TSSODYP Wiki

Değişiklikler

Sistem Ömür Devri Yönetiminde Demodelik Yönetimi Rehberi (kaynağı gör)

14.28, 10 Haziran 2022 tarihindeki hâli

6.615 bayt eklendi ,  14.28, 10 Haziran 2022
değişiklik özeti yok
1. satır: 1. satır: −
 
+
 
−
= '''YÖNETİCİ ÖZETİ''' =
+
'''[https://tssodypwiki.ssb.gov.tr/images/3/35/TSSODYP_08_web_y.l.pdf pdf formatı için tıklayınız.]'''
 +
 
 +
TSSÖDYP, Savunma Sanayii Başkanlığı çatısı altında faaliyet göstermektedir.
 +
 
 +
© Fikri mülkiyet hakları T.C. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığına aittir. Kaynak gösterilmek kaydıyla alıntı yapılabilir. Üzerinde değişiklik yapmamak kaydıyla olduğu gibi çoğaltılabilir, dağıtılabilir. Para ile satılmaz.
 +
 
 +
[[Dosya:Başkan resmi y.logo.jpg|sol|küçükresim|430x430px]]
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
Savunma  Sanayii Başkanlığı çatısı altında, ilgili tüm paydaşların katılımıyla  faaliyet göstermek üzere Türk Savunma Sanayii Ömür Devri Yönetimi Platformu  (TSSÖDYP) kurulmuştur.
 +
 
 +
TSSÖDYP;  savunma ve güvenlik sistemlerine ilişkin ihtiyacın belirlenmesi, sistemlerin  tedariki, kullanımı, desteklenmesi ve envanterden çıkarması safhalarını bir  bütün halinde ele alan Sistem Ömür Devri Yönetimi ilke ve uygulamalarının  ülkemizde yaygınlaştırılmasını ve savunma programlarının/ projelerinin  yürütülmesinde savunma ve güvenlik ekosistemini oluşturan tüm paydaşlarca  anlayış birliğine ulaşılmasını amaçlamaktadır.
 +
 
 +
Savunma sistemlerinin ömür devri yönetiminde millî bünyemize  uygun, ülkemize özgü çözümler üretmek ve bunları dokümante etmek gibi önemli  bir misyonu olan TSSÖDYP; Başkanlığımız, Milli Savunma Bakanlığı ve ilgili  birimleri, Genelkurmay Başkanlığı, K.K.K.lığı, Dz.K.K.lığı, Hv.K.K.lığı,  J.Gn.K.lığı, S.G.K.lığı, EGM, TÜBİTAK, SASAD ve savunma sanayii firmaları  temsilcilerinin katılımı ile çalışmalarına devam etmektedir.
 +
 
 +
Sistem ömür devri yönetimi yaklaşımı ile; savunma ve güvenlik  sistemlerine ilişkin ihtiyacın belirlenmesi aşamasından envanterden çıkarma  safhasının sonuna kadar görev alan tüm kamu kurum ve kuruluşları ile özel  sektör firmalarının sistemlerin istenilen performans seviyesinde mümkün olan  en az maliyetle tedariki, kullanımı ve lojistik desteğinin sağlanabilmesi  için görev, yetki ve sorumlulukları çerçevesinde ömür devrinin tamamında  birlikte çalışmaları öngörülmektedir.
 +
 
 +
Bu itibarla, savunma ve güvenlik sistemlerine ilişkin ihtiyacın  belirlenmesinin, tedarikinin, kullanımının, lojistik desteğinin ve  envanterden çıkarılmasının en baştan uzun soluklu bir program olarak  kurgulanmasının ve ilgili birimler aracılığı ile sistem ömür devri yönetimi  faaliyetlerinin yürütülmesinin faydalı olacağı değerlendirilmektedir.
 +
 
 +
TSSÖDYP tarafından son iki buçuk yıl içinde gerçekleştirilen  çalışmalar ile savunma ve güvenlik sistemlerinin ömür devri yönetimine  ilişkin planlama ve uygulamaya esas olacak yaklaşımları ortaya koyan 13 adet  rehber, iki adet bilgi kitapçığı ve bir adet terminoloji dokümanı  hazırlanmıştır.  Uygulamalardan  alınacak geri bildirimler ile söz konusu dokümanların güncellenmesi,  geliştirilmesi ve önümüzdeki dönemde uygulamaya esas düzenlemelerin alt  yapısını oluşturması hedeflenmektedir.
 +
 
 +
TSSÖDYP çalışmalarına katkı veren ve dokümanların  hazırlanmasında görev alan tüm paydaşlarımıza teşekkürlerimi sunuyorum.
 +
 
 +
 
 +
Prof.Dr. İsmail DEMİR
 +
 
 +
T.C. Cumhurbaşkanlığı
 +
 
 +
Savunma Sanayii Başkanı
 +
 
 +
 
 +
 
 +
'''<big>ÖZET</big>'''
 +
 
 +
Tehdit algısında ve savunma konseptinde zamanla meydana gelen değişiklikler, savunma sistemlerinin ömür devri maliyetlerindeki artışlar, savunma bütçelerindeki kısıtlamalar, teknolojideki hızlı gelişmeler, uluslararası rekabet ve günümüz sistemlerinin karmaşıklığı gibi faktörler, kamu ve özel sektörün savunma sistemlerinin tedarikine ve lojistik desteğine yönelik faaliyetlerinin planlanmasında ve icrasında yeni yaklaşımlar ve buna bağlı yeni stratejiler geliştirilmesini zaruri hale getirmiştir.
 +
 
 +
Bu nedenle, tedarik edilen sistemlerin kullanım döneminde hedeflenen muharebe ve/veya operasyon performansının sürdürülebilirliğinin ve maliyet etkinliğinin sağlanması amacıyla sistemlerin ömür devrinde rol ve sorumluluğu bulunan tüm paydaşların katılımı ile Sistem Ömür Devri Yönetimi yaklaşımı geliştirilmiştir.
 +
 
 +
Sistem Ömür Devri Yönetiminin temel amacı; mevcut durumdaki değişimlere uyum sağlamaktan ziyade gelecekte ortaya çıkabilecek değişimleri öngörmek, belirlenen hedefler doğrultusunda gerekli önlemleri alarak değişimleri yönlendirmek ve kontrol altında tutmaktır. Harekât ihtiyaçlarının zamanında ve verimli şekilde karşılanması ve sahip olunan kaynakların maliyet etkin kullanımı esastır. Başka bir deyişle, sistem ömür devri yönetimi geleceği bugünden tasarlamak ve planlamaktır.
 +
 
 +
Bu doküman; Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB), Milli Savunma Bakanlığının ilgili birimleri, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), diğer ihtiyaç makamları ve savunma sanayi firmalarında Sistem Ömür Devri Yönetimi’nin bir kültür olarak yaygınlaştırılmasına ve uygulanmasına yönelik rehber oluşturmak amacıyla savunma sistemlerinin ömür devrinde rol ve sorumluluğu bulunan ilgili paydaşların katılımıyla hazırlanmıştır.
 +
 
 
Sistem ömür devri yönetimi ile mevcut durumdaki değişimlere uyum sağlamaktan ziyade, proaktif bir yaklaşımla değişimleri öngörmek, belirlenen hedefler doğrultusunda gerekli önlemleri alarak değişimleri yönlendirmek ve kontrol altında tutmak hedeflenmektedir.
 
Sistem ömür devri yönetimi ile mevcut durumdaki değişimlere uyum sağlamaktan ziyade, proaktif bir yaklaşımla değişimleri öngörmek, belirlenen hedefler doğrultusunda gerekli önlemleri alarak değişimleri yönlendirmek ve kontrol altında tutmak hedeflenmektedir.
   7. satır: 75. satır:  
Sistem ömür devri yönetiminde lojistik desteğin tanımlanması, sağlanması ve uygulanması kapsamında ihtiyaç duyulan ürünün; ihtiyaç duyulan zamanda, ihtiyaç duyulan yere en düşük maliyetle ulaştırılmasını sağlayan malzeme, bilgi ve para akışının yönetimi için gereken tedarik ağı kurulmalı ve yönetilmelidir. Sistemin ömür devri süresince; sistem, alt sistem, parça ve bileşen hazır bulunurluğunun desteklenebilmesi için yapılması gereken önleyici ve düzeltici yaklaşımlar ve faaliyetler de planlanmalı ve yönetilmelidir.
 
Sistem ömür devri yönetiminde lojistik desteğin tanımlanması, sağlanması ve uygulanması kapsamında ihtiyaç duyulan ürünün; ihtiyaç duyulan zamanda, ihtiyaç duyulan yere en düşük maliyetle ulaştırılmasını sağlayan malzeme, bilgi ve para akışının yönetimi için gereken tedarik ağı kurulmalı ve yönetilmelidir. Sistemin ömür devri süresince; sistem, alt sistem, parça ve bileşen hazır bulunurluğunun desteklenebilmesi için yapılması gereken önleyici ve düzeltici yaklaşımlar ve faaliyetler de planlanmalı ve yönetilmelidir.
   −
Demodelik yönetimi anlayışının benimsenmesi ile; bir sistemin teknolojisinin ve bileşenlerinin temin edilebilir, sürdürülebilir ve desteklenebilir olması için yapılması gereken faaliyetlerde ilgili paydaşların etken kılındığı bir yönetim anlayışı etkinleştirilir.
+
Demodelik yönetimi anlayışının benimsenmesi ile bir sistemin teknolojisinin ve bileşenlerinin temin edilebilir, sürdürülebilir ve desteklenebilir olması için yapılması gereken faaliyetlerde ilgili paydaşların etken kılındığı bir yönetim anlayışı etkinleştirilir.
    
Demodelik, “bir ürünün, orijinal özelliklerine uygun şekilde üreticisinden temin edilebilirlikten temin edilememeye geçiş durumu” olarak tanımlanmakta olup zamana bağlı eskime değil, bir ürünün yeni olsa dahi tedarik edilemeyen bir parçası sebebiyle kullanılamaması durumudur.
 
Demodelik, “bir ürünün, orijinal özelliklerine uygun şekilde üreticisinden temin edilebilirlikten temin edilememeye geçiş durumu” olarak tanımlanmakta olup zamana bağlı eskime değil, bir ürünün yeni olsa dahi tedarik edilemeyen bir parçası sebebiyle kullanılamaması durumudur.
44. satır: 112. satır:  
Rehber; ilgili paydaşların ihtiyacı doğrultusunda güncellenecektir. Değişiklikler, aşağıdaki Değişiklik İzleme Tablosu’ndan izlenecektir.
 
Rehber; ilgili paydaşların ihtiyacı doğrultusunda güncellenecektir. Değişiklikler, aşağıdaki Değişiklik İzleme Tablosu’ndan izlenecektir.
   −
Tablo 1 Değişiklik İzleme Tablosu
+
'''Tablo 1 Değişiklik İzleme Tablosu'''
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
|'''YAYIN  NO'''
 
|'''YAYIN  NO'''
52. satır: 120. satır:  
|-
 
|-
 
|01
 
|01
−
|Nisan  2021
+
|Ağustos 2021
 
|<nowiki>-</nowiki>
 
|<nowiki>-</nowiki>
 
|İlk yayın
 
|İlk yayın
157. satır: 225. satır:  
'''22. ''' ASD/AIA S2000M International Specification For Material Management
 
'''22. ''' ASD/AIA S2000M International Specification For Material Management
   −
'''23.  ''' ASD/AIA S3000L International Procedure Specification for Logistics Support Analysis LSA
+
'''23.  '''ASD/AIA S3000L International Procedure Specification for Logistics Support Analysis LSA
 +
 
 +
'''24.''' TSSÖDYP Doküman Seti
 +
 
      221. satır: 292. satır:     
=== 1.7.1 TANIMLAR ===
 
=== 1.7.1 TANIMLAR ===
−
Tablo 2 Tanımlar
+
'''Tablo 2 Tanımlar'''
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
|'''Terim'''
 
|'''Terim'''
235. satır: 306. satır:  
|Ömür Sonu
 
|Ömür Sonu
   −
(End of Life)
+
End of Life
 
|Orijinal parçanın üretiminin durduğu ve artık  orijinal üreticisinin kademeli olarak desteğini kestiği aşamadır.
 
|Orijinal parçanın üretiminin durduğu ve artık  orijinal üreticisinin kademeli olarak desteğini kestiği aşamadır.
 
|
 
|
255. satır: 326. satır:  
Product Structure
 
Product Structure
 
|Birimlerin (örneğin ürün, alt ürün, bileşen ve ham  malzemeler) arasındaki ata-çocuk ilişkisini tanımlayan dokümandır.
 
|Birimlerin (örneğin ürün, alt ürün, bileşen ve ham  malzemeler) arasındaki ata-çocuk ilişkisini tanımlayan dokümandır.
−
|Malzeme Listesi (İng. Bill of Material - BOM
+
|Malzeme Listesi  
 +
Bill of Material - BoM
 
|-
 
|-
 
|Ürün Sonu Bildirimi
 
|Ürün Sonu Bildirimi
   −
(Product Discontinuance Notice)
+
Product Discontinuance Notice
 
|Orijinal ürünün planlanan son üretim tarihi  bilgilendirme notu, duyurudur.
 
|Orijinal ürünün planlanan son üretim tarihi  bilgilendirme notu, duyurudur.
 
|
 
|
269. satır: 341. satır:  
|Yeni Tasarım İçin Önerilmez  
 
|Yeni Tasarım İçin Önerilmez  
   −
(Not Recommended for New Design-NRND)
+
Not Recommended for New Design-NRND
 
|Orijinal ürünün piyasada azalma eğiliminde olduğu,  temin edilebilirlik ve destek açısından risk oluşturacağı için yeni  tasarımlarda kullanılmamasını tavsiye eden durum göstergesidir.
 
|Orijinal ürünün piyasada azalma eğiliminde olduğu,  temin edilebilirlik ve destek açısından risk oluşturacağı için yeni  tasarımlarda kullanılmamasını tavsiye eden durum göstergesidir.
 
|
 
|
275. satır: 347. satır:     
=== 1.7.2 KISALTMALAR ===
 
=== 1.7.2 KISALTMALAR ===
−
Tablo 3 Kısaltmalar
+
'''Tablo 3 Kısaltmalar'''
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
|'''Kısaltma'''
 
|'''Kısaltma'''
289. satır: 361. satır:  
|
 
|
 
|-
 
|-
−
|EOL
+
|EoL
 
|End of Life
 
|End of Life
   295. satır: 367. satır:  
|
 
|
 
|-
 
|-
−
|EOP
+
|EoP
 
|End of Production
 
|End of Production
   301. satır: 373. satır:  
|
 
|
 
|-
 
|-
−
|EOP Forecast
+
|EoP Forecast
 
|End of Production  Forecast
 
|End of Production  Forecast
   390. satır: 462. satır:     
=== 1.8.1 TABLOLAR ===
 
=== 1.8.1 TABLOLAR ===
−
Tablo 1 Değişiklik İzleme Tablosu. 8
+
Tablo 1 Değişiklik İzleme Tablosu
   −
Tablo 2 Tanımlar 12
+
Tablo 2 Tanımlar  
   −
Tablo 3 Kısaltmalar 13
+
Tablo 3 Kısaltmalar  
    
=== 1.8.2 ŞEKİLLER ===
 
=== 1.8.2 ŞEKİLLER ===
−
Şekil 1 Demodelik Gösterimi 16
+
Şekil 1 Demodelik Gösterimi  
   −
Şekil 2'''.''' Sistem Ömür Devri - Parça Ömür Devri Gösterimi 17
+
Şekil 2'''.''' Sistem Ömür Devri - Parça Ömür Devri Gösterimi  
   −
Şekil 3'''.''' İdeal Dünya Beklentileri İle Gerçekte Yaşananlar 18
+
Şekil 3'''.''' İdeal Dünya Beklentileri İle Gerçekte Yaşananlar  
   −
Şekil 4'''.''' Reaktif ve Proaktif Yaklaşım.. 19
+
Şekil 4'''.''' Reaktif ve Proaktif Yaklaşım
   −
Şekil 5 Reaktif Çözümler ve Maliyetleri Grafiği 25
+
Şekil 5 Reaktif Çözümler ve Maliyetleri Grafiği  
   −
Şekil 6 ELD Elemanları ile Demodelik Yönetimi Etkileşim Şeması 33
+
Şekil 6 ELD Elemanları ile Demodelik Yönetimi Etkileşim Şeması  
   −
Şekil 7 Sistem Ömür Devri Yönetiminde Demodelik Yönetimi Süreci Akış Şeması 34
+
Şekil 7 Sistem Ömür Devri Yönetiminde Demodelik Yönetimi Süreci Akış Şeması  
   −
Şekil 8 Parça Üretim Hacmi Grafiğinde Üretim Sonu Tahmini (EOP Forecast) ve Demodelik Senaryoları 36
+
Şekil 8 Parça Üretim Hacmi Grafiğinde Üretim Sonu Tahmini (EOP Forecast) ve Demodelik Senaryoları  
   −
Şekil 9 Parça Üretim Hacmi Grafiğinde Üretim Sonu (EOP) Duyurusu ve Demodelik Senaryoları 37
+
Şekil 9 Parça Üretim Hacmi Grafiğinde Üretim Sonu (EOP) Duyurusu ve Demodelik Senaryoları
    
= 2. DEMODELİK VE DEMODELİK YÖNETİMİ =
 
= 2. DEMODELİK VE DEMODELİK YÖNETİMİ =
421. satır: 493. satır:     
Şekil '''1'''’de görüldüğü üzere; zamana bağlı eskime değil, bir ürünün yeni olsa dahi tedarik edilemeyen bir parçası sebebiyle kullanılamaması durumudur.
 
Şekil '''1'''’de görüldüğü üzere; zamana bağlı eskime değil, bir ürünün yeni olsa dahi tedarik edilemeyen bir parçası sebebiyle kullanılamaması durumudur.
 +
[[Dosya:Şekil1 Demodelik.jpg|alt=|sol|küçükresim|500x500pik|Şekil 1 Demodelik Gösterimi]]
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
      426. satır: 510. satır:       −
Şekil 1 Demodelik Gösterimi
      
Savunma sanayinde üretilen elektronik/elektro optik malzemelerin yaşam süreleri 15-20 yıl ve uçak, obüs, gemi vb. sistemlerin yaşam süreleri 30-50 yıl civarında iken silah sistemleri için bu süreler 60 yıla kadar uzayabilmektedir. Bu sebeple, geliştirilen veya tedarik edilen sistemlerde, sürdürülebilir olma, göreve hazır bulundurulma hususları kritik öneme sahiptir. Diğer taraftan, ömrü uzun olan bir sistemde, daha kısa yaşam ömrüne sahip alt sistemler ve bileşenler bulunabilmektedir. Şekil 2’deki grafikte de bir örneği görüldüğü üzere, bir sistem ömür devrinin daha başlarında iken, bahse konu sistemde kullanılan bir elektronik/elektro-optik parça kendi ömür devrinin sonuna gelebilmektedir.
 
Savunma sanayinde üretilen elektronik/elektro optik malzemelerin yaşam süreleri 15-20 yıl ve uçak, obüs, gemi vb. sistemlerin yaşam süreleri 30-50 yıl civarında iken silah sistemleri için bu süreler 60 yıla kadar uzayabilmektedir. Bu sebeple, geliştirilen veya tedarik edilen sistemlerde, sürdürülebilir olma, göreve hazır bulundurulma hususları kritik öneme sahiptir. Diğer taraftan, ömrü uzun olan bir sistemde, daha kısa yaşam ömrüne sahip alt sistemler ve bileşenler bulunabilmektedir. Şekil 2’deki grafikte de bir örneği görüldüğü üzere, bir sistem ömür devrinin daha başlarında iken, bahse konu sistemde kullanılan bir elektronik/elektro-optik parça kendi ömür devrinin sonuna gelebilmektedir.
 +
 +
 +
[[Dosya:Şekil2 Parça Ömür Devri.jpg|alt=|sol|küçükresim|600x600pik|Şekil 2 Sistem Ömür Devri - Parça Ömür Devri Gösterimi]]
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
         −
Şekil 2'''.''' Sistem Ömür Devri - Parça Ömür Devri Gösterimi
      
Günümüzde, teknolojik gelişmeler ve değişim tahmin edilenden daha hızlı seyretmekte olup ürün ve sistemlerde demodelik kaçınılmaz bir durum haline gelmiştir. Üreticiler, yeni teknolojilerin keşfedilmesiyle, müşteri beklentilerinin artmasıyla ve maliyetlerin değişmesiyle birlikte ürünlerinde kısa sürede kapsamlı değişikliklere gitmekte veya ürünlerinin üretimini sonlandırmaktadır. Teknolojik gelişmelerin yanı sıra uluslararası anlaşmalar ve politik gelişmeler kapsamında da tedarik edilebilirlik etkilenmektedir. Şekil 3’te de gösterildiği gibi, ideal bir dünyada, sistem kullanıcı tarafından kullanılmaya devam ettiği sürece, parça temininin de yapılması beklenmektedir. Ancak gerçek dünyada, piyasaya yeni sunulmuş bir üründe bile parça temininde sorun yaşanabilmekte ve sistemin ömür devri boyunca demodelik riski bulunmaktadır.
 
Günümüzde, teknolojik gelişmeler ve değişim tahmin edilenden daha hızlı seyretmekte olup ürün ve sistemlerde demodelik kaçınılmaz bir durum haline gelmiştir. Üreticiler, yeni teknolojilerin keşfedilmesiyle, müşteri beklentilerinin artmasıyla ve maliyetlerin değişmesiyle birlikte ürünlerinde kısa sürede kapsamlı değişikliklere gitmekte veya ürünlerinin üretimini sonlandırmaktadır. Teknolojik gelişmelerin yanı sıra uluslararası anlaşmalar ve politik gelişmeler kapsamında da tedarik edilebilirlik etkilenmektedir. Şekil 3’te de gösterildiği gibi, ideal bir dünyada, sistem kullanıcı tarafından kullanılmaya devam ettiği sürece, parça temininin de yapılması beklenmektedir. Ancak gerçek dünyada, piyasaya yeni sunulmuş bir üründe bile parça temininde sorun yaşanabilmekte ve sistemin ömür devri boyunca demodelik riski bulunmaktadır.
 +
[[Dosya:Şekil3 İdeal Dünya.jpg|alt=|sol|küçükresim|550x550pik|Şekil 3 İdeal Dünya Beklentileri İle Gerçekte Yaşananlar]]
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
   −
Şekil 3'''.''' İdeal Dünya Beklentileri İle Gerçekte Yaşananlar
      
== 2.2  DEMODELİK YÖNETİMİ NEDİR? ==
 
== 2.2  DEMODELİK YÖNETİMİ NEDİR? ==
 
Ömür devri uzun olan savunma sistemlerinin,  sistemin harekâttan sâkıt kalmaması ve ömür devri maliyetlerinin düşürülmesi için, bakım/onarım, yedek parça temini ve modernizasyon ihtiyacı konularının,
 
Ömür devri uzun olan savunma sistemlerinin,  sistemin harekâttan sâkıt kalmaması ve ömür devri maliyetlerinin düşürülmesi için, bakım/onarım, yedek parça temini ve modernizasyon ihtiyacı konularının,
   −
-      Sistemin tasarımından itibaren göz önüne alınması,
+
* Sistemin tasarımından itibaren göz önüne alınması,
−
 
+
* Risklerin sürekli gözden geçirilmesi,
−
-      Risklerin sürekli gözden geçirilmesi,
+
*  Aksiyon planlarının güncellenmesi
−
 
  −
-      Aksiyon planlarının güncellenmesi
      
faaliyetleri belirli bir disiplin içinde gerçekleştirilmelidir. Söz konusu disiplin ise demodelik yönetimi ile sağlanmaktadır. Demodelik yönetiminin amacı; tasarım, geliştirme, üretim ve ürün desteği dönemlerinde ürün içeriğindeki parçaların üretimine son verilmesinden kaynaklanabilecek problemlerin farkında olmak ve bu problemlerin etkilerini azaltmak için çözüm yöntemlerini belirlemektir.
 
faaliyetleri belirli bir disiplin içinde gerçekleştirilmelidir. Söz konusu disiplin ise demodelik yönetimi ile sağlanmaktadır. Demodelik yönetiminin amacı; tasarım, geliştirme, üretim ve ürün desteği dönemlerinde ürün içeriğindeki parçaların üretimine son verilmesinden kaynaklanabilecek problemlerin farkında olmak ve bu problemlerin etkilerini azaltmak için çözüm yöntemlerini belirlemektir.
452. satır: 581. satır:     
Reaktif ve proaktif yaklaşım ile ilgili genel hatlar Şekil 4’te özetlenmiş olup, ilerleyen bölümlerde de detaylandırılmıştır.
 
Reaktif ve proaktif yaklaşım ile ilgili genel hatlar Şekil 4’te özetlenmiş olup, ilerleyen bölümlerde de detaylandırılmıştır.
 +
[[Dosya:Şekil4 Reaktif.jpg|alt=|sol|küçükresim|600x600pik|Şekil 4 Reaktif ve Proaktif Yaklaşım]]
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
      −
Şekil 4'''.''' Reaktif ve Proaktif Yaklaşım
      
=== 2.2.1 RİSK ANALİZİ ===
 
=== 2.2.1 RİSK ANALİZİ ===
461. satır: 618. satır:  
Toplam Risk Değerini oluşturması için önerilen faktörler aşağıda listelenmiş olup, ilerleyen bölümlerde detaylandırılmıştır.
 
Toplam Risk Değerini oluşturması için önerilen faktörler aşağıda listelenmiş olup, ilerleyen bölümlerde detaylandırılmıştır.
   −
-         Ömür Devri Riski
+
* Ömür Devri Riski
−
 
+
* Çoklu Kaynak Riski
−
-         Çoklu Kaynak Riski
+
* Tedarikçi ve Stok Riski                                          
−
 
+
* Yasal Gereksinimlere Uyumluluk Riski
−
-         Tedarikçi ve Stok Riski                                          
  −
 
  −
-         Yasal Gereksinimlere Uyumluluk Riski
     −
==='''2.2.1.1 ÖMÜR DEVRİ RİSKİ'''===
+
===='''<big>2.2.1.1 ÖMÜR DEVRİ RİSKİ</big>'''====
 
Üreticinin EOP duyurusu durum bilgisini vermektedir. Ürün için herhangi bir EOP bildirimi yok ise bu ürün ile ilgili EOP tarihi kestirimi yapılır veya bu alanda hizmet sunan bir veri tabanından kestirimler doğrudan alınır. Bu tahminleme; ürünün piyasaya çıkış tarihi, ürün ailesindeki değişimler, ürünün piyasadaki satış seyri, satıcılardaki stok seviyesi, üretim teknolojileri ve yeni teknolojik gelişmeler göz önüne alınarak yapılır. Üretici ilan ettiği veya tahminen oluşturulan üretimden kalkma tarihi bilgisine göre kullanıcı, destek verilen sistemin kalan ömrü veya geliştirilen bir sistem ise ArGe süresi ve operasyonel ömrüne göre durum belirlemesi ve ömür devri risk değerlendirmesi yapabilir.
 
Üreticinin EOP duyurusu durum bilgisini vermektedir. Ürün için herhangi bir EOP bildirimi yok ise bu ürün ile ilgili EOP tarihi kestirimi yapılır veya bu alanda hizmet sunan bir veri tabanından kestirimler doğrudan alınır. Bu tahminleme; ürünün piyasaya çıkış tarihi, ürün ailesindeki değişimler, ürünün piyasadaki satış seyri, satıcılardaki stok seviyesi, üretim teknolojileri ve yeni teknolojik gelişmeler göz önüne alınarak yapılır. Üretici ilan ettiği veya tahminen oluşturulan üretimden kalkma tarihi bilgisine göre kullanıcı, destek verilen sistemin kalan ömrü veya geliştirilen bir sistem ise ArGe süresi ve operasyonel ömrüne göre durum belirlemesi ve ömür devri risk değerlendirmesi yapabilir.
   482. satır: 636. satır:  
'''Obsolete:''' Malzemenin demode olduğu ve üretici tarafından artık üretilmeyeceği bilgisidir. Reaktif aksiyonlar değerlendirilir.
 
'''Obsolete:''' Malzemenin demode olduğu ve üretici tarafından artık üretilmeyeceği bilgisidir. Reaktif aksiyonlar değerlendirilir.
   −
==='''2.2.1.2  ÇOKLU KAYNAK RİSKİ'''===
+
===='''<big>2.2.1.2  ÇOKLU KAYNAK RİSKİ</big>'''====
 
Ürünün farklı üreticiler tarafından üretilmesi veya benzer özelliklerde aynı fonksiyonları sağlayan eşdeğer ürünlerin sayısı parametre olarak göz önüne alınır. Kullanıcı bu veriler ışığında risk değerlendirmesini yapar.
 
Ürünün farklı üreticiler tarafından üretilmesi veya benzer özelliklerde aynı fonksiyonları sağlayan eşdeğer ürünlerin sayısı parametre olarak göz önüne alınır. Kullanıcı bu veriler ışığında risk değerlendirmesini yapar.
   −
==='''2.2.1.3 TEDARİKÇİ VE STOK RİSKİ'''===
+
===='''<big>2.2.1.3 TEDARİKÇİ VE STOK RİSKİ</big>'''====
 
Ürün satışını yapan farklı tedarikçi sayısı ve stok seviyelerine göre yapılan risk değerlendirmesidir. Kullanıcı belirleyeceği aralıklara göre bu parametrelerle oluşabilecek riskleri sınıflandırabilir.
 
Ürün satışını yapan farklı tedarikçi sayısı ve stok seviyelerine göre yapılan risk değerlendirmesidir. Kullanıcı belirleyeceği aralıklara göre bu parametrelerle oluşabilecek riskleri sınıflandırabilir.
   −
==='''2.2.1.4 YASAL GEREKSİNİMLERE UYUMLULUK RİSKİ'''===
+
===='''<big>2.2.1.4 YASAL GEREKSİNİMLERE UYUMLULUK RİSKİ</big>'''====
 
Ürünün küresel ve bölgesel yasalara uyum, çevre koruma ve tehlikeli kimyasal madde içermemesi düzenlemelerine uygunluğu açısından yapılan risk değerlendirmesidir. Bu değerlendirmede dikkate alınabilecek bazı direktifler şunlardır:  
 
Ürünün küresel ve bölgesel yasalara uyum, çevre koruma ve tehlikeli kimyasal madde içermemesi düzenlemelerine uygunluğu açısından yapılan risk değerlendirmesidir. Bu değerlendirmede dikkate alınabilecek bazı direktifler şunlardır:  
   501. satır: 655. satır:  
Yukarıdaki direktifler kullanıcının dikkatine sunulmakla birlikte kullanıcılar/üreticiler kendi uymaları gereken yasal gereksinimlerini belirleyip kendi risk içeriklerini oluşturabilirler.
 
Yukarıdaki direktifler kullanıcının dikkatine sunulmakla birlikte kullanıcılar/üreticiler kendi uymaları gereken yasal gereksinimlerini belirleyip kendi risk içeriklerini oluşturabilirler.
   −
==='''2.2.1.5  TOPLAM RİSK DEĞERİ VE SONUÇ''' ===
+
===='''<big>2.2.1.5  TOPLAM RİSK DEĞERİ VE SONUÇ</big>'''====
 
Yukarıdaki 4 faktörün çıktıları ile Toplam Risk Değerinin bulunması gerekmektedir. Bunun için kullanıcı bu faktörleri değerlendirerek Toplam Risk Değerini çıkartacak bir algoritma ve referans tablo oluşturabilir.  
 
Yukarıdaki 4 faktörün çıktıları ile Toplam Risk Değerinin bulunması gerekmektedir. Bunun için kullanıcı bu faktörleri değerlendirerek Toplam Risk Değerini çıkartacak bir algoritma ve referans tablo oluşturabilir.  
   532. satır: 686. satır:     
Reaktif yaklaşım, demodelik sorununu göz ardı etmek değildir. Bu yöntemin seçilmesinde, belirli bir ekipmanın demodelik riskinin değerlendirilmesinin ardından verilmiş bilinçli bir karar vardır. Bahse konu değerlendirme doğrultusunda, demodelik riskinin sonuçlarına katlanılması ve parça temin edilemez olduğunda gereken işlemlerin başlatılmasına karar verilmiştir. Söz konusu işlemler ve bunların maliyet etkisi Şekil 5’te gösterilmektedir (Demodeliğe konu sistem/cihazın niteliğine bağlı olarak aşağıda yer alan değerler değişebilir).
 
Reaktif yaklaşım, demodelik sorununu göz ardı etmek değildir. Bu yöntemin seçilmesinde, belirli bir ekipmanın demodelik riskinin değerlendirilmesinin ardından verilmiş bilinçli bir karar vardır. Bahse konu değerlendirme doğrultusunda, demodelik riskinin sonuçlarına katlanılması ve parça temin edilemez olduğunda gereken işlemlerin başlatılmasına karar verilmiştir. Söz konusu işlemler ve bunların maliyet etkisi Şekil 5’te gösterilmektedir (Demodeliğe konu sistem/cihazın niteliğine bağlı olarak aşağıda yer alan değerler değişebilir).
 +
[[Dosya:Şekil5 Reaktif Çözümler.jpg|alt=|sol|küçükresim|600x600pik|Şekil 5 Reaktif Çözümler ve Maliyetleri Grafiği]]
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
   −
Şekil 5 Reaktif Çözümler ve Maliyetleri Grafiği
      
'''Mevcut Stoklar (Existing Stock):''' Tedarik zincirinde bulunan ve ilgili projeye tahsis edilmiş parçalar.
 
'''Mevcut Stoklar (Existing Stock):''' Tedarik zincirinde bulunan ve ilgili projeye tahsis edilmiş parçalar.
568. satır: 757. satır:  
5.    Risk Azaltıcı Alım
 
5.    Risk Azaltıcı Alım
   −
==='''2.2.3.1  TASARIM KRİTERLERİ'''===
+
===='''<big>2.2.3.1  TASARIM KRİTERLERİ</big>'''====
 
Sistem ömür devri süresince demodelikten etkilenme olasılığını en aza indirmek amacıyla tasarım aşamasında ürün seçimine yönelik aşağıdaki kriterler göz önünde bulundurulmalıdır:
 
Sistem ömür devri süresince demodelikten etkilenme olasılığını en aza indirmek amacıyla tasarım aşamasında ürün seçimine yönelik aşağıdaki kriterler göz önünde bulundurulmalıdır:
   −
-       Ürünün bünyesindeki malzemelerden, gelecekte ekonomik ya da politik kısıtlamalara tabi tutulması nedeniyle temin edilememe olasılığı bulunanlar için ürün seçiminde diğer alternatiflerin değerlendirilmesi,
+
* Ürünün bünyesindeki malzemelerden, gelecekte ekonomik ya da politik kısıtlamalara tabi tutulması nedeniyle temin edilememe olasılığı bulunanlar için ürün seçiminde diğer alternatiflerin değerlendirilmesi,
−
 
+
* Mümkün olduğu kadar çok üretici kaynak çeşitliliği bulunan komponentlerin seçilerek kullanılmasına özen gösterilmesi,
−
-       Mümkün olduğu kadar çok üretici kaynak çeşitliliği bulunan komponentlerin seçilerek kullanılmasına özen gösterilmesi,
+
* Değişen teknolojinin gereği olarak, öngörülebilen bir gelecekte demode olması beklenen komponent ve ürünler arasından güncel olanların seçilerek, mümkün olduğunca güncelleme olanağı elde edilebilecek özellikte altyapı içerecek şekilde tasarım yapmaya özen gösterilmesi.
−
 
  −
-       Değişen teknolojinin gereği olarak, öngörülebilen bir gelecekte demode olması beklenen komponent ve ürünler arasından güncel olanların seçilerek, mümkün olduğunca güncelleme olanağı elde edilebilecek özellikte altyapı içerecek şekilde tasarım yapmaya özen gösterilmesi.
     −
==='''2.2.3.2  TEKNOLOJİK UYUMLULUK'''===
+
===='''<big>2.2.3.2  TEKNOLOJİK UYUMLULUK</big>'''====
 
Biçim, uyum ve işlev olarak aynı özelliklere sahip birimlerin üretim ve ürün desteği boyunca birbirleri yerine kullanılabilmesi için tasarım aşamasında uygun arayüzlerin tanımlanması ve kullanılması önemlidir. Bu arayüzler birim içinde kullanılan teknolojiden bağımsız olarak düşünülmeli ve gelecekte de kullanılabilecek genel standartlara uygun olarak belirlenmelidir. Aşağıda belirtilen yapılarda teknolojik uyumluluk, projenin başından itibaren göz önünde bulundurulmalıdır:
 
Biçim, uyum ve işlev olarak aynı özelliklere sahip birimlerin üretim ve ürün desteği boyunca birbirleri yerine kullanılabilmesi için tasarım aşamasında uygun arayüzlerin tanımlanması ve kullanılması önemlidir. Bu arayüzler birim içinde kullanılan teknolojiden bağımsız olarak düşünülmeli ve gelecekte de kullanılabilecek genel standartlara uygun olarak belirlenmelidir. Aşağıda belirtilen yapılarda teknolojik uyumluluk, projenin başından itibaren göz önünde bulundurulmalıdır:
   −
-       Modüler sistemler
+
* Modüler sistemler
−
 
+
* COTS kapsamındaki ürünler
−
-       COTS kapsamındaki ürünler
+
* Demode olma olasılığı yüksek sistemler
−
 
  −
-       Demode olma olasılığı yüksek sistemler
     −
==='''2.2.3.3  DEMODELİK TAKİBİ'''===
+
===='''<big>2.2.3.3  DEMODELİK TAKİBİ</big>'''====
 
Demodelik takibi proaktif strateji ile yönetilmesi kararlaştırılan ürünlerin tasarımında kullanılan malzeme ve komponentleri izleyerek, demodelikten etkilenmeden tespit edilmesini olanaklı kılar. Bu sayede tasarım güncellemesi, planlı modifikasyonlar ya da ömür boyu alım gibi önlemler alınarak demodeliğin olumsuz etkileri en aza indirilmiş olur.
 
Demodelik takibi proaktif strateji ile yönetilmesi kararlaştırılan ürünlerin tasarımında kullanılan malzeme ve komponentleri izleyerek, demodelikten etkilenmeden tespit edilmesini olanaklı kılar. Bu sayede tasarım güncellemesi, planlı modifikasyonlar ya da ömür boyu alım gibi önlemler alınarak demodeliğin olumsuz etkileri en aza indirilmiş olur.
    
Komponent bazında demodelik takibi için veritabanı hizmetleri kullanılabileceği gibi, kritik komponent ve sarf malzemeler belirlenerek üreticilerden doğrudan sorgulama ve takip de yapılabilir.
 
Komponent bazında demodelik takibi için veritabanı hizmetleri kullanılabileceği gibi, kritik komponent ve sarf malzemeler belirlenerek üreticilerden doğrudan sorgulama ve takip de yapılabilir.
   −
==='''2.2.3.4  PLANLI SİSTEM MODİFİKASYONLARI'''===
+
===='''<big>2.2.3.4  PLANLI SİSTEM MODİFİKASYONLARI</big>'''====
 
Proaktif strateji ile alınan önlemler içindeki bir seçenek de sistem üzerinde oluşabilecek olumsuz demodelik etkilerini önlemek amacıyla, belirli zamanlarda sistemin tamamı ya da bir kısmı üzerinde modifikasyonlar yapmaktır. Ancak bu planlamayı yapabilmek için demodeliğin oluşması beklenen zamanın doğru bir şekilde öngörülebiliyor olması gerekmektedir. Ayrıca yapılacak modifikasyonların sistemin ömür boyu maliyeti üzerindeki etkisi de göz önünde bulundurulmalıdır.
 
Proaktif strateji ile alınan önlemler içindeki bir seçenek de sistem üzerinde oluşabilecek olumsuz demodelik etkilerini önlemek amacıyla, belirli zamanlarda sistemin tamamı ya da bir kısmı üzerinde modifikasyonlar yapmaktır. Ancak bu planlamayı yapabilmek için demodeliğin oluşması beklenen zamanın doğru bir şekilde öngörülebiliyor olması gerekmektedir. Ayrıca yapılacak modifikasyonların sistemin ömür boyu maliyeti üzerindeki etkisi de göz önünde bulundurulmalıdır.
    
Planlı sistem modifikasyonları, yarı ömür modernizasyonu olarak sistemin işlevsel ve teknik özelliklerini zamanın gerektirdiği niteliklere çıkarmak üzere yapılan kapsamlı çalışmalara dahil olabileceği gibi; gerektiğinde, bağımsız, daha küçük çaplı modifikasyonlar olarak da gerçekleştirilebilir.
 
Planlı sistem modifikasyonları, yarı ömür modernizasyonu olarak sistemin işlevsel ve teknik özelliklerini zamanın gerektirdiği niteliklere çıkarmak üzere yapılan kapsamlı çalışmalara dahil olabileceği gibi; gerektiğinde, bağımsız, daha küçük çaplı modifikasyonlar olarak da gerçekleştirilebilir.
   −
==='''2.2.3.5  RİSK AZALTICI ALIM'''===
+
===='''<big>2.2.3.5  RİSK AZALTICI ALIM</big>'''====
 
Demodelik sürecinde olan malzemeler için üreticiler tarafından bildirilen EOP tarihine kadar ihtiyaç duyulacak miktarda yedek alınarak stoklanması proaktif strateji önlemlerinden biridir. Risk azaltıcı alıma karar verirken aşağıda belirtilen hususlar göz önünde bulundurulmalıdır:
 
Demodelik sürecinde olan malzemeler için üreticiler tarafından bildirilen EOP tarihine kadar ihtiyaç duyulacak miktarda yedek alınarak stoklanması proaktif strateji önlemlerinden biridir. Risk azaltıcı alıma karar verirken aşağıda belirtilen hususlar göz önünde bulundurulmalıdır:
   −
-       İhtiyaç duyulacak yedek miktarlarını hesaplayabilmek için güvenilir bir analiz yöntemi uygulanması ilerleyen zamanlarda demodeliğin tekrar ortaya çıkma olasılığını azaltacaktır.
+
* İhtiyaç duyulacak yedek miktarlarını hesaplayabilmek için güvenilir bir analiz yöntemi uygulanması ilerleyen zamanlarda demodeliğin tekrar ortaya çıkma olasılığını azaltacaktır.
−
 
+
* Risk azaltıcı alım yapılacak malzeme ile ilgili depolama koşulları araştırılarak malzemenin uzun süreli depolamaya uygun olup olmadığı, depolama sırasında periyodik kontrol/test gerektirip gerektirmediği ya da özel depolama koşullarına ihtiyaç duyup duymadığı belirlenmelidir.
−
-       Risk azaltıcı alım yapılacak malzeme ile ilgili depolama koşulları araştırılarak malzemenin uzun süreli depolamaya uygun olup olmadığı, depolama sırasında periyodik kontrol/test gerektirip gerektirmediği ya da özel depolama koşullarına ihtiyaç duyup duymadığı belirlenmelidir.
      
== 2.3 ENTEGRE LOJİSTİK DESTEK (ELD) İÇİNDE DEMODELİK YÖNETİMİNİN ÖNEMİ VE BEKLENTİLER ==
 
== 2.3 ENTEGRE LOJİSTİK DESTEK (ELD) İÇİNDE DEMODELİK YÖNETİMİNİN ÖNEMİ VE BEKLENTİLER ==
 
Günümüz dünyasında; elektronik bileşenler, mekanik parçalar, yazılımlar, test ekipmanları, malzemeler, aletler hatta yürütülen faaliyetler bile demode olabilmektedir. Mevcut durumda; parçalar/sistemler daha kullanıma alınamadan, projelerin Geçici Kabul/Kabulleri yapılmadan, garanti döneminde ya da sonrasında demode olabilmektedir. Envanterdeki bir sisteme ilişkin bir parçanın değiştirilmesi gerektiğinde ve ilgili parçanın temin edilememesi durumunda, yüksek maliyetli bir çözüm gerekebilecek ve/veya kritik bir sistem harekâttan sâkıt kalabilecektir. Elektronik ekipmanlar ve sistemler için bir parçanın demode olması, ömür devri yönetimindeki en maliyetli kalemlerden birisi olup kullanıma hazır olmayı ve bakımın gerçekleştirilebilmesini etkileyen en büyük teknik risk olarak tanımlanmaktadır. Parçanın demode olmasına bağlı finansal risk ve etkiler aşağıda örnekleriyle mevcuttur:
 
Günümüz dünyasında; elektronik bileşenler, mekanik parçalar, yazılımlar, test ekipmanları, malzemeler, aletler hatta yürütülen faaliyetler bile demode olabilmektedir. Mevcut durumda; parçalar/sistemler daha kullanıma alınamadan, projelerin Geçici Kabul/Kabulleri yapılmadan, garanti döneminde ya da sonrasında demode olabilmektedir. Envanterdeki bir sisteme ilişkin bir parçanın değiştirilmesi gerektiğinde ve ilgili parçanın temin edilememesi durumunda, yüksek maliyetli bir çözüm gerekebilecek ve/veya kritik bir sistem harekâttan sâkıt kalabilecektir. Elektronik ekipmanlar ve sistemler için bir parçanın demode olması, ömür devri yönetimindeki en maliyetli kalemlerden birisi olup kullanıma hazır olmayı ve bakımın gerçekleştirilebilmesini etkileyen en büyük teknik risk olarak tanımlanmaktadır. Parçanın demode olmasına bağlı finansal risk ve etkiler aşağıda örnekleriyle mevcuttur:
   −
· “Demodelik çok pahalıdır, ABD Deniz Kuvvetlerinin her yıl yüz milyonlarca dolar harcamasına sebep olmaktadır.”
+
* “Demodelik çok pahalıdır, ABD Deniz Kuvvetlerinin her yıl yüz milyonlarca dolar harcamasına sebep olmaktadır.”
−
 
+
* “Ticari havayolları için çalışan bir aviyonik üreticisi demode olmuş bir işlemci çipi değiştirmek için altı yüz bin dolar harcamıştır.”
−
· “Ticari havayolları için çalışan bir aviyonik üreticisi demode olmuş bir işlemci çipi değiştirmek için altı yüz bin dolar harcamıştır.”
+
* “F-16 programında demode olmuş bir alt bileşene bağlı olarak radarın yeniden tasarımı için beş yüz milyon dolar harcanmıştır.”  
−
 
  −
·  “F-16 programında demode olmuş bir alt bileşene bağlı olarak radarın yeniden tasarımı için beş yüz milyon dolar harcanmıştır.”  
      
Demodelik riskini azaltabilmenin en etkili yolu ise demodeliği yönetmektir. Savunma anayii projeleri kapsamında; demodelik yönetiminin hangi periyotları kapsaması gerektiği, ne kadar süre ile ve hangi sistemler üzerinde demodelik yönetimi yapılacağı sözleşmelerde tanımlanmaktadır. Ayrıca demodelik yönetimi ile dolaylı olarak ilgisi bulunan ve sözleşmelerde tanımlanan yedek parça sağlama taahhüdü kapsamında da demodelik yönetiminin yapılması gerekmektedir.
 
Demodelik riskini azaltabilmenin en etkili yolu ise demodeliği yönetmektir. Savunma anayii projeleri kapsamında; demodelik yönetiminin hangi periyotları kapsaması gerektiği, ne kadar süre ile ve hangi sistemler üzerinde demodelik yönetimi yapılacağı sözleşmelerde tanımlanmaktadır. Ayrıca demodelik yönetimi ile dolaylı olarak ilgisi bulunan ve sözleşmelerde tanımlanan yedek parça sağlama taahhüdü kapsamında da demodelik yönetiminin yapılması gerekmektedir.
618. satır: 800. satır:  
Kullanıcı Beklentileri:
 
Kullanıcı Beklentileri:
   −
-  Sürdürülebilir uzun ömürlü bir sistem
+
* Sürdürülebilir uzun ömürlü bir sistem
 +
* Maliyet odaklı çözümler
 +
* Bileşenler için üretici bağımsız çözümler
 +
* Onarım sürelerinin kısalması
 +
* Etkin yedek parça temini
 +
 
 +
Üretici/Tedarikçi Beklentileri:
 +
 
 +
* Geliştirme, üretim ve operasyon maliyetlerinin düşmesi
 +
* Ürün güncelleme periyotlarına daha sağlıklı karar verilmesi
 +
* Stok maliyetlerinin azaltılması ve planlı şekilde yapılması
 +
* Siparişlere bağlı üretimlerde tedarik problemlerinin minimize edilmesi
 +
 
 +
 
 +
== 2.4 DEMODELİK YÖNETİMİNİN ELD ELEMANLARI İLE ETKİLEŞİMİ ==
 +
Bir ürünün ömür devri boyunca desteklenebilmesi için kullanılacak teknik bilgi ve destek çözümünü geliştirmeye dair sorumluluk, ELD faaliyetleri kapsamında yürütülmektedir. Demodelik yönetiminin, aşağıda yer alan ELD elemanları;
 +
 
 +
* Bakım
 +
* İkmal Desteği
 +
* İş gücü ve Personel
 +
* Destek ve Test Ekipmanları
 +
* Tasarıma Etki/Tasarım Etkileşimi
 +
* Teknik Veri ve Dokümantasyon
 +
* Eğitim ve Eğitim Desteği
 +
* Tesisler ve Altyapı
 +
* Paketleme, Elleçleme, Depolama ve Ulaştırma (PEDU)
 +
* Bilgisayar Kaynakları
 +
* İdame Mühendisliği
 +
* Ürün Destek Yönetimi ile Şekil 6’daki etkileşimi göz önünde bulundurularak sağlanması gerekmektedir.
 +
 
 +
Geliştirme aşamasında bulunan savunma ve güvenlik sistemlerinin tedarik zinciri kurgulanırken sistemlerin kullanım safhasında tedarikinde sıkıntı yaşanabilecek, özellikle kritik alt sistem, yedek parça, sarf malzemesi vb.’lerinin tespitinde lojistik destek analizlerinin çıktılarından yararlanılması gerekir (Bkz. [https://tssodypwiki.ssb.gov.tr/index.php/Lojistik_Destek_Analizleri_ve_Kay%C4%B1tlar%C4%B1_Rehberi TSSÖDYP-06 Lojistik Destek Analizleri ve Kayıtları Rehberi]). Detay tasarım aşaması tamamlanıp kritik tasarım onayı verilmeden önce tedarikinde sıkıntı yaşanabilecek malzemelere ilişkin geri bildirimler ile gerekli konfigürasyon değişiklikleri (Bkz.[https://tssodypwiki.ssb.gov.tr/index.php/Sistem_%C3%96m%C3%BCr_Devri_Y%C3%B6netiminde_Konfig%C3%BCrasyon_Y%C3%B6netimi_Rehberi TSSÖDYP-11 Sistem Ömür Devri Yönetiminde Konfigürasyon Rehberi]) sağlanmalı, yeni konfigürasyon kalemleri dikkate alınarak lojistik destek analizleri tekrarlanmalı ve ELD Planları (ELDP) olgunlaştırılmalıdır (Bkz. [https://tssodypwiki.ssb.gov.tr/index.php/Entegre_Lojistik_Destek_(ELD)_Rehberi TSSÖDYP-04 Entegre Lojistik Destek Rehberi]). Bu aşamada ELD elemanlarından tasarıma etki ve ikmal desteğine ilişkin çalışmalar ön plana çıkar. (Bkz.[https://tssodypwiki.ssb.gov.tr/index.php/Tedarik_Zinciri_Y%C3%B6netimi_Rehberi TSSÖDYP-07 Tedarik Zinciri Yönetimi Rehberi])
 +
 
 +
Geliştirme safhasındaki sistemlerde kritik tasarım onayından önce, bunlarla sınırlı olmamak üzere kritik malzemelerle (konfigürasyon kalemleri, sarf malzemeleri, vb) ilgili aşağıdaki hususların dikkate alınması ve varsa olumsuzlukların giderilmesi gerekir:
 +
 
 +
* Belirli bir ülkeye bağımlılık durumu,
 +
* Belirli bir yurtdışı üretici ve/veya bir merkeze bağlı üreticilere bağımlılık durumu,
 +
* Sistemin kullanım ömrü dikkate alınarak malzemelerin üretimden kalkma ve azalan imalatçı kaynaklarına ilişkin risk durumu.
 +
 
 +
Sistemlere ilişkin konfigürasyonun güvenilirlik, kullanıma hazır olma, idame edilebilirlik vb. kriterler çerçevesinde yurtiçi ürünlerden oluşturulması ve/veya yurtiçinden tedariğine ilişkin planlama yapılması (Bkz. [https://tssodypwiki.ssb.gov.tr/index.php?title=Kullan%C4%B1m_ve_Destek_%C4%B0htiya%C3%A7lar%C4%B1_%C3%87er%C3%A7evesinde_Yerlile%C5%9Ftirme/Millile%C5%9Ftirme_Rehberi&redirect=no TSSÖDYP-09 Kullanım ve Destek İhtiyaçları Çerçevesinde Yerlileştirme/Millileştirme Rehberi]).
 +
[[Dosya:Şekil6 ELD Elemanları.jpg|alt=|sol|küçükresim|900x900pik|Şekil 6 ELD Elemanları ile Demodelik Yönetimi Etkileşim Şeması]]
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
   −
-  Maliyet odaklı çözümler
     −
-  Bileşenler için üretici bağımsız çözümler
     −
-  Onarım sürelerinin kısalması
     −
-  Etkin yedek parça temini
     −
Üretici/Tedarikçi Beklentileri:
     −
-  Geliştirme, üretim ve operasyon maliyetlerinin düşmesi
     −
- Ürün güncelleme periyotlarına daha sağlıklı karar verilmesi
     −
- Stok maliyetlerinin azaltılması ve planlı şekilde yapılması
     −
- Siparişlere bağlı üretimlerde tedarik problemlerinin minimize edilmesi
        −
== 2.4 DEMODELİK YÖNETİMİNİN ELD ELEMANLARI İLE ETKİLEŞİMİ ==
  −
Bir ürünün ömür devri boyunca desteklenebilmesi için kullanılacak teknik bilgi ve destek çözümünü geliştirmeye dair sorumluluk, ELD faaliyetleri kapsamında yürütülmektedir. Demodelik yönetiminin, aşağıda yer alan ELD elemanları;
     −
-  Bakım
     −
-  İkmal Desteği
     −
-  İş gücü ve Personel
     −
-  Destek ve Test Ekipmanları
     −
-  Tasarıma Etki/Tasarım Etkileşimi
     −
- Teknik Veri ve Dokümantasyon
     −
-  Eğitim ve Eğitim Desteği
     −
- Tesisler ve Altyapı
     −
-  Paketleme, Elleçleme, Depolama ve Ulaştırma (PEDU)
     −
-  Bilgisayar Kaynakları
     −
-  İdame Mühendisliği
     −
-  Ürün Destek Yönetimi ile Şekil 6’daki etkileşimi göz önünde bulundurularak sağlanması gerekmektedir.
     −
Geliştirme aşamasında bulunan savunma ve güvenlik sistemlerinin tedarik zinciri kurgulanırken sistemlerin kullanım safhasında tedarikinde sıkıntı yaşanabilecek, özellikle kritik alt sistem, yedek parça, sarf malzemesi vb.’lerinin tespitinde lojistik destek analizlerinin çıktılarından yararlanılması gerekir (Bkz. TSSÖDYP-06 Lojistik Destek Analizleri ve Kayıtları Rehberi). Detay tasarım aşaması tamamlanıp kritik tasarım onayı verilmeden önce tedarikinde sıkıntı yaşanabilecek malzemelere ilişkin geri bildirimler ile gerekli konfigürasyon değişiklikleri (Bkz.TSSÖDYP-11 Sistem Ömür Devri Yönetiminde Konfigürasyon Rehberi) sağlanmalı, yeni konfigürasyon kalemleri dikkate alınarak lojistik destek analizleri tekrarlanmalı ve ELD Planları (ELDP) olgunlaştırılmalıdır (Bkz. TSSÖDYP-04 Entegre Lojistik Destek Rehberi). Bu aşamada ELD elemanlarından tasarıma etki ve ikmal desteğine ilişkin çalışmalar ön plana çıkar. (Bkz.TSSÖDYP-07 Tedarik Zinciri Yönetimi Rehberi)
     −
Geliştirme safhasındaki sistemlerde kritik tasarım onayından önce, bunlarla sınırlı olmamak üzere kritik malzemelerle (konfigürasyon kalemleri, sarf malzemeleri, vb) ilgili aşağıdaki hususların dikkate alınması ve varsa olumsuzlukların giderilmesi gerekir:
     −
* Belirli bir ülkeye bağımlılık    durumu,
  −
* Belirli bir yurtdışı üretici    ve/veya bir merkeze bağlı üreticilere bağımlılık durumu,
  −
* Sistemin kullanım ömrü    dikkate alınarak malzemelerin üretimden kalkma ve azalan imalatçı    kaynaklarına ilişkin risk durumu.
     −
Sistemlere ilişkin konfigürasyonun güvenilirlik, kullanıma hazır olma, idame edilebilirlik vb. kriterler çerçevesinde yurtiçi ürünlerden oluşturulması ve/veya yurtiçinden tedariğine ilişkin planlama yapılması (Bkz. TSSÖDYP-09 Kullanım ve Destek İhtiyaçları Çerçevesinde Yerlileştirme/Millileştirme Rehberi).
        −
Şekil 6 ELD Elemanları ile Demodelik Yönetimi Etkileşim Şeması
      
Demodelik yönetimi faaliyetleri; sistem ömür devri boyunca teknik, taktik, lojistik, vb. ihtiyaçlar sebebiyle sistemde bir değişiklik ihtiyacının ortaya çıkması beklenmeksizin, Şekil 7’de yer aldığı akışta sürekli olarak yürütülmelidir.  
 
Demodelik yönetimi faaliyetleri; sistem ömür devri boyunca teknik, taktik, lojistik, vb. ihtiyaçlar sebebiyle sistemde bir değişiklik ihtiyacının ortaya çıkması beklenmeksizin, Şekil 7’de yer aldığı akışta sürekli olarak yürütülmelidir.  
−
+
[[Dosya:Şekil7 Demodelik.jpg|alt=|sol|küçükresim|837x837pik|Şekil 7 Sistem Ömür Devri Yönetiminde Demodelik Yönetimi Süreci Akış Şeması]]
−
Şekil 7 Sistem Ömür Devri Yönetiminde Demodelik Yönetimi Süreci Akış Şeması  
+
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
      689. satır: 961. satır:     
'''Not:''' Parça ömrünün son yılları (YTEOL) , IEC62402 standardına göre EOP tahminine kadar ilerleyen periyottur. Bazı veri sağlayıcılarının ise tahmini PDN duyurusu tarihini demodelik periyodunun (Obsolescence Period) başlangıcı ve EOL (Ömür sonu), YTEOL  periyodunu da bu noktaya kadar ilerleyen süreç olarak kabul ettiği görülebilmektedir.  
 
'''Not:''' Parça ömrünün son yılları (YTEOL) , IEC62402 standardına göre EOP tahminine kadar ilerleyen periyottur. Bazı veri sağlayıcılarının ise tahmini PDN duyurusu tarihini demodelik periyodunun (Obsolescence Period) başlangıcı ve EOL (Ömür sonu), YTEOL  periyodunu da bu noktaya kadar ilerleyen süreç olarak kabul ettiği görülebilmektedir.  
 +
[[Dosya:Şekil8 Parça Üretim.jpg|alt=|sol|küçükresim|650x650pik|Şekil 8 Parça Üretim Hacmi Grafiğinde Üretim Sonu Tahmini (EOP Forecast) ve Demodelik Senaryoları]]
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
   −
Şekil 8 Parça Üretim Hacmi Grafiğinde Üretim Sonu Tahmini (EOP Forecast) ve Demodelik Senaryoları
      
Şekil 9’da ise veri sağlayıcısının EOP tahmininden önce gerçekleşen üretici tarafından yapılan EOP duyurusunun grafikleri görülmektedir. Bu grafiklere göre benzer bir durumda kalındığında beklenenden erken açıklanan EOP tarihi ile proaktif yaklaşımı kaçıran kullanıcının reaktif yaklaşımlar ile demodelik sürecinde hangi çözümlere yönelebileceği örneklendirilmiştir.
 
Şekil 9’da ise veri sağlayıcısının EOP tahmininden önce gerçekleşen üretici tarafından yapılan EOP duyurusunun grafikleri görülmektedir. Bu grafiklere göre benzer bir durumda kalındığında beklenenden erken açıklanan EOP tarihi ile proaktif yaklaşımı kaçıran kullanıcının reaktif yaklaşımlar ile demodelik sürecinde hangi çözümlere yönelebileceği örneklendirilmiştir.
 +
[[Dosya:Şekil9 Parça Üretim.jpg|alt=|sol|küçükresim|730x730pik|Şekil 9 Parça Üretim Hacmi Grafiğinde Üretim Sonu (EOP) Duyurusu ve Demodelik Senaryoları]]
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
 +
      −
Şekil 9 Parça Üretim Hacmi Grafiğinde Üretim Sonu (EOP) Duyurusu ve Demodelik Senaryoları
     −
Zamanında ve etkin olarak yapılan demodelik yönetimiyle;
     −
- Başlangıçta uzun ömürlü ve temin problemi olmayacak komponentler seçilmiş olur.
     −
- Demodeliği sürekli gözden geçirme yoluyla riskler önceden görülmüş olur.
     −
- Temin edilememe problemi, işin başlangıcında dikkate alındığı için projelerde gereksiz tekrar tasarım adımı sayıları azalmış olur.
     −
- Ürün seçiminde ürünün piyasada ne kadar kabul gördüğü, ürün ailesindeki değişim hızı, mevcut stoklar, birden fazla üretici desteği, yaklaşık teslim süresi gibi parametreler göz önüne alınarak uzun ömürlü, güvenilir ve kararlı komponent seçimi yapılmış olur.
        −
= 3. DEMODELİK YÖNETİMİ FAALİYETLERİ VE UYGULAMA ÖRNEĞİ =
  −
RETL-SG-94 Donanım Geliştirme Sürecinde Üretimden Kalkma Risk Yönetimi İş Talimatı (Aselsan) referans alınarak uygulama örneği hazırlanmıştır.
     −
Sistemleri ömür devirleri boyunca faal halde tutmak, gerekli durumlarda yedek parça ihtiyaçlarını gidermek çok önemlidir. Bunu en az maliyet ve en kısa sürede gerçekleştirmeye yönelik yapılacak faaliyetler Demodelik Yönetimi Planları olarak tanımlanabilir. Ürün ömür devri maliyeti, ürün performansı ve ürün kullanıma hazırlığı arasında optimum uyumu sağlamak, Demodelik Yönetim Planının hedefidir. Bu kapsamda ilgili Demodelik Yönetim Planının hazırlanması gerekleri için “BS EN IEC 62239-1:2018 Process Management for Avionics – Electronic Components Capability in Operation” standardının “4.6.3 Component Obsolescence” maddesine bakılabilir. Bu kısma istinaden plan sahibi, aşağıda belirtilen maddeler dahil olmak üzere tasarımdan saha teknik desteğe kadar demodelik sorunlarını ele alan bir Demodelik Yönetim Planı hazırlar:
     −
- Parça ve bileşen demodeliği için proaktif yöntemler geliştirmek (Bkz. Madde 2.2.3 PROAKTİF YAKLAŞIM),
     −
- Parça ve bileşen demodelik farkındalığı oluşturmak,
     −
- Parça ve bileşen demodeliğine tepki vermek,
     −
- Üretim ile saha teknik desteği aksatmamak adına demode olmuş parçaları tespit etmek, çözmek için belgeli prosedürleri ve faaliyetleri tanımlamak,
     −
Projelerin erken safhalarında sınırlı miktarda bilgiye erişilebildiği için Demodelik Yönetim Planı aşamalı olarak geliştirilmeli ve proje olgunlaştıkça gözden geçirilmelidir.
     −
== 3.1 Demodelik Yönetimi Kapsamında Organizasyon Yapısı Örneği ==
  −
Demodelik yönetiminin belirlenen yaklaşımlar çerçevesinde uygulanabilmesi için hazırlanan Demodelik Yönetim Planları, proje yöneticisinin sorumluluğunda olup ilgili işlemleri takip ve koordine etmesi için proje kapsamında demodelik sorumlusu atanabilir. Görev dağılımları aşağıdaki gibi olabilir.
     −
Demodelik sorumlusu,
+
Zamanında ve etkin olarak yapılan demodelik yönetimiyle;
   −
- Demodelik Yönetim Planını hazırlar.
+
* Başlangıçta uzun ömürlü ve temin problemi olmayacak komponentler seçilmiş olur.
 +
* Demodeliği sürekli gözden geçirme yoluyla riskler önceden görülmüş olur.
 +
* Temin edilememe problemi, işin başlangıcında dikkate alındığı için projelerde gereksiz tekrar tasarım adımı sayıları azalmış olur.
 +
* Ürün seçiminde ürünün piyasada ne kadar kabul gördüğü, ürün ailesindeki değişim hızı, mevcut stoklar, birden fazla üretici desteği, yaklaşık teslim süresi gibi parametreler göz önüne alınarak uzun ömürlü, güvenilir ve kararlı komponent seçimi yapılmış olur.
   −
- Ürün ağacındaki malzemeler için güncel ömür devri ve temin edilebilirlik bilgilerini toplar.
+
= 3. DEMODELİK YÖNETİMİ FAALİYETLERİ VE UYGULAMA ÖRNEĞİ =
 +
RETL-SG-94 Donanım Geliştirme Sürecinde Üretimden Kalkma Risk Yönetimi İş Talimatı (Aselsan) referans alınarak uygulama örneği hazırlanmıştır.
   −
- Ürün ağacındaki malzemeler için risk analizini yapar.
+
Sistemleri ömür devirleri boyunca faal halde tutmak, gerekli durumlarda yedek parça ihtiyaçlarını gidermek çok önemlidir. Bunu en az maliyet ve en kısa sürede gerçekleştirmeye yönelik yapılacak faaliyetler Demodelik Yönetimi Planları olarak tanımlanabilir. Ürün ömür devri maliyeti, ürün performansı ve ürün kullanıma hazırlığı arasında optimum uyumu sağlamak, Demodelik Yönetim Planının hedefidir. Bu kapsamda ilgili Demodelik Yönetim Planının hazırlanması gerekleri için “BS EN IEC 62239-1:2018 Process Management for Avionics – Electronic Components Capability in Operation” standardının “4.6.3 Component Obsolescence” maddesine bakılabilir. Bu kısma istinaden plan sahibi, aşağıda belirtilen maddeler dahil olmak üzere tasarımdan saha teknik desteğe kadar demodelik sorunlarını ele alan bir Demodelik Yönetim Planı hazırlar:
   −
-  Malzemenin demode olması durumunda uygulanabilecek çözüm yollarını belirler.
+
* Parça ve bileşen demodeliği için proaktif yöntemler geliştirmek (Bkz. Madde 2.2.3 PROAKTİF YAKLAŞIM),
 +
* Parça ve bileşen demodelik farkındalığı oluşturmak,
 +
* Parça ve bileşen demodeliğine tepki vermek,
 +
* Üretim ile saha teknik desteği aksatmamak adına demode olmuş parçaları tespit etmek, çözmek için belgeli prosedürleri ve faaliyetleri tanımlamak,
   −
Proje yöneticisi,
+
Projelerin erken safhalarında sınırlı miktarda bilgiye erişilebildiği için Demodelik Yönetim Planı aşamalı olarak geliştirilmeli ve proje olgunlaştıkça gözden geçirilmelidir.
   −
- Demodelik Yönetim Planını onaylar.
+
== 3.1 Demodelik Yönetimi Kapsamında Organizasyon Yapısı Örneği ==
 +
Demodelik yönetiminin belirlenen yaklaşımlar çerçevesinde uygulanabilmesi için hazırlanan Demodelik Yönetim Planları, proje yöneticisinin sorumluluğunda olup ilgili işlemleri takip ve koordine etmesi için proje kapsamında demodelik sorumlusu atanabilir. Görev dağılımları aşağıdaki gibi olabilir.
   −
- Tasarıma ilişkin ürün ağaçlarını onaylar.
+
* Demodelik sorumlusu,
 +
* Demodelik Yönetim Planını hazırlar.
 +
* Ürün ağacındaki malzemeler için güncel ömür devri ve temin edilebilirlik bilgilerini toplar.
 +
* Ürün ağacındaki malzemeler için risk analizini yapar.
 +
* Malzemenin demode olması durumunda uygulanabilecek çözüm yollarını belirler.
   −
- Ürün ağacındaki malzemeler için hazırlanan risk analizini değerlendirir.
+
Proje yöneticisi,
   −
-  Demodelik durumunda önerilen çözümlerin uygunluğunu ve fizibilitesini değerlendirir.
+
* Demodelik Yönetim Planını onaylar.
 +
* Tasarıma ilişkin ürün ağaçlarını onaylar.
 +
* Ürün ağacındaki malzemeler için hazırlanan risk analizini değerlendirir.
 +
* Demodelik durumunda önerilen çözümlerin uygunluğunu ve fizibilitesini değerlendirir.
    
== 3.2 Demodelik Yönetimi Uygulama Örneği ==
 
== 3.2 Demodelik Yönetimi Uygulama Örneği ==
761. satır: 1.094. satır:  
Yüklenici tasarımı ürünlerin donanım geliştirme ve malzeme seçim sürecinde üretimden kalkma riskini en aza indirebilmek için aşağıda belirtilen kriterlere uygun malzemelerin seçilmesine özen gösterilmektedir:
 
Yüklenici tasarımı ürünlerin donanım geliştirme ve malzeme seçim sürecinde üretimden kalkma riskini en aza indirebilmek için aşağıda belirtilen kriterlere uygun malzemelerin seçilmesine özen gösterilmektedir:
   −
- Piyasada yaygın olarak kullanılan (çok kullanıcılı),
+
* Piyasada yaygın olarak kullanılan (çok kullanıcılı),
−
 
+
* Çok sayıda üreticisi olan,
−
- Çok sayıda üreticisi olan,
+
* Uygulamaya ya da kullanıcıya çok özel olmayan (ortak kullanıma uygun),
−
 
+
* Teknolojisine hakim olunan, aynı zamanda güncelliğini kaybetmemiş,
−
- Uygulamaya ya da kullanıcıya çok özel olmayan (ortak kullanıma uygun),
+
* Üretici firma tarafından yeni tasarımlarda kullanılması önerilen,
−
 
+
* Ürün ömür devri ve temin edilebilirlik takvimi yayınlanmış olan,
−
- Teknolojisine hakim olunan, aynı zamanda güncelliğini kaybetmemiş,
+
* Teknolojik gelişmelere adapte olabilmesi için yeni sürümlerinin ya da işlevsel eşleniğinin üretilmesi öngörülen.
−
 
  −
- Üretici firma tarafından yeni tasarımlarda kullanılması önerilen,
  −
 
  −
- Ürün ömür devri ve temin edilebilirlik takvimi yayınlanmış olan,
  −
 
  −
- Teknolojik gelişmelere adapte olabilmesi için yeni sürümlerinin ya da işlevsel eşleniğinin üretilmesi öngörülen.
      
Yukarıda belirtilen kriterlere göre malzeme seçimi yapılmasına rağmen malzemenin beklenmedik şekilde demode olma olasılığına karşın tasarımda aşağıdaki önlemler alınmaktadır:
 
Yukarıda belirtilen kriterlere göre malzeme seçimi yapılmasına rağmen malzemenin beklenmedik şekilde demode olma olasılığına karşın tasarımda aşağıdaki önlemler alınmaktadır:
   −
- Çok kaynak üreticili malzeme seçimine önem verilmesi,
+
* Çok kaynak üreticili malzeme seçimine önem verilmesi,
−
 
+
* Mümkün olduğu ölçüde değişik besleme gerilimi ya da benzeri değişken elektriksel parametreler ile çalışabilen elektriksel malzemelerin tercih edilmesi,
−
- Mümkün olduğu ölçüde değişik besleme gerilimi ya da benzeri değişken elektriksel parametreler ile çalışabilen elektriksel malzemelerin tercih edilmesi,
+
* Mümkün olduğu ölçüde gelecekte yaygın hale gelecek yeni paket tipi ve teknolojiler için alt yapı bırakılması,
−
 
+
* Üretim için stoklama yapılması.
−
- Mümkün olduğu ölçüde gelecekte yaygın hale gelecek yeni paket tipi ve teknolojiler için alt yapı bırakılması,
  −
 
  −
- Üretim için stoklama yapılması.
      
X sistemi, güvenilirlik ve idame edilebilirlik değerlerini arttırmanın yanı sıra yukarıda belirtilen demodelik yönetimi ihtiyaçlarını da karşılamak üzere olabildiğince modüler yapıda ve standart arayüzler kullanılarak tasarlanmıştır. Ayrıca hazır ürünler için de yukarıda belirtilen kriterlere göre seçim yapmaya özen gösterilmektedir.
 
X sistemi, güvenilirlik ve idame edilebilirlik değerlerini arttırmanın yanı sıra yukarıda belirtilen demodelik yönetimi ihtiyaçlarını da karşılamak üzere olabildiğince modüler yapıda ve standart arayüzler kullanılarak tasarlanmıştır. Ayrıca hazır ürünler için de yukarıda belirtilen kriterlere göre seçim yapmaya özen gösterilmektedir.
807. satır: 1.131. satır:  
Bu değerlendirme sonucunda demode olan ya da LTB periyoduna girmiş malzemeler için, aşağıda belirtilen faaliyetlerden biri uygulanır:
 
Bu değerlendirme sonucunda demode olan ya da LTB periyoduna girmiş malzemeler için, aşağıda belirtilen faaliyetlerden biri uygulanır:
   −
-  '''Ömür Boyu Alım Önerisi:''' Demodelik bilgisi sistem teslimatından önce elde edildiyse yüklenici tarafından sözleşmesel şartlara göre üretim ve ürün desteği süreçlerinde ihtiyaç duyulabilecek yedek miktarları belirlenerek ilgili malzeme stoklanır. Teslimat sonrası ortaya çıkan demode malzemeler için ise kullanıcıya garanti sonrası dönemdeki ihtiyaçlarını karşılamak üzere ömür boyu alım önerisi sunulur.
+
* '''Ömür Boyu Alım Önerisi:''' Demodelik bilgisi sistem teslimatından önce elde edildiyse yüklenici tarafından sözleşmesel şartlara göre üretim ve ürün desteği süreçlerinde ihtiyaç duyulabilecek yedek miktarları belirlenerek ilgili malzeme stoklanır. Teslimat sonrası ortaya çıkan demode malzemeler için ise kullanıcıya garanti sonrası dönemdeki ihtiyaçlarını karşılamak üzere ömür boyu alım önerisi sunulur.
   −
-  '''Alternatif Malzeme Araştırması:''' Biçim, uyum ve işlev olarak aynı özelliklere sahip eşdeğer malzeme veya bazı farklılıkları bulunan alternatif malzeme araştırması yapılır.
+
* '''Alternatif Malzeme Araştırması:''' Biçim, uyum ve işlev olarak aynı özelliklere sahip eşdeğer malzeme veya bazı farklılıkları bulunan alternatif malzeme araştırması yapılır.
    
'''Mühendislik Değişiklik Önerisi:''' Yukarıda belirtilen önlemlerin geçersiz olduğu durumlarda tasarım değişikliği yoluna başvurulur.  
 
'''Mühendislik Değişiklik Önerisi:''' Yukarıda belirtilen önlemlerin geçersiz olduğu durumlarda tasarım değişikliği yoluna başvurulur.  
819. satır: 1.143. satır:  
Demodelik bildiriminde en az aşağıda belirtilen bilgiler bulunacaktır:
 
Demodelik bildiriminde en az aşağıda belirtilen bilgiler bulunacaktır:
   −
- Parça No: Demode olan ürün/malzemenin parça numarası,
+
* Parça No: Demode olan ürün/malzemenin parça numarası,
−
 
+
* Parça Tanımı: Demode olan ürün/malzemenin sistemde kullanılan tanımı,
−
- Parça Tanımı: Demode olan ürün/malzemenin sistemde kullanılan tanımı,
+
* Sistem İçindeki Miktarı: Demode olan ürün/malzemenin sistem içindeki kullanım miktarı,
−
 
+
* Ömür Boyu Alım Tarihi: Demode olan ürün/malzemenin ömür devri ya da planlı sistem güncellemesine kadar ihtiyaç duyulan miktarı için son alım tarihi (uygulanabilir ürünler için),
−
- Sistem İçindeki Miktarı: Demode olan ürün/malzemenin sistem içindeki kullanım miktarı,
+
* Alternatif Parça Numarası: Demode olan ürün/malzemenin yerine kullanılabilecek alternatif malzemenin parça numarası (uygulanabilir ürünler için),
−
 
+
* Alternatif Tedarikçi: Alternatif malzeme tedarikçi bilgisi,
−
- Ömür Boyu Alım Tarihi: Demode olan ürün/malzemenin ömür devri ya da planlı sistem güncellemesine kadar ihtiyaç duyulan miktarı için son alım tarihi (uygulanabilir ürünler için),
+
* Açıklamalar: Demodelik ile ilgili belirtilmek istenen ilave konular.
−
 
  −
- Alternatif Parça Numarası: Demode olan ürün/malzemenin yerine kullanılabilecek alternatif malzemenin parça numarası (uygulanabilir ürünler için),
  −
 
  −
- Alternatif Tedarikçi: Alternatif malzeme tedarikçi bilgisi,
  −
 
  −
- Açıklamalar: Demodelik ile ilgili belirtilmek istenen ilave konular.
      
'''NOT''': Ömür boyu alım tarihi bildirilen kalemler için alternatif parça bulma çalışması yapılmayarak, ileriye yönelik ihtiyaçların bu bilgi kapsamında tedarik edilmesi planlanır. Ancak ömür boyu alım tarihi geçmiş ya da kısa raf ömrüne sahip olup ömür boyu alıma uygun olmayan malzemeler için alternatif malzeme bulma çalışması yapılır. '''''Planlı Sistem Modifikasyonları'''''  
 
'''NOT''': Ömür boyu alım tarihi bildirilen kalemler için alternatif parça bulma çalışması yapılmayarak, ileriye yönelik ihtiyaçların bu bilgi kapsamında tedarik edilmesi planlanır. Ancak ömür boyu alım tarihi geçmiş ya da kısa raf ömrüne sahip olup ömür boyu alıma uygun olmayan malzemeler için alternatif malzeme bulma çalışması yapılır. '''''Planlı Sistem Modifikasyonları'''''  
Oozdemir
2.239

değişiklik

"http://tssodypwiki.ssb.gov.tr/index.php/Özel:MobileDiff/329...2198" adresinden alınmıştır.