Değişiklikler

|}

|}

= 3.   ENTEGRE LOJİSTİK DESTEK (ELD) =

= 3. ENTEGRE LOJİSTİK DESTEK (ELD) =

ELD, karmaşık savunma sistemlerine sahip olmanın beraberinde getirdiği lojistik destek sorunların çözümü için geliştirilen bir metodolojidir. Bu alanda yaşanan başlıca sorun, bu tür sistemleri edinmenin ve hazır bulundurmanın yüksek maliyetidir. Sahip olma maliyeti yükseldikçe, performans ve maliyet arasındaki ilişki daha fazla sorgulanır hale gelir. Ayrıca; ileri teknoloji seviyesi, yüksek hareket kabiliyeti gibi özellikler ilave yeteneklere sahip olmayı gerektirirken geliştirme sürelerinin uzunluğu, tam harekât yeteneğinin kazanılması için geçen zaman ve sistemin planlanan ömrü sistemlerin sürdürülebilir olmasını gerekli kılar.

ELD, karmaşık savunma sistemlerine sahip olmanın beraberinde getirdiği lojistik destek sorunların çözümü için geliştirilen bir metodolojidir. Bu alanda yaşanan başlıca sorun, bu tür sistemleri edinmenin ve hazır bulundurmanın yüksek maliyetidir. Sahip olma maliyeti yükseldikçe, performans ve maliyet arasındaki ilişki daha fazla sorgulanır hale gelir. Ayrıca; ileri teknoloji seviyesi, yüksek hareket kabiliyeti gibi özellikler ilave yeteneklere sahip olmayı gerektirirken geliştirme sürelerinin uzunluğu, tam harekât yeteneğinin kazanılması için geçen zaman ve sistemin planlanan ömrü sistemlerin sürdürülebilir olmasını gerekli kılar.

Amerikan Savunma Bakanlığı Direktifi 5000.39 ve MIL-STD-1369-A’daki ELD tanımı ise; “Aşağıda listelenmiş amaçlara erişmek için kontrollü, bütünleşik ve iteratif biçimde gerçekleştirilen idari ve teknik faaliyetler bütünüdür:

Amerikan Savunma Bakanlığı Direktifi 5000.39 ve MIL-STD-1369-A’daki ELD tanımı ise; “Aşağıda listelenmiş amaçlara erişmek için kontrollü, bütünleşik ve iteratif biçimde gerçekleştirilen idari ve teknik faaliyetler bütünüdür:

·        Destek ihtiyaçlarının sistem ve ekipman tasarımına entegrasyonu,

* Destek ihtiyaçlarının sistem ve ekipman tasarımına entegrasyonu,

 

* Destek ihtiyaçlarının, hazır olma ve tasarım amaçları ile uyumlu ve herbiri ile etkileşim içinde belirlenmesi,

·        Destek ihtiyaçlarının, hazır olma ve tasarım amaçları ile uyumlu ve herbiri ile etkileşim içinde belirlenmesi,

* Gerekli desteği temin etmek,

 

* Kullanım safhasında ihtiyaç duyulan desteği en düşük maliyetle sunmak.

·        Gerekli desteği temin etmek,

 

·        Kullanım safhasında ihtiyaç duyulan desteği en düşük maliyetle sunmak.

Blanchard, B.S. “Logistics Engineering and Management” isimli kitabında ELD’yi “sistemin nihai kullanıcısının sadece performans ihtiyacını değil, ürünün planlanmış ömrü boyunca hızlı ve ekonomik biçimde desteklenmesini de temin etmeye yardımcı olacak ilk planlama, bütçeleme ve kontrolleri sağlayan bir yönetim fonksiyonudur. ELD’nin ana hedefi, desteğin farklı elemanlarının (örneğin, test ve destek ekipmanları, yedek parça/onarım malzemeleri, gibi) bir araya getirilmesinin teminidir” şeklinde tanımlar.

Blanchard, B.S. “Logistics Engineering and Management” isimli kitabında ELD’yi “sistemin nihai kullanıcısının sadece performans ihtiyacını değil, ürünün planlanmış ömrü boyunca hızlı ve ekonomik biçimde desteklenmesini de temin etmeye yardımcı olacak ilk planlama, bütçeleme ve kontrolleri sağlayan bir yönetim fonksiyonudur. ELD’nin ana hedefi, desteğin farklı elemanlarının (örneğin, test ve destek ekipmanları, yedek parça/onarım malzemeleri, gibi) bir araya getirilmesinin teminidir” şeklinde tanımlar.

Jones, J.V., “Integrated Logistics Support Handbook” isimli kitabında ELD’yi “önceden belirlenmiş ve ölçülebilir hedeflere, kabul edilebilir sahip olma maliyeti içinde ulaşılması amacıyla, desteklenebilir sistem tasarımı ve uygun destek kabiliyetini elde etmek için ihtiyaç duyulan faaliyetlerin kontrollü ve bütünleşik yönetimidir” şeklinde tanımlar. Bahse konu kitapta ayrıca; ELD faaliyetleri ile:

Jones, J.V., “Integrated Logistics Support Handbook” isimli kitabında ELD’yi “önceden belirlenmiş ve ölçülebilir hedeflere, kabul edilebilir sahip olma maliyeti içinde ulaşılması amacıyla, desteklenebilir sistem tasarımı ve uygun destek kabiliyetini elde etmek için ihtiyaç duyulan faaliyetlerin kontrollü ve bütünleşik yönetimidir” şeklinde tanımlar. Bahse konu kitapta ayrıca; ELD faaliyetleri ile:

o Sistemler için ihtiyaç duyulan lojistik desteğe yönelik tasarıma etkide bulunulmasının,

* Sistemler için ihtiyaç duyulan lojistik desteğe yönelik tasarıma etkide bulunulmasının,

 

* Sistemin hazır olma durumu hedefleri ile bu hedeflere katkıda bulunan destek gereksinimlerinin belirlenmesi ve geliştirilmesinin,

o Sistemin hazır olma durumu hedefleri ile bu hedeflere katkıda bulunan destek gereksinimlerinin belirlenmesi ve geliştirilmesinin,

* Gerekli lojistik desteğin planlanması ve temin edilmesinin,

 

* İhtiyaç duyulan desteğin en az maliyetle sağlanmasının amaçlandığı belirtilmiştir.

o Gerekli lojistik desteğin planlanması ve temin edilmesinin,

 

o İhtiyaç duyulan desteğin en az maliyetle sağlanmasının amaçlandığı belirtilmiştir.

Tanımlardan anlaşılacağı üzere; ihtiyaçların tespit edildiği ve sistemin geliştirildiği süreçte, kullanım, destek ve envanterden çıkarma safhalarında sistemin ihtiyaç duyacağı lojistik desteğin ve destek maliyetlerinin tanımlanması ve maliyet-performans dengesinin sağlanmasına yönelik tasarım faaliyetlerinde bulunulması, ELD metodolojisinin dayandığı temel husustur. Performans ile maliyet arasındaki ilişkinin doğrusal olmaması, bu kapsamdaki çalışmaların uzman ekip tarafından sistematik biçimde ve titizlikle yürütülmesini gerekli kılar. Bununla birlikte; karmaşık sistemlerin geliştirilme süreleri ile fiilen kullanılması arasında geçen sürelerin uzunluğu sebebiyle, ihtiyaç belirleme ve geliştirme safhalarında verilen kararların sonuçları belki de yıllar sonra görülebilir. Bu sebeple, lojistik mühendislerinin sistem ömür devrinin erken safhalarından itibaren aktif rol alması kritik derecede önemlidir. Tanımlanan performansın ömür devri boyunca maliyet etkin biçimde sağlanması taahhüt edildiğinden, lojistik mühendislerinin sorumluluğu ömür devrinin kalan safhalarında da devam edecektir.

Tanımlardan anlaşılacağı üzere; ihtiyaçların tespit edildiği ve sistemin geliştirildiği süreçte, kullanım, destek ve envanterden çıkarma safhalarında sistemin ihtiyaç duyacağı lojistik desteğin ve destek maliyetlerinin tanımlanması ve maliyet-performans dengesinin sağlanmasına yönelik tasarım faaliyetlerinde bulunulması, ELD metodolojisinin dayandığı temel husustur. Performans ile maliyet arasındaki ilişkinin doğrusal olmaması, bu kapsamdaki çalışmaların uzman ekip tarafından sistematik biçimde ve titizlikle yürütülmesini gerekli kılar. Bununla birlikte; karmaşık sistemlerin geliştirilme süreleri ile fiilen kullanılması arasında geçen sürelerin uzunluğu sebebiyle, ihtiyaç belirleme ve geliştirme safhalarında verilen kararların sonuçları belki de yıllar sonra görülebilir. Bu sebeple, lojistik mühendislerinin sistem ömür devrinin erken safhalarından itibaren aktif rol alması kritik derecede önemlidir. Tanımlanan performansın ömür devri boyunca maliyet etkin biçimde sağlanması taahhüt edildiğinden, lojistik mühendislerinin sorumluluğu ömür devrinin kalan safhalarında da devam edecektir.

Mühendislik/endüstriyel bakış açısı ile ELD “son kullanıcıya ömür devri boyunca desteklenebilir bir sistem teslim edebilmek maksadıyla, sistemin tasarım sürecinin maliyet, planlama ve kontrol açılarından bütünleşik olarak ele alınması” veya “en az maliyetle işletilebilecek bir destek sisteminin yaratılabilmesi maksadıyla, tüm lojistik ihtiyaçları ve disiplinleri bütünleşik bir şekilde yönetme fonksiyonu” şeklinde tanımlanabilir.

Mühendislik/endüstriyel bakış açısı ile ELD “son kullanıcıya ömür devri boyunca desteklenebilir bir sistem teslim edebilmek maksadıyla, sistemin tasarım sürecinin maliyet, planlama ve kontrol açılarından bütünleşik olarak ele alınması” veya “en az maliyetle işletilebilecek bir destek sisteminin yaratılabilmesi maksadıyla, tüm lojistik ihtiyaçları ve disiplinleri bütünleşik bir şekilde yönetme fonksiyonu” şeklinde tanımlanabilir.

== 3.1.        ELD’nin Tarihçesi ==

== 3.1. ELD’NİN TARİHÇESİ ==

ELD kavramı, 2. Dünya Savaşı sonrasında yaşanan soğuk savaş dönemi ile askerî alanda hayat bulmuş ve gelişmiş bir kavramdır. Yüksek teknolojiye sahip, karmaşık yapıdaki silah sistemlerinin hazır bulunuşluk maliyetlerinin yüksekliği 1960’lı yıllarda tecrübe edilmeye başlayınca çözüm üretilmesi ihtiyacı doğmuştur. Bulunan çözüm oldukça basittir; silah ve destek sistemlerinin kullanım ve idame dönemi maliyetlerini en aza indirecek şekilde tasarlanması. Bir başka deyişle “sonrasını baştan düşünmek”. ELD yaklaşımı ve ilk uygulamalar ABD Savunma Bakanlığı’nın 19 Haziran 1964 tarihli “Sistemler ve Teçhizat için ELD’nin Geliştirilmesi Direktifi” ile başlamıştır. Bu direktifte ELD, “sistemlerin bütün bakım ve onarım seviyelerinde desteklenmesi” olarak ifade edilmiştir. Zaman içinde ELD’nin askerî ve mühendislik/endüstriyel bakış açıları ile farklı tanımlamaları ortaya çıkmıştır.

ELD kavramı, 2. Dünya Savaşı sonrasında yaşanan soğuk savaş dönemi ile askerî alanda hayat bulmuş ve gelişmiş bir kavramdır. Yüksek teknolojiye sahip, karmaşık yapıdaki silah sistemlerinin hazır bulunuşluk maliyetlerinin yüksekliği 1960’lı yıllarda tecrübe edilmeye başlayınca çözüm üretilmesi ihtiyacı doğmuştur. Bulunan çözüm oldukça basittir; silah ve destek sistemlerinin kullanım ve idame dönemi maliyetlerini en aza indirecek şekilde tasarlanması. Bir başka deyişle “sonrasını baştan düşünmek”. ELD yaklaşımı ve ilk uygulamalar ABD Savunma Bakanlığı’nın 19 Haziran 1964 tarihli “Sistemler ve Teçhizat için ELD’nin Geliştirilmesi Direktifi” ile başlamıştır. Bu direktifte ELD, “sistemlerin bütün bakım ve onarım seviyelerinde desteklenmesi” olarak ifade edilmiştir. Zaman içinde ELD’nin askerî ve mühendislik/endüstriyel bakış açıları ile farklı tanımlamaları ortaya çıkmıştır.

ELD’nin başlangıçtaki hedefleri;

ELD’nin başlangıçtaki hedefleri;

·     Maliyet ekin biçimde bakım faaliyeti yürütülerek yüksek hazır bulunuşluğun elde edilmesi,

* Maliyet ekin biçimde bakım faaliyeti yürütülerek yüksek hazır bulunuşluğun elde edilmesi,

 

* Güvenilir ve idame edilebilir sistem tasarımı,

·     Güvenilir ve idame edilebilir sistem tasarımı,

* Sistem kullanıma alınmadan önce ihtiyaç duyulan destek kaynaklarının hazır bulundurulması ve

 

* Lojistik destek için gerekli kaynaklar için ihtiyaç duyulan bütçenin planlanması başlıkları altında toplanmıştır.

·     Sistem kullanıma alınmadan önce ihtiyaç duyulan destek kaynaklarının hazır bulundurulması ve

 

·     Lojistik destek için gerekli kaynaklar için ihtiyaç duyulan bütçenin planlanması başlıkları altında toplanmıştır.

1980’lere gelindiğinde ELD hedefleri değişim geçirerek;

1980’lere gelindiğinde ELD hedefleri değişim geçirerek;

·     Lojistik hususların tasarım safhasından itibaren dikkate alınarak lojistik destek sağlanmasına ilişkin isterler çerçevesinde tasarıma etki edilerek savunma sisteminin desteklenebilirliğinin arttırılması,

* Lojistik hususların tasarım safhasından itibaren dikkate alınarak lojistik destek sağlanmasına ilişkin isterler çerçevesinde tasarıma etki edilerek savunma sisteminin desteklenebilirliğinin arttırılması,

 

* Bağımsız lojistik elemanların tamamının birlikte tedariki ve yönetimi ile daha etkin bir lojistik destek sağlanması şekline dönüşmüştür.

·     Bağımsız lojistik elemanların tamamının birlikte tedariki ve yönetimi ile daha etkin bir lojistik destek sağlanması şekline dönüşmüştür.

ELD elemanlarının bütünleşik ve ortak hedefe yönelecek biçimde yönetimi bütçe, kaynak ve yetenek israfının olmadığı bir destek sisteminin elde edilmesini sağlar. ELD elemanların her biri kendi içinde bağımsız ve farklı disiplinlere sahip olmasına rağmen esas olan ELD disiplini içinde bütün elemanların bütünleşik bir yapıda yönetilmesidir. Terminolojik olarak lojistik kavramının genişliği ve derinliğinden kaynaklanan kavram kargaşasını ortadan kaldırmak için ELD yerine bazı ülkelerin ve kurumların yayınlarında Entegre Ürün Desteği ve ELD Elemanları yerine Entegre Ürün Desteği Elemanları ifadeleri kullanılmaya başlanmıştır. Aynı şekilde, NATO bünyesinde ELD yerine Entegre Ömür Devri Desteği kavramının kullanılması yönünde bir eğilim bulunmaktadır. Ancak, halen ELD kavramı birçok ülkede ve ülkemizde yaygın şekilde kullanılmaktadır.  

ELD elemanlarının bütünleşik ve ortak hedefe yönelecek biçimde yönetimi bütçe, kaynak ve yetenek israfının olmadığı bir destek sisteminin elde edilmesini sağlar. ELD elemanların her biri kendi içinde bağımsız ve farklı disiplinlere sahip olmasına rağmen esas olan ELD disiplini içinde bütün elemanların bütünleşik bir yapıda yönetilmesidir. Terminolojik olarak lojistik kavramının genişliği ve derinliğinden kaynaklanan kavram kargaşasını ortadan kaldırmak için ELD yerine bazı ülkelerin ve kurumların yayınlarında Entegre Ürün Desteği ve ELD Elemanları yerine Entegre Ürün Desteği Elemanları ifadeleri kullanılmaya başlanmıştır. Aynı şekilde, NATO bünyesinde ELD yerine Entegre Ömür Devri Desteği kavramının kullanılması yönünde bir eğilim bulunmaktadır. Ancak, halen ELD kavramı birçok ülkede ve ülkemizde yaygın şekilde kullanılmaktadır.  

Ülkemizdeki uygulamalara bakıldığında, ihtiyaç makamlarının ELD konusundaki faaliyetlerini hazırlamış oldukları yönergeler vasıtasıyla proje faaliyetlerinin ayrılmaz bir parçası olarak yürüttükleri görülmektedir. Buna paralel olarak, Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) tarafından imzalanan sözleşmelerde başlangıcından itibaren ELD’ye ilişkin hususlar yer almakla birlikte 2005 yılında standart sözleşme metinlerinin hazırlanması ve uygulamaya konulması sonucunda, ELD’ye ilişkin hususlarda anlayış ve uygulama birliği sağlanmıştır. Sistem ömür devri yönetimi ilke ve uygulamalarının daha iyi anlaşılabilmesi amacıyla 2009, 2012 ve 2017 yıllarında SSB tarafından geniş katılımlı konferanslar düzenlenmiştir. TSSÖDYP’nin temellerini oluşturan Entegre Lojistik Destek Platformu çalışmaları da 2011 yılında gerçekleştirilerek sistem ömür devri yönetimi yaklaşımının fikri altyapısı oluşturulmuştur. İhtiyaç makamları, kullanıcılar, idame makamları ve tedarik makamları tarafından savunma ve güvenlik sistemlerinin ömür devri yönetiminde kilit rol oynayan ELD disiplinine ilişkin gelişmelerin ve yeni bakış açılarının iyileştirme faaliyetleri kapsamında uygulama alanına aktarılması çalışmalarına ülkemizde artan bir hızla devam edilmektedir.

Ülkemizdeki uygulamalara bakıldığında, ihtiyaç makamlarının ELD konusundaki faaliyetlerini hazırlamış oldukları yönergeler vasıtasıyla proje faaliyetlerinin ayrılmaz bir parçası olarak yürüttükleri görülmektedir. Buna paralel olarak, Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) tarafından imzalanan sözleşmelerde başlangıcından itibaren ELD’ye ilişkin hususlar yer almakla birlikte 2005 yılında standart sözleşme metinlerinin hazırlanması ve uygulamaya konulması sonucunda, ELD’ye ilişkin hususlarda anlayış ve uygulama birliği sağlanmıştır. Sistem ömür devri yönetimi ilke ve uygulamalarının daha iyi anlaşılabilmesi amacıyla 2009, 2012 ve 2017 yıllarında SSB tarafından geniş katılımlı konferanslar düzenlenmiştir. TSSÖDYP’nin temellerini oluşturan Entegre Lojistik Destek Platformu çalışmaları da 2011 yılında gerçekleştirilerek sistem ömür devri yönetimi yaklaşımının fikri altyapısı oluşturulmuştur. İhtiyaç makamları, kullanıcılar, idame makamları ve tedarik makamları tarafından savunma ve güvenlik sistemlerinin ömür devri yönetiminde kilit rol oynayan ELD disiplinine ilişkin gelişmelerin ve yeni bakış açılarının iyileştirme faaliyetleri kapsamında uygulama alanına aktarılması çalışmalarına ülkemizde artan bir hızla devam edilmektedir.

== 3.2.        ELD’NİN AMACI ==

== 3.2. ELD’NİN AMACI ==

ELD’nin başlıca hedeflerinden birisi de ürünlerin operasyonel kullanım süresini arttırırken destek ihtiyacını en az düzeye indirmektir. Böylece ürün ömür devri boyunca daha yüksek kazanımlara ulaşılarak finansal fayda elde edilmesi sağlanır. ELD, ürünün desteklenebilirliğinin tasarım aşamasında göz önünde bulundurulması için sistem mühendisliği çalışmalarına geri bildirimde bulunmak suretiyle ürün ile ilgili desteklenebilirlik gereksinimlerini belirler ve müşterinin ihtiyacı olan teknik desteği asgari maliyet ile yerine getirmeyi amaçlar. Bu nedenle ELD, sistem tasarımının başlangıcından itibaren, mühendislik çalışmalarının ayrılmaz bir parçasıdır. ELD mühendisleri, sistem ve tasarım mühendisleri ile birlikte çalışarak desteklenebilirliğin, tasarım çalışmaları süresince göz önünde bulundurulmasını sağlar.

ELD’nin başlıca hedeflerinden birisi de ürünlerin operasyonel kullanım süresini arttırırken destek ihtiyacını en az düzeye indirmektir. Böylece ürün ömür devri boyunca daha yüksek kazanımlara ulaşılarak finansal fayda elde edilmesi sağlanır. ELD, ürünün desteklenebilirliğinin tasarım aşamasında göz önünde bulundurulması için sistem mühendisliği çalışmalarına geri bildirimde bulunmak suretiyle ürün ile ilgili desteklenebilirlik gereksinimlerini belirler ve müşterinin ihtiyacı olan teknik desteği asgari maliyet ile yerine getirmeyi amaçlar. Bu nedenle ELD, sistem tasarımının başlangıcından itibaren, mühendislik çalışmalarının ayrılmaz bir parçasıdır. ELD mühendisleri, sistem ve tasarım mühendisleri ile birlikte çalışarak desteklenebilirliğin, tasarım çalışmaları süresince göz önünde bulundurulmasını sağlar.

Bu amaca yönelik olarak aşağıdaki temel faaliyetler gerçekleştirilir:

Bu amaca yönelik olarak aşağıdaki temel faaliyetler gerçekleştirilir:

·        En uygun kullanıma/göreve hazır bulunuşluk oranını en az maliyetle gerçekleştirecek ürün tasarımına ulaşılması,

* En uygun kullanıma/göreve hazır bulunuşluk oranını en az maliyetle gerçekleştirecek ürün tasarımına ulaşılması,

 

* Kullanım, bakım, eğitim vb. lojistik destek kapsamındaki görevlerin eksiksiz olarak yerine getirilmesi,

·        Kullanım, bakım, eğitim vb. lojistik destek kapsamındaki görevlerin eksiksiz olarak yerine getirilmesi,

* Ürünün görev yapacağı harekât ortamında ve görev profillerinde en uygun performans ve hazır bulunuşluğunun temini için ihtiyaç duyulan tüm destek kaynaklarının tasarımı, geliştirilmesi, bütçelenmesi ve doğrulanmasına yönelik desteğin planlanması ve geliştirilmesi,

 

* Ürünü desteklemek için gerekli unsurların sağlanması,

·        Ürünün görev yapacağı harekât ortamında ve görev profillerinde en uygun performans ve hazır bulunuşluğunun temini için ihtiyaç duyulan tüm destek kaynaklarının tasarımı, geliştirilmesi, bütçelenmesi ve doğrulanmasına yönelik desteğin planlanması ve geliştirilmesi,

* Destek çözümünün fiziksel unsurlarının ihtiyaç duyulan yer ve zamanda hazır bulundurulması,

 

* Ürün ömür devrinin başından envanterden çıkarma safhasının sonuna kadar desteklenebilirlik çalışmalarının yürütülmesi ve lojistik desteğin sağlanması,

·        Ürünü desteklemek için gerekli unsurların sağlanması,

* Destek çözümünün fiziksel unsurlarının, harekât/operasyon gereksinimlerindeki değişimler ve teknolojik gelişmelere uyum sağlayacak biçimde güncellenmesi.

 

·        Destek çözümünün fiziksel unsurlarının ihtiyaç duyulan yer ve zamanda hazır bulundurulması,

 

·        Ürün ömür devrinin başından envanterden çıkarma safhasının sonuna kadar desteklenebilirlik çalışmalarının yürütülmesi ve lojistik desteğin sağlanması,

 

·        Destek çözümünün fiziksel unsurlarının, harekât/operasyon gereksinimlerindeki değişimler ve teknolojik gelişmelere uyum sağlayacak biçimde güncellenmesi.

== 3.3.        SİSTEM ÖMÜR DEVRİ VE ELD ==

== 3.3.        SİSTEM ÖMÜR DEVRİ VE ELD ==