıkları eğitimin onları görevlerine ne kadar iyi hazırladığının yeniden incelenmesi gerekliliğidir. Bu yöntemin doğası gereği, birçok kaynaktan veri toplanması şart koşulabilir ve eğitim tasarlama sürecinin tüm kısımlarının tekrar incelenmesini gerekli görebilir.
Her değerlendirmenin etkililiği, kullanılan veri toplama ve analiz yöntemlerine bağlı olacaktır. Kapsam belirlemek her zaman ilk önce dikkat edilmesi gereken konudur. Çalışmayı şekillendiren faktörleri belirlemek, olası veri kaynaklarını belirlemek ve bu verilerin toplanmasında ve analizinde kullanılabilecek yöntemleri incelemek gerekmektedir. Kapsam belirleme çalışması sonucunda elde edilen bilgiler aşağıdaki alanları kapsayan bir rapor haline getirilmelidir: Çalışmanın sponsoru, çalışmanın tahmini tamamlanma süresi, çalışmanın amacı, çalışmanın hedeflerinin ve amaçlarının araştırma sorularına nasıl dönüştürüleceği, çalışmanın ana metodolojisi, verilerin nasıl toplanacağı, verilerin kimden toplanacağı, kullanılacak diğer bilgi kaynaklarının neler olduğu, araştırmayı kimin uygulamaya geçirmesi gerektiği ve verinin nasıl analiz edileceği gibi.
Her değerlendirmenin etkililiği kullanılan veri toplama ve analiz yöntemlerine bağlı olacaktır. Kapsam belirlemek her zaman ilk önce dikkat edilmesi gereken konudur. Çalışmayı şekillendiren faktörleri belirlemek, olası veri kaynaklarını belirlemek ve bu verilerin toplanmasında ve analizinde kullanılabilecek yöntemleri incelemek gerekmektedir. Kapsam belirleme çalışması sonucunda elde edilen bilgiler aşağıdaki alanları kapsayan bir rapor haline getirilmelidir: Çalışmanın sponsoru, çalışmanın tahmini tamamlanma süresi, çalışmanın amacı, çalışmanın hedeflerinin ve amaçlarının araştırma sorularına nasıl dönüştürüleceği, çalışmanın ana metodolojisi, verilerin nasıl toplanacağı, verilerin kimden toplanacağı, kullanılacak diğer bilgi kaynaklarının neler olduğu, araştırmayı kimin uygulamaya geçirmesi gerektiği ve verinin nasıl analiz edileceği gibi.
Kurumdaki her bir yönetici eğitim gören çalışanların ‘işvereni’ olarak tanımlanmak üzere, müşterisi oldukları eğitimlerin değerlendirme çalışmalarından sorumludur.
Kurumdaki her bir yönetici eğitim gören çalışanların ‘işvereni’ olarak tanımlanmak üzere, müşterisi oldukları eğitimlerin değerlendirme çalışmalarından sorumludur.
Sistemin veya ürünün en uygun performansta hazır olma durumunu temin ederek ömrü boyunca işletilmesi, idamesi ve desteklenmesini sağlanmak için eğitim en önemli unsurlardan biridir. Kullanıcı tarafından başarı ile kullanılamayan çok iyi bir sistem veya ürünün, yeterli operasyonel katkı sağlaması beklenemez. Projenin başarılı bir şekilde uygulanması için de eğitim faaliyetlerinin eğitim ihtiyaçları analizi yapılarak yürütülmesi büyük bir katkı sağlayacaktır.
Sistemin veya ürünün en uygun performansta hazır olma durumunu temin ederek ömrü boyunca işletilmesi, idamesi ve desteklenmesini sağlanmak için eğitim en önemli unsurlardan biridir. Kullanıcı tarafından başarı ile kullanılamayan çok iyi bir sistem veya ürünün, yeterli operasyonel katkı sağlaması beklenemez. Projenin başarılı bir şekilde uygulanması için de eğitim faaliyetlerinin eğitim ihtiyaçları analizi yapılarak yürütülmesi büyük bir katkı sağlayacaktır.
Eğitimhtiyaçları Analizi kapsamında, eğitim ve ihtiyaçlarının belirlenmesi, planlanması ile eğitim desteği için kaynak ayrılması, bir eğitim stratejisinin uygulanması, personelin eğitilerek proje türü, büyüklüğü ve proje modeline göre özel uyarlama ve değerlendirme yapılması da iş yükünü ve maliyetleri düşürecektir. Aksi takdirde kaynak israfından kaçınmak ve maliyet etkinliğini sağlamak açısından hem kurum hem de projeyi/ürünü sağlayan firma zarar görebilir.
==4.2. PROJE TÜRLERİ VE EİA İLİŞKİSİ==
==4.2. PROJE TÜRLERİ VE EİA İLİŞKİSİ==
Eğitim İhtiyaçları Analizinde öncelikle projenin türü dikkate alınmalıdır. Genel olarak, projeler dört ana başlıkta değerlendirilebilir. Bunlar;
Eğitim ihtiyaçları analizinde öncelikle projenin türü dikkate alınmalıdır. Genel olarak projeler dört ana başlıkta değerlendirilebilir. Bunlar;
* '''Modernizasyon Projesi (MP):''' Tedariki sağlanacak mal, hizmet alımları ile bu alımlara ilişkin yapım işlerinin teminine yönelik projedir. Bu tür projeler yeni bir sistemin/ ürünün envantere kazandırılmak veya mevcut sistemlerin/ürünlerin yeteneklerin arttırılmak istendiği projelerdir. Yeni bir sistemin/ürünün envantere girecek olması durumunda daha önce sahip olunmayan teknoloji ve yeteneği kazandırmak amacıyla tasarım ve çalışma yapıldığından EİA son derece detaylı olmaktadır. Eğitim yöntemi, eğitim malzemeleri ve destek sistemleri ilk defa belirlenir ve oluşturulur. Genel olarak uygulaması en zor projelerdir. Diğer projelere göre daha uzun zaman alır ve ihtiyaç makamı ile firma arasında ileri düzeyde işbirliği gerektirir. Envanterdeki bir sistemin/ürünün yeteneğinin artırılması durumunda mevcut sistemin eğitimini almış personel bulunması sebebiyle, projenin kapsamına bağlı olarak geniş kapsamlı ve uzun süreli eğitimlere ihtiyaç duyulmayabilir.
* '''Modernizasyon Projesi (MP):''' Tedariki sağlanacak mal, hizmet alımları ile bu alımlara ilişkin yapım işlerinin teminine yönelik projedir. Bu tür projeler yeni bir sistemin/ ürünün envantere kazandırılmak veya mevcut sistemlerin/ürünlerin yeteneklerin arttırılmak istendiği projelerdir. Yeni bir sistemin/ürünün envantere girecek olması durumunda daha önce sahip olunmayan teknoloji ve yeteneği kazandırmak amacıyla tasarım ve çalışma yapıldığından EİA son derece detaylı olmaktadır. Eğitim yöntemi, eğitim malzemeleri ve destek sistemleri ilk defa belirlenir ve oluşturulur. Genel olarak uygulaması en zor projelerdir. Diğer projelere göre daha uzun zaman alır ve ihtiyaç makamı ile firma arasında ileri düzeyde işbirliği gerektirir. Envanterdeki bir sistemin/ürünün yeteneğinin artırılması durumunda mevcut sistemin eğitimini almış personel bulunması sebebiyle, projenin kapsamına bağlı olarak geniş kapsamlı ve uzun süreli eğitimlere ihtiyaç duyulmayabilir.
| rowspan="3" | Proje kapsamında bireysel ve kolektif görevler için gerekli olan,
| rowspan="3" | Proje kapsamında bireysel ve kolektif görevler için gerekli olan,
| colspan="2" |Operasyonel/İşyeri performanslarının belirlenmesi
| colspan="2" |Operasyonel/İşyeri performanslarının belirlenmesi
|Eğitim koordinasyonu ve eğitim vermek için, ekip, alt birim, birim ve oluşumuna karar vermesinde etkendir.
|Eğitim koordinasyonu ve eğitim vermek için ekip, alt birim, birim ve oluşumuna karar vermesinde etkendir.
|Orta
|Orta
|Orta
|Orta